Việc sản xuất thí điểm uranium ở Mỹ sẽ không ảnh hưởng đến các hợp đồng cung cấp sản phẩm uranium của Tập đoàn năng lượng nguyên tử thuộc sở hữu nhà nước Nga Rosatom, ông Alexander Uvarov, người đứng đầu Trung tâm thông tin nguyên tử của Tổ chức phi thương mại tự trị, cho biết.
“Đối với các nhà máy điện hạt nhân, uranium với độ làm giàu lên tới 5% được sử dụng và chính sản phẩm uranium đã làm giàu này được Rosatom cung cấp cho Mỹ. Uranium có tên HALEU được làm giàu đến gần 20% và không được sử dụng ở các nhà máy điện hạt nhân hiện đại. Người ta tin rằng nhu cầu về HALEU ở Mỹ sẽ tăng lên trong tương lai, vào những năm 2030 và hơn thế nữa”, ông Uvarov nói với hãng thông tấn TASS hôm 21/4.
HALEU là từ viết tắt của uranium chất lượng cao và mức độ làm giàu thấp (high-assay low-enriched uranium), từ 5-19,75%.
Như ông Uvarov giải thích, uranium như vậy nên được sử dụng trong các lò phản ứng tiên tiến đang được phát triển bởi một số công ty tư nhân. Tuy nhiên, theo ông, tính khả thi thực tế của những lò phản ứng này vẫn chưa được chứng minh và công ty duy nhất đang thực hiện những bước thực tế đầu tiên cho việc xây dựng chúng là TerraPower, thuộc sở hữu của tỷ phú sáng lập Microsoft Bill Gates.
“Do đó, các hoạt động sản xuất thí điểm HALEU ở Mỹ không có tác động trực tiếp đến các hợp đồng của Rosatom. Tất cả HALEU sản xuất ở Mỹ hiện đang được lưu kho”, vị chuyên gia cho biết.
Bên trong Nhà máy Máy ly tâm Mỹ ở Piketon, bang Ohio, nơi một ngày nào đó có thể lắp đặt thêm hàng nghìn máy ly tâm, tháng 6/2023. Ảnh: NY Times
Trước đó, phát biểu tại một hội nghị về xây dựng ở Washington DC hôm 19/4, Tổng thống Mỹ Joe Biden tuyên bố nước ông đã sản xuất được 200 pound (90,7 kg) uranium làm giàu đầu tiên. Theo ông, nhà máy đầu tiên tại bang Ohio dự kiến sẽ làm giàu khoảng 1 tấn nhiên liệu vào cuối năm nay, đủ cung cấp điện cho 100.000 ngôi nhà ở đất nước.
“Trong một thời gian dài, chúng ta đã dựa vào uranium nhập khẩu để cung cấp năng lượng cho các lò phản ứng hạt nhân... Chính quyền của tôi đang làm việc để thay đổi tất cả điều đó. Chúng tôi đang đầu tư 3,4 tỷ USD vào việc sản xuất nhiên liệu hạt nhân tiên tiến ngay tại Mỹ”, ông Biden nói.
Cổng thông tin của Bộ Năng lượng Mỹ hôm 19/4 cho biết, Dự án Máy ly tâm Mỹ hiện đã làm giàu gần 100 kg HALEU tại nhà máy của mình ở Piketon, Ohio và đang nỗ lực hướng tới sản xuất thêm 900 kg nữa.
Nhà máy Piketon đã bắt đầu làm giàu sản phẩm HALEU đầu tiên của nước này vào tháng 11 năm ngoái, góp phần vào nỗ lực phát triển chuỗi cung ứng nhiên liệu hạt nhân tiên tiến.
Hiện tại, Nga cung cấp khoảng 44% dịch vụ làm giàu uranium toàn cầu và 20-30% sản phẩm uranium được làm giàu được sử dụng ở Mỹ và châu Âu, theo Bộ Năng lượng Mỹ.
Minh Đức (Theo TASS, Energy.gov, WhiteHouse.gov)
