Chuyển điều tra 8 gói thầu CDC Hoà Bình mua kít xét nghiệm của Việt Á

Thanh tra tỉnh Hoà Bình mới công bố kết quả thanh tra chuyên đề về việc mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế, sinh phẩm, kít xét nghiệm, vắc-xin, thuốc phòng chống dịch trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2020 – 2021.

Gói thầu có tỉ suất lợi nhuận cao, gây lãng phí

Kết quả thanh tra nêu rõ, việc mua sắm theo hình thức chỉ định thầu, mua sắm trực tiếp vật tư, thiết bị y tế, sinh phẩm, kít, test xét nghiệm các đơn vị tiến hành mua sắm, chưa mua trực tiếp từ các của đơn vị sản xuất hoặc đơn vị nhập khẩu, hoặc các đại lý cấp một, dẫn đến có một số mặt hàng có tỉ suất lợi nhuận cao.

Đối với 3 gói đấu thầu mua sắm tập trung mua sắm test nhanh Covid -19 do Sở Y tế tỉnh Hoà Bình thực hiện, quy trình mua sắm đảm bảo quy định, giá gói thầu không cao hơn giá được công khai trên trang thông tin điện tử của Bộ Y tế và giá bán do đơn vị cung ứng công bố.

Tuy nhiên, kiểm tra về tỉ suất lợi nhuận theo quy định tại Thông tư 25 quy định phương pháp định giá chung đối với hàng hóa, dịch vụ dẫn đến có một số mặt hàng có tỉ suất lợi nhuận cao.

Cụ thể, mặt hàng test nhanh Flowflex Sars Cov-2 Antigen Rapid so sánh với giá nhập khẩu thì tỉ suất lợi nhuận là 73,57% tính theo giá test nhập khẩu so với giá trúng thầu của Sở Y tế (vì qua 2 đơn vị trung gian, đơn vị trung gian thứ nhất lợi nhuận 51,57%, đơn vị trung gian thứ hai lợi nhuận 22%);

Mặt hàng Test Antigen so sánh với giá nhập khẩu thì tỉ suất lợi nhuận là 62,25% tính theo giá test nhập khẩu so với giá trúng thầu của Sở Y tế (vì qua 2 đơn vị trung gian, đơn vị trung gian thứ nhất lợi nhuận 37,42%, đơn vị trung gian thứ hai lợi nhuận 24,83%); Mặt hàng test Trueline sản xuất trong nước tỉ suất lợi nhuận là 17,68%.

Đáng chú ý, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) tỉnh Hòa Bình đã mua 26.262 kít xét nghiệm với giá trị hơn 12,3 tỷ đồng do Công ty Việt Á sản xuất (mua trực tiếp của Công ty Việt Á và Công ty TNHH thiết bị y tế và Khoa học Tâm Việt), về quy trình mua sắm Thanh tra tỉnh chưa phát hiện vi phạm.

Tuy nhiên, theo phản ánh của dư luận xã hội và thông tin báo chí về giá bán kít xét nghiệm của Công ty Việt Á sản xuất có hiện tượng nâng khống giá, trích hoa hồng cho các đơn vị mua sắm, nội dung này theo ủy thác của Bộ Công an cho Công an tỉnh Hòa Bình.

Theo đó, ngày 14/3/2022, Thanh tra tỉnh đã chuyển hồ sơ 8 gói thầu sang Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh để điều tra làm rõ.

Kết luận cũng nêu rõ, việc mua sắm thiết bị, vật tư y tế, test nhanh của văn phòng HĐND và UBND các huyện, trung tâm y tế các huyện, thành phố và Phòng Y tế thành phố chưa tiến hành mua sắm của các đơn vị phân phối hoặc nhà sản xuất mà chủ yếu mua từ các cửa hàng nhỏ lẻ, nên không tính được tỷ suất lợi nhuận.

Quá trình thanh tra, các đơn vị cam kết việc mua sắm thiết bị, vật tư y tế, sinh phẩm, kít xét nghiệm, vắc-xin, thuốc phòng, chống dịch Covid-19 không nhận bất kỳ khoản hoa hồng nào từ các nhà cung cấp.

Thu test nhanh vượt quy định hơn 12,6 tỷ đồng

Quá trình thanh tra, Thanh tra tỉnh Hoà Bình phát hiện Sở Y tế chậm ban hành văn bản hướng dẫn các đơn vị y tế thực hiện thu tiền dịch vụ xét nghiệm nhanh Covid-19 theo tinh thần chỉ đạo của Phó Thủ tướng và tại Văn bản 4356 của Bộ Y tế, dẫn đến các đơn vị áp dụng giá tối đa 238.000 đồng đến ngày 7/10/2021.

Do đó, thời gian thu tiền giá dịch vụ như trên là chưa đúng với tinh thần chỉ đạo của Bộ Y tế từ ngày 1/7/2021 đến 7/10/2021.

Mặt khác, Sở Y tế ban hành Văn bản số 3408 ngày 7/10/2021 hướng dẫn cách tính giá dịch vụ xét nghiệm nhanh Covid-19 theo yêu cầu. Trong đó, ngoài chi phí mua test xét nghiệm cấu thành giá còn các chi phí về vật tư phòng dịch, điện nước, chi phí tiền lương, chi phí khấu hao trang thiết bị...

Điều này chưa đúng theo chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ và tại văn bản số 5378, Văn bản số 8157 của Bộ Y tế: “Các chi phí liên quan đến việc lấy mẫu, trả kết quả xét nghiệm; vật tư tiêu hao, điện nước, nhân công: Cơ sở y tế chi và quyết toán theo phân cấp ngân sách Nhà nước hiện hành về kinh phí phòng dịch và không thực hiện mức giá dịch vụ theo yêu cầu đối với xét nghiệm Covid-19”.

Hậu quả của việc tính giá test nhanh không đúng quy định dẫn đến việc các đơn vị (Bệnh viện Đa khoa tỉnh, CDC Hoà Bình và 10 trung tâm y tế huyện, thành phố) thực hiện dịch vụ test nhanh thu vượt so với hướng dẫn 12,6 tỷ đồng. Hiện các đơn vị vẫn giữ nguyên số tiền này tại Kho bạc Nhà nước.

Thanh tra tỉnh Hòa Bình kiến nghị Chủ tịch UBND tỉnh chỉ đạo Công an tỉnh điều tra, làm rõ việc mua sắm của CDC Hoà Bình xem có việc lợi dụng dịch bệnh nâng giá để trục lợi hay không.

Cùng với đó, giao Sở Tài chính chủ trì, phối hợp với các cơ quan có liên quan xem xét, tham mưu cho UBND tỉnh xử lý số tiền 12,6 tỷ đồng mà các cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh thu dịch vụ test nhanh vượt so với hướng dẫn của Bộ Y tế.

Đề nghị Sở Y tế chỉ đạo các đơn vị giữ nguyên số tiền thu vượt dịch vụ test nhanh nêu trên đồng tại Kho bạc Nhà nước để chờ xử lý. Tổ chức kiểm điểm và chỉ đạo các đơn vị trực thuộc kiểm điểm làm rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân đối với các thiếu sót, khuyết điểm đã nêu trên.