Cảnh báo chiều nay khí áp xuống rất thấp, cảm giác ngột ngạt đỉnh điểm
Dự báo thời tiết miền Bắc từ khoảng 15-17h chiều nay, do bị ảnh hưởng bởi áp thấp nóng sẽ xuống thấp 998hPa, đây cũng là thời điểm nóng nhất và ngột ngạt nhất trong ngày.
Một vùng khí áp thấp xuất hiện có tâm ở khu vực Hà Nội với khí áp rất thấp (996hPa) khiến cho khu vực đồng bằng Bắc Bộ "om nhiệt" nên nhiệt độ cảm nhận có thể lên đến 43-45 độ C.
TS Nguyễn Ngọc Huy, chuyên gia về biến đổi khí hậu và cảnh báo thiên tai chia sẻ với Sức khỏe & Đời sống ảnh vệ tinh Himawari 9 chụp lúc 10 giờ sáng nay (4/8) cho thấy cả 3 miền không có một gợn mây.
Miền Bắc bị ảnh hưởng bởi áp thấp nóng nên cảm giác ngột ngạt. Khí áp vào khung giờ 15-17 giờ hôm nay được dự báo sẽ xuống thấp 998hPa, và đây cũng là thời điểm nóng nhất và ngột ngạt nhất trong ngày.
Nhiệt độ khí tượng sẽ dao động 37-38 độ C, có nơi 39 độ C. Nhiệt độ cảm nhận từ môi trường có thể cao 44-45 độ C. Buổi tối sẽ xuất hiện mây dông ở miền núi và trung du phía Bắc. Ngày mai (5/8) mây dông sẽ lan rộng xuống đồng bằng Bắc Bộ và Thanh Hóa.
"Khu vực Miền Trung bị ảnh hưởng của gió Tây - Nam khô nóng. Gió này xuất phát từ vịnh Bengal, đi qua Thái Lan và Lào rồi bị dãy Trường Sơn chặn lại lấy hết hơi ẩm ở Trường Sơn Tây, chỉ còn gió khô nóng đi sang Trường Sơn Đông tạo ra hiệu ứng gió Phơn hay dân ta hay gọi là gió Lào. Gió này không thổi theo cơn mà nó thổi đều phần phật cả ngày lẫn đêm khiến lá khô và người cũng khô vì gió", TS Nguyễn Ngọc Huy cho biết.
Tây Nguyên và Nam Bộ có xuất hiện mây trung tích nhưng với mật độ không cao và không đủ chống lại cái nóng do khí áp nóng và sóng nhiệt gây nên. Cuối chiều nay, các đám mây trung tích này có thể gộp lại thành những cơn dông cục bộ.
Chuyên gia khuyến cáo, với thời tiết cực đoan này mọi người lưu ý tránh sốc nhiệt do chênh lệch nhiệt độ đột ngột giữa 2 môi trường. Chẳng hạn: nhiệt độ trong phòng điều hòa để quá thấp (20 độ C ) so với nhiệt độ môi trường là 45 độ C sẽ tạo ra khoảng cách chênh lệch nhiệt tới 25 độ C.
Khoảng nhiệt này là một chênh lệch nhiệt khá lớn khiến cơ thể không kịp phản ứng thích nghi, hoặc phản ứng thái quá để thích nghi. Cả hai đều có hại. Nên để ở mức 26 độ C trở lên. Tương tự với những người lái xe ô tô không nên để nhiệt độ trong xe và môi trường chênh lệch quá cao.
Nguyên nhân trực tiếp và quan trọng nhất gây ra đợt nắng nóng này được Đài Khí tượng Thủy văn Bắc Bộ xác định là do ảnh hưởng của rìa phía Đông Nam vùng áp thấp nóng phía Tây. Vùng áp thấp nóng phía Tây là một hình thái thời tiết đặc trưng gây ra những đợt nắng nóng gay gắt và khô cho Việt Nam, đặc biệt là ở miền Bắc và miền Trung vào mùa hè.
Đây là một vùng áp suất không khí thấp thường hình thành ở khu vực phía Tây và Tây Nam Trung Quốc, Myanmar, Ấn Độ, Thái Lan, Lào. Do có bản chất là một vùng áp thấp, không khí trong khu vực này loãng hơn, dẫn đến việc nó dễ dàng bị đốt nóng bởi bức xạ mặt trời. Vào mùa hè, vùng áp thấp này phát triển mạnh và mở rộng phạm vi ảnh hưởng của nó về phía Đông và Đông Nam, vượt qua dãy Trường Sơn và tác động trực tiếp tới Việt Nam. Khi rìa phía Đông Nam của vùng áp thấp này bao trùm lên khu vực nào, nó sẽ gây ra các hiện tượng thời tiết đặc trưng với nhiệt độ cao, hiệu ứng gió phơn (gió Lào) và độ ẩm thấp.
Đặc biệt, khi vùng áp thấp này phát triển mạnh và mở rộng về phía Đông Nam sẽ tác động tới Việt Nam, nó hoạt động như một "máy bơm" khổng lồ, liên tục đẩy khối không khí khô và nóng từ phía Tây sang khu vực đồng bằng Bắc Bộ, trong đó có Hà Nội. Luồng không khí này có đặc tính là khô và nóng, làm cho nhiệt độ bề mặt tăng lên nhanh chóng.
Cùng lúc đó, sự tồn tại của trường phân kỳ trên cao tạo ra một "vòm nhiệt" vô hình. Hiện tượng này làm cho không khí bị nén xuống, nóng lên, đồng thời ngăn cản sự hình thành mây. Chính vì vậy, bầu trời trong những ngày này thường quang đãng, nắng chói chang và cảm giác oi bức càng tăng lên.
Hiểu một cách đơn giản, trường phân kỳ trên cao khiến cho không khí ở các tầng cao của khí quyển bị đẩy ra xa. Theo quy luật tự nhiên, không khí ở các tầng thấp hơn sẽ dâng lên để bù đắp, nhưng trong trường hợp này, hiện tượng giáng áp (không khí bị nén xuống) lại chiếm ưu thế. Khi không khí bị nén xuống, nó sẽ nóng lên và khô đi.
Quá trình này tạo ra một "vòm nhiệt" bao trùm lên khu vực Bắc Bộ, vừa trực tiếp làm tăng nhiệt độ, vừa ngăn cản sự hình thành mây, khiến cho bầu trời quang đãng, tạo điều kiện cho bức xạ mặt trời chiếu thẳng xuống mặt đất mà không bị cản trở. Đây là lý do tại sao trong những ngày này, trời rất ít mây và nắng rất chói chang.
Khi nào miền Bắc hết nắng nóng?
Dự báo, nắng nóng còn kéo dài ở miền Bắc đến hết ngày 4/8 với ngưỡng nhiệt độ cao nhất trong ngày phổ biến 36-38 độ C, có nơi nắng nóng đặc biệt gay gắt trên 39 độ C.
Từ chiều tối và đêm cùng ngày, miền Bắc khả năng cao bước vào đợt mưa to và dông. Mưa giúp "giải nhiệt" nhưng mưa dông sau những ngày nóng bức tiềm ẩn nguy cơ rất cao xảy ra hiện tượng dông nhiệt đi kèm các hiện tượng thời tiết cực đoan như lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh.
Theo dự báo của Trung tâm Dự báo khí tượng thuỷ văn quốc gia, từ chiều tối và đêm 4/8 đến sáng 7/8, vùng núi và trung du Bắc Bộ khả năng xảy ra một đợt mưa lớn diện rộng với lượng mưa cả đợt phổ biến 50-120mm, có nơi trên 250mm.
Các khu vực khác của Bắc Bộ mưa vừa, cục bộ mưa to đến rất to, lượng mưa cả đợt dao động 30-80mm, có nơi trên 150mm.
Nguy cơ mưa cường suất lớn với lượng mưa trên 100mm chỉ trong 3 giờ. Mưa lớn trong thời gian ngắn, nguy cơ xảy ra lũ quét, sạt lở đất ở vùng núi và ngập úng tại khu vực đô thị, vùng trũng thấp.
Ngoài ra, chiều tối và đêm 5/8, Thanh Hóa và Nghệ An có thể xuất hiện mưa rào và dông rải rác, cục bộ mưa to.
Trong tháng 8/2025, nắng nóng tiếp tục xảy ra tại Bắc Bộ, khu vực từ Thanh Hóa đến Huế, duyên hải Nam Trung Bộ, tập trung trong nửa đầu tháng, sau đó giảm dần. Trong đó, từ 8-10/8, nắng nóng diện rộng sẽ tái diễn ở miền Bắc sau những ngày mưa lớn.
Bên cạnh nắng nóng, Bắc Bộ và các tỉnh từ Thanh Hóa-Huế nguy cơ xuất hiện một số đợt mưa lớn diện rộng trong tháng 8. Tại cao nguyên Trung Bộ và Nam Bộ, nhiều ngày mưa rào và dông, tập trung chủ yếu vào chiều tối, một số ngày có thể xảy ra mưa vừa, mưa to.
Biển Đông cũng có thể xuất hiện 1-2 cơn bão hoặc áp thấp nhiệt đới và có thể ảnh hưởng đến đất liền Việt Nam.
Về thời tiết trên biển hiện nay (4/8), ở vùng biển phía Bắc khu vực Bắc Biển Đông có mưa rào và dông rải rác.
Dự báo ngày và đêm 4/8:
• Ở vùng biển phía Bắc khu vực Bắc Biển Đông có mưa rào và dông rải rác. Trong mưa dông có khả năng xảy ra lốc xoáy và gió giật mạnh.
• Khu vực Bắc Biển Đông (bao gồm đặc khu Hoàng Sa) và Bắc Vịnh Bắc Bộ có gió Tây Nam mạnh cấp 5, có lúc cấp 6, giật cấp 7–8; sóng biển cao từ 1,5–3,0m, biển động.
Trúc Chi (t/h)
