Chuyên gia kinh tế: "Giá nước sạch sông Đuống đắt thế sao Hà Nội vẫn duyệt mua?"

Tại buổi họp giao ban báo chí do Thành ủy tổ chức chiều 12/11, thông tin Hà Nội chấp thuận giá bán nước sạch tối đa Nhà máy nước mặt sông Đuống là 10.246 đồng/m3, lộ trình tăng giá tối đa 7%/năm.

Tại đây, ông Nguyễn Việt Hà - Giám đốc sở Tài chính Hà Nội thừa nhận nếu giá tạm tính (10.246 đồng/m3) cao hơn giá bán lẻ hiện hành là hơn 7.000 đồng/m3. Vì vậy, ông Hà cho biết, TP.Hà Nội đang hiệp thương với Công ty nước mặt sông Đuống và các đơn vị phân phối, theo nguyên tắc giá bán buôn không được phép cao hơn giá bán lẻ.

Ông Hà cũng giải thích vì sao giá nước mặt sông Đuống cao hơn nước sạch sông Đà. Ông Hà giải thích về nguyên tắc tính giá nước của các đơn vị đều giống nhau theo quy định, tuy nhiên, có nhiều yếu tố khác nhau giữa các nhà máy dẫn đến suất đầu tư khác nhau.

Cụ thể, nhà máy nước mặt sông Đà đi vào hoạt động năm 2009, có nguyên giá tài sản là 1.555 tỷ đồng, còn giá đầu tư của sông Đuống là gần 5.000 tỷ đồng (gấp hơn 3 lần).

Cũng theo ông Hà, khi đầu tư Nhà máy nước mặt sông Đuống, chủ đầu tư phải vay 3.998 tỉ đồng để đầu tư, chi phí lãi vay được tính vào giá nước. Chi phí lãi vay trong giai đoạn đầu tư được tính vào tổng vốn đầu tư dự án và sau giai đoạn đầu tư, lãi vay được tính vào giá thành nước. Ước tính chi phí lãi vay dự án sông Đuống chiếm khoảng 20% giá thành nước sông Đuống, tương đương 2.103 đồng/m3.

Đánh giá về việc này, trao đổi với phóng viên báo Người Đưa Tin, chuyên gia kinh tế TS. Lê Đăng Doanh đánh giá việc người dân phải trả mức giá với lãi suất 2.103 đồng/m3 cho nhà máy nước mặt sông Đuống là không hợp lý.

“Tôi vẫn luôn có nhiều câu hỏi cần Hà Nội và doanh nghiệp phải có lời giải thích rõ ràng cho người dân về việc họ có đánh giá tác động cuộc sống mà người dân phải chịu khi mức giá cao như vậy hay không? Khi duyệt dự án, tại sao giá nước cao gấp đôi như vậy vẫn duyệt? Phải chăng họ đang đẩy cái khó cho người dân?", TS. Lê Đăng Doanh đặt câu hỏi.

Chuyên gia Lê Đăng Doanh bày tỏ: “Quy tắc kinh tế thị trường lời ăn, lỗ chịu nếu doanh nghiệp đầu tư thì phải chịu quy tắc đó. Giá nước nên được công khai, được thương thuyết, Nhà nước chỉ quy định giá bán lẻ mặt hàng này đến tay người tiêu dùng.

Như vậy Nhà máy nước mặt sông Đuống (tức đơn vị bán buôn) phải thỏa thuận giá bán buôn với các đơn vị bán lẻ (đơn vị trung gian) là Công ty TNHH MTV Nước sạch Hà Nội và Công ty CP Nước sạch số 2 Hà Nội. Nhưng khi cơ quan cung cấp nước chỉ là trung gian làm dịch vụ, gánh nặng tài chính sẽ lại đè lên vai người dân. Tại sao không tìm một đối tác khác không mất tiền lãi mà lại đi vay vốn, như thế này là bất hợp lý”.

Nói về quyền lợi của người dân, TS. Lê Đăng Doanh cho rằng cần tổ chức hội thảo để lấy ý kiến của người dân, và phải giải đáp rõ vấn đề lớn việc người dân tại sao phải gánh lãi xuất đó.

 “Việc này tôi đề nghị hỏi Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội là đại diện cho tiếng nói của người dân có được hỏi ý kiến có được giám sát việc này hay không?”, TS. Lê Đăng Doanh nói.

Đồng quan điểm trên, chuyên gia kinh tế Vũ Đình Ánh cho rằng: “Tại sao giá nước đắt thế mà UBND TP. Hà Nội vẫn duyệt để mua? Về bản chất, không được phép làm như thế, vì mua không phải mua cho riêng một cá nhân mà là mua để cho dân dùng”.

“Ngoài ra, tôi thiết nghĩ, nếu bên trung gian (Công ty TNHH MTV Nước sạch Hà Nội và Công ty CP Nước sạch số 2 Hà Nội - PV) mua với giá đắt mà bán ra lại rẻ, như vậy thực sự thiệt thòi. Quyết định như vậy là sai lầm, Hà Nội phải hủy hợp đồng hoặc người nào kí quyết định thì người đó phải chịu trách nhiệm bù lỗ”, chuyên gia kinh tế Vũ Đình Ánh bày tỏ.

Còn chuyên gia kinh tế PGS. TS Ngô Trí Long cho phóng viên hay: “Cũng như điện, nước là nhu cầu thiết yếu đối với người dân, lãi ngành nước hiện rất cao. Việc chọn nhà đầu tư để xây dựng nhà máy nước cần qua đấu thầu công khai để tìm được suất đầu tư phù hợp, hiệu quả. Về việc này, cần thanh tra rõ quy trình phê duyệt, thẩm định và làm rõ có đấu thầu hay chỉ định thầu”.

Thu Huyền - Di Hân