Trong Tây du ký của Ngô Thừa Ân, Sa Tăng, hay Sa Ngộ Tịnh, được biết đến là tam đồ đệ của Đường Tăng. Dù thông thạo 18 phép biến hóa thần thông, sức mạnh của Sa Tăng vẫn kém hơn nhiều so với 36 phép thiên cang của Trư Bát Giới và 72 phép địa sát của Tôn Ngộ Không.
Trên hành trình thỉnh kinh, Sa Tăng không thể hiện nhiều khả năng võ lực mà chủ yếu đảm nhận vai trò khuân vác hành lý và dắt ngựa. Mỗi khi gặp yêu quái, ông thường là người đầu tiên bị bắt cùng với sư phụ. Tuy nhiên, Sa Tăng được đánh giá cao nhờ tính cách trung hậu, chất phác, siêng năng và cần mẫn, làm tròn bổn phận của mình trong đội ngũ.
Sa Tăng là người ít nói, siêng năng và cần mẫn.
Trong hồi truyện Ba lần đánh Bạch Cốt Tinh, khi Đường Tăng đuổi Tôn Ngộ Không đi vì lầm tưởng Ngộ Không hại người vô tội, Sa Tăng giữ im lặng, không đứng ra bênh vực hay can gián. Khi Ngộ Không bị trục xuất, ông cũng không có lời nào giữ lại. Thái độ này thể hiện một tính cách "không dính dáng, không can thiệp" vào những chuyện không trực tiếp liên quan đến bản thân.
Sau đó, trong trận chiến với yêu quái Hoàng Bào, Sa Tăng bị bắt. Không còn cách nào khác, Trư Bát Giới buộc phải nhờ Tôn Ngộ Không đến giúp đỡ. Khi giải cứu thành công, Tôn Ngộ Không hỏi Sa Tăng: "Vì sao đệ không cầu xin cho huynh khi đó?".
Sa Tăng không trách móc, cũng không giải thích nhiều, chỉ đáp nhẹ nhàng: "Quân tử bỏ qua chuyện cũ".
Tôn Ngộ Không và Sa Tăng
Chỉ trong một câu nói ngắn ngủi, Tôn Ngộ Không đã bị đội cho chiếc mũ cao khiến Ngộ Không cảm thấy hổ thẹn khi hỏi lại sự việc đã qua, đồng thời hóa giải hoàn toàn mâu thuẫn giữa hai người. Câu nói này không chỉ thể hiện sự điềm đạm của Sa Tăng mà còn nâng cao phẩm chất của ông trong mắt độc giả.
Sự việc này chứng minh rằng dù là nhân vật ít nổi bật nhất trong nhóm thầy trò Đường Tăng, nhưng Sa Tăng vẫn có những khoảnh khắc thể hiện trí tuệ.
Câu chuyện về Sa Tăng và câu nói "Quân tử bỏ qua chuyện cũ" không chỉ là một chi tiết nhỏ trong tác phẩm Tây du ký mà còn mang ý nghĩa sâu sắc về cuộc sống. Trong cuộc sống, chúng ta cũng sẽ gặp phải những mâu thuẫn, những hiểu lầm. Lúc này, sự bao dung, độ lượng và khả năng bỏ qua lỗi lầm của người khác sẽ giúp chúng ta xây dựng những mối quan hệ tốt đẹp và bền vững.
* Bài viết theo quan điểm của tác giả!
Quốc Tiệp
