Chuyện hiển linh lạ lùng của Bà Chợ Được

Sinh ra để cứu nhân độ thế

Tuy thời gian sống ở nhân thế không lâu nhưng Bà đã cứu chữa cho rất nhiều người thoát khỏi bệnh tật, trừng phạt vô số kẻ xấu hại dân hại nước. Chính vì những công lao mà Bà mang lại, người dân nơi đây ai cũng xem bà là vị Thần trong lòng mình. Nay bà được thờ trong lăng Bà Chợ Được ở xã Bình Triều (H.Thăng Bình, Quảng Nam).

Trao đổi với PV, lương y Nguyễn Trúc (66 tuổi, xã Bình Triều), người có nhiều nghiên cứu về giai thoại này cho biết, dựa theo sự hiển linh của Bà ở trần thế, Đồng tam giáp Tiến sĩ Hồ Mộng và ông Nguyễn Bội Bửu đã biên soạn cuốn Truyện thần nữ linh ứng ngày 26 tháng 12 năm Khải Định thứ 4 (1919) và hiện tại đang được lưu giữ trong lăng Bà. Theo đó, Bà tên là Nguyễn Thị Của, sinh ngày 25 tháng 2 năm Canh Thân triều Lê Cảnh Hưng năm thứ 39 (1800) tại châu Phiếm Ái, tổng Mỹ Hòa, huyện Diên Phước, phủ Điện Bàn (nay thuộc thôn 10, xã Đại Cường, huyện Đại Lộc, tỉnh Quảng Nam). Tương truyền, lúc mẹ Bà trở dạ thì ngoài trời xuất hiện một cơn cuồng phong dữ dội, cát bụi bay thành từng luồng như những con rồng đang xuất thế, mây trắng ùn ùn giăng kín cả bầu trời. Lúc sinh ra, mọi người ai cũng ngỡ ngàng khi toàn thân Bà không có xương nhưng lại vô cùng khỏe mạnh.

Người dân khắp nơi đổ về để tham dự lễ hội Rước Cộ trong ngày 11 tháng Giêng Âm lịch

Khi lớn lên, Bà trở thành một thiếu nữ xinh đẹp. Làn da trắng như tuyết tỏa một hương thơm đầy thanh thoát. Phận nữ nhi nhưng tiếng nói của bà sang sảng, bước đi khác thường với mỗi bước chỉ chừng chín đốt ngón tay nhưng tấm lòng thì trải dài vạn dặm để hòa nhập vào cuộc sống của con dân. Bà thích mặc vải lụa điều, quần áo may xong phải giặt rồi mới mặc, buồng ngủ phải luôn được quét dọn sạch sẽ, không ở chung với bất kỳ ai, cũng không bao giờ ăn thức ăn mua sẵn ngoài chợ. Bà thương yêu những trẻ nhỏ, rất khéo chăm sóc vỗ về trong những lúc nhõng nhẽo, bướng bỉnh của tuổi thơ.

Bà sống ở trần gian được 17 năm với nghề thầy thuốc, tuy quãng thời gian ngắn ngủi nhưng đôi tay của Bà đã cứu vớt không biết bao nhiêu người khỏi những căn bệnh kỳ quái, vô phương cứu chữa. Chia sẻ về vấn đề này, lương y Nguyễn Trúc cho hay: "Trong đời tôi đã cứu chữa cho rất nhiều người bệnh, có người tôi dựa trên khả năng của mình để cứu nhưng cũng có người tôi phải đến xin Bà một phương thuốc mới có thể chữa khỏi. Thật sự, tôi mang ơn Bà rất nhiều vì đã cho tôi thành công trong ngành y học như ngày hôm nay".

Khi qua đời, hồn Bà vẫn vân du khắp các nẻo đường, con phố để sống cùng người dân. Xót xa cho sự phát triển còn khiêm tốn của vùng đất Thăng Bình đầy cát trắng, trong một lần vân du qua thôn Phước ấm (xã Bình Triều, huyện Thăng Bình), trước địa thế thuận lợi nơi đây, Bà đã nảy ý định quy tụ thành chợ để buôn bán, trao đổi hàng hóa. Do đó, Bà hóa thành một thiếu nữ xinh đẹp khoảng 18 tuổi làm nghề đổi nước bán trầu. Sự xuất hiện của một cô gái xinh đẹp bên gánh trầu khiến chẳng bao lâu sau, nơi đây người qua lại ngày càng đông và trở thành một ngôi chợ như Bà mong muốn; dần dần quán xá mọc như nêm, giao thương tấp nập, hàng hóa nhiều vô kể. Về sau, dân chúng gọi đó là Chợ Được, với hàm ý cầu gì cũng được.

Lăng Bà Chợ Được

Hiển linh trừng phạt kẻ xấu

Bà mất đi trong sự tiếc nuối vô vàn bởi tài chữa bệnh của Bà đã cứu sống không ít người dân nơi này. Song nỗi buồn đó chẳng kéo dài bao lâu vì họ biết rằng, tuy không còn nữa nhưng Bà vẫn luôn hiển linh để trừng phạt bọn quan tham ô lại hại dân hại nước, giúp đỡ cho những mảnh đời bất hạnh.

Ông Nguyễn Văn Sơn, Trưởng ban trị sự lăng Bà Chợ Được kể, sở dĩ mọi người biết được sự linh thiêng ấy là vì lúc mất, mộ Bà được xây ở thôn Phiếm Ái (xã Đại Nghĩa, huyện Đại Lộc). Sau khi an táng xong thì có một con trâu đến xúc phạm mộ Bà. Tuy nhiên, điều kỳ lạ là vừa leo lên mộ, con trâu liền ngã lăn ra chết, khiến ai cũng tròn xoe mắt nhìn. Thấy vậy, ông chủ lễ lúc ấy bảo: "Trâu chết là việc ngẫu nhiên, người con gái làm gì mà thiêng thế!". Vừa nói xong, ông liền ôm đầu kêu đau, la ré thảm thiết, vài ngày sau đột tử!. Sau đó, Bà nhập vào một người có xác và nói: "Vì ông chủ lễ này bất kính với ta cho nên bị ta trừng phạt như thế!". Từ đó, dân làng ai cũng tin vào sự hiển linh của Bà.

A3: Bảng chứng nhận Di tích lịch sử, văn hóa của Lăng Bà Chợ Được

Ông Trần Thanh Mễ (82 tuổi), một trong những lão niên trong làng cho biết: "Xưa kia, ở Tam Kỳ có người tên là Nguyễn Thuần, chở nước mắm bằng thuyền đi buôn bán. Vô tình ở đây có người bắt được con chim lớn, định lấy hai cánh chim làm thành quạt để cúng lên miếu Bà. Nguyễn Thuần nhân lúc say rượu, muốn lấy hai cánh chim nhưng người đó vốn có lòng thành dâng Bà nên không cho. Thuần bảo: "Ông cứ đưa tôi đi, nếu Bà quả có linh thiêng thì tới mà hại tôi". Nói xong, Thuần bỗng kéo buồm cho thuyền quay ngang lại rồi dùng sào chống thuyền cập vào bến sông trước miếu Bà. Anh ta bước lên trước án thần trong miếu rồi tự hô to tên và nói: "Mày đã thấy sự linh thiêng của ta chưa?". Được một lát, anh ta bỗng nhiên cúi xuống trước án lạy cả trăm lạy, miệng liên hồi xin Bà tha tội. Khoảng chừng hai khắc, người chú ruột của Thuần thấy thế, hết sức kinh hoảng, vội tắm rửa sạch sẽ rồi đến trước miếu lạy một trăm lạy, thay mặt cháu mình xin bà mở lượng hải hà tha thứ cho đứa cháu còn nhỏ không hiểu chuyện. May mắn, Bà đã bỏ qua nên Thuần được thoát chết.

Có vẻ như được nghe rất nhiều câu chuyện về Bà từ nhỏ, ông Mễ kể: "Hồi trước ở đây có một người con trai tên là Khôi, hễ cứ thấy con gái trong làng hay bất cứ ở đâu có chút nhan sắc là rạo rực trong lòng, muốn chiếm đoạt ngay. Vốn rất ghét tính dâm đãng, nên để trừng phạt Khôi, Bà đã hóa thân thành một thiếu nữ khoảng 18 tuổi, mặn mà nhan sắc, thân hình nõn nà để gặp y. Bản tính không đổi, Khôi nhìn không chớp mắt với những cử chỉ khác thường. Ngay lúc đó, Bà bỗng nhiên biến mất ngay trước mặt, khiến anh ta vô cùng sợ hãi, từ đó bỏ hẳn tính tà dâm".

Ông Vũ Thanh Xuân (52 tuổi, ngụ thôn Phước ấm), người được dân làng giao nhiệm vụ trông coi lăng Bà cho hay: "Bà luôn phù hộ cho dân làng tai qua nạn khỏi, sức khỏe dồi dào. Hằng tháng, cứ đến ngày rằm thì mọi người lại đến để cầu xin Bà giúp đỡ. Những ai tôn kính Bà đều gặp nhiều may mắn, đi học thì chắc chắn sẽ học giỏi, đi thi nhất định sẽ đỗ đạt công danh, làm việc nhất định sẽ thành công. Xuân về, con cháu khắp nơi trên cả nước lại hành hương về để cầu xin một năm tốt lành, vạn sự như ý. Thực hư tích xưa không biết thế nào, nhưng niềm tin và sự tôn kính mà người dân nơi đây dành cho Bà thật sự vô cùng lớn. Họ xem Bà như người mẹ thứ hai của mình, bởi Bà đã sinh ra mảnh đất này một lần nữa để họ có cuộc sống ngày một hạnh phúc hơn".

Du Ngoạn