Hằng năm, cứ đến tháng Bảy, người dân khắp mọi miền Tổ quốc tìm về chứng tích chiến tranh Cầu Nhe (xã Khánh Vĩnh Yên, huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh) để tri ân, tưởng nhớ các anh hùng, liệt sĩ và những kí ức hào hùng đó lại thêm một lần được hồi tưởng lại…
Cầu Nhe - nơi ghi dấu sự hy sinh của 53 chiến sĩ do bom Mỹ đánh trúng vào ngày 15/4/1968, thuộc địa phận xã Vĩnh Lộc (nay là Khánh Vĩnh Yên). Cây cầu bắc qua sông Nhe là cửa ngõ quan trọng, huyết mạch giao thông nối hậu phương miền Bắc với tiền tuyến miền Nam. Chính vì vậy nơi đây trở thành trọng điểm đánh phá ác liệt của địch.
Chiến tích Cầu Nhe còn sót lại.
Lịch sử ghi lại, khoảng 12h45 ngày 15/4/1968, các chiến sĩ thuộc Tiểu đoàn 351, Trung đoàn 5 Yên Tử (Đoàn 1019) Quân khu 3, Bộ Tư lệnh thành phố Hải Phòng, trên đường hành quân vào Nam chiến đấu khi đến địa phận Cầu Nhe thì bị máy bay Mỹ phát hiện, dội bom. Thời điểm đó, cùng với 53 cán bộ, chiến sĩ của Đoàn 1019, Chính trị viên Ban Chỉ huy Quân sự huyện Can Lộc Nguyễn Hộ và 16 dân quân địa phương tham gia ứng cứu đã bị bom vùi lấp ngay tại Cầu Nhe. Các anh đã ngã xuống khi chưa đầy 20 tuổi, vĩnh viễn nằm lại trên mảnh đất Can Lộc.
Trong khói bom, nhân dân xã Vĩnh Lộc đã xông ra chiến trường, cấp cứu chiến sĩ bị thương và tìm kiếm những người bị vùi lấp nhưng chỉ thấy được một phần trong số đó, đưa về mai táng tại nghĩa trang địa phương.
53 ngôi mộ gió được xây dựng trong khuôn viên di tích lịch sử cầu Nhe.
Chiến tranh lùi xa, tỉnh Hà Tĩnh, huyện Can Lộc và thân nhân, đồng đội các liệt sĩ đã tổ chức tìm kiếm, quy tập được 27 hài cốt đưa về an táng tại Nghĩa trang Liệt sĩ huyện Can Lộc, dưới chân núi Hồng Lĩnh.
Ông Nguyễn Tiến Dũng, Phó Chủ tịch UBND huyện Can Lộc cho biết, sau khi tìm kiếm và quy tập được một số hài cốt các liệt sĩ, năm 2004, UBND huyện đã tổ chức xây dựng Đài tưởng niệm các liệt sĩ hy sinh tại Cầu Nhe. Năm 2012, được sự ủng hộ của Hội Cựu chiến binh và Sở Giao thông vận tải thành phố Hải Phòng, Khu tưởng niệm được tôn tạo lần thứ nhất.
Lãnh đạo tỉnh thắp hương, tưởng niệm các liệt sĩ hi sinh tại Cầu Nhe.
Năm 2017, chuẩn bị cho Kỷ niệm 50 năm ngày hy sinh các liệt sĩ tại Cầu Nhe, UBND thành phố Hải Phòng và UBND tỉnh Hà Tĩnh phối hợp hỗ trợ nâng cấp khu di tích lần thứ 2. Đến năm 2023, thực hiện lời kêu gọi của lãnh đạo tỉnh Hà Tĩnh, lãnh đạo thành phố Hải Phòng, đề xuất của huyện Can Lộc và thể theo nguyện vọng của thân nhân các gia đình liệt sĩ, Công ty TNHH Xăng dầu Giang Nam (thành phố Hải Phòng) phát tâm công đức với tổng kinh phí hơn 5,2 tỷ đồng để nâng cấp nhà bia, phù điêu, nhà soạn lễ, nhà thắp hương, cổng, hàng rào, chỉnh trang khu mộ, trồng cây xanh…
"Sau khi nâng cấp, tôn tạo Khu tưởng niệm các anh hùng, liệt sĩ Cầu Nhe, cùng với Khu di tích Ngã ba Đồng Lộc và các di tích trên địa bàn huyện Can Lộc đã tạo thành quần thể những địa chỉ đỏ giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ. Góp phần khơi dậy tình yêu quê hương đất nước, lòng tự hào dân tộc cho nhân dân cả nước", Phó Chủ tịch UBND huyện Can Lộc Nguyễn Tiến Dũng chia sẻ.
Khu tưởng niệm các Anh hùng liệt sĩ hy sinh tại Cầu Nhe.
Ông Phan Thuận, quản trang của xã Khánh Vĩnh Yên, huyện Can Lộc cho biết, địa phương có tổ quản trang, hằng tháng đều đặn quét dọn trong khuôn viên khu di tích, chăm lo hương khói nơi yên nghỉ của các liệt sĩ. Di tích Cầu Nhe nhiều năm nay được nhân dân các địa phương trong và ngoài tỉnh biết đến. Trong các dịp hành hương về địa chỉ đỏ, cùng với Ngã ba Đồng Lộc, nhiều đoàn đến viếng thăm và dâng hương tại đây.
Vào các dịp lễ, Tết, ngày Quốc khánh, Ngày Thương binh - Liệt sĩ, địa phương tổ chức tưởng niệm, tri ân, thể hiện lòng biết ơn sâu sắc đối với những người đã hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc.
Dịp kỷ niệm 77 năm Ngày thương binh - Liệt sĩ (27/7/1947 - 27/7/2024), từ đầu tháng Bảy đến nay đã có nhiều đoàn cán bộ, người dân các tỉnh, thành phố phía Bắc, trong đó có Hải Phòng đến dâng hương, tưởng nhớ. Những việc làm ý nghĩa trên thể hiện tình cảm gắn bó giữa cấp ủy, chính quyền, doanh nghiệp thành phố Hải Phòng với Hà Tĩnh; sự gắn bó bền chặt giữa cựu chiến binh Trung đoàn 5 Yên Tử, thân nhân liệt sĩ với Di tích lịch sử Cầu Nhe và nhân dân xã Khánh Vĩnh Yên.
