Sóng thần (tiếng Nhật là Tsunami) là hiện tượng các đợt sóng lớn trên biển được tạo thành từ sự dịch chuyển của lớp vỏ Trái Đất ở dưới đại dương. Sự dịch chuyển này có thể là động đất, nứt gãy lớp vỏ Trái Đất ở các mảng kiến tạo, các thềm lục địa. Đôi khi còn là trận lở đất cực lớn, hoặc phun trào núi lửa ở dưới biển. Thậm chí trong lịch sử hình thành và phát triển của Trái Đất, những mảng thiên thạch rơi xuống biển cũng là nguyên nhân tạo nên Sóng thần.
Nói chung tất cả những cơn địa chấn, hay một lực tác động ngược lên mặt biển rất mạnh mẽ từ độ sâu dưới biển trên 50m đều là nguồn cơn hình thành nên Sóng thần.
Sóng Thần như một con quái vật cuốn trôi mọi thứ mà nó đi qua
Người Nhật Bản sử dụng thuật ngữ “Sóng bến tàu” để gọi tên Sóng Thần bởi từ xưa, họ đã thấy vài lần các cơn sóng lớn xuất phát từ ngoài biển khơi nhưng lúc đó họ vẫn chưa biết đó là sóng bình thường hay là một thứ gì đó khủng khiếp hơn. Bởi vì khi ở ngoài biển, sóng thần rất giống với những cơn sóng cồn lớn với độ dài và mực nước dâng cao hơn đôi chút. Chỉ khi sóng đến gần bờ họ mới biết rõ đó có phải là sóng biển thường ngày hay không.
Nguồn năng lượng cực lớn từ dưới đáy hướng lên trên bề mặt làm cho sóng thần di chuyển với tốc độ khá lớn ( 500 – 800km/h ). Khi nó đang đến gần bờ tiếp xúc với vùng nước cạn ở đây, lúc ấy sẽ xảy ra hiện tượng những cơn “ sóng nước nông ” nhấp nhô liên tục. Và khi đã đến bờ gặp phải cản trở, không còn nước để tiếp tục đi xuyên qua khiến tốc độ của cơn sóng bị hãm xuống từ 35 - 70 km/h, khối nước khổng lồ đang có năng lượng khổng lồ bị dồn nén lại , nước dựng đứng lên cao từ vài mét cho đến vài chục mét, sau đó đổ xuống mạnh mẽ vào đất liền.
Thực tế độ cao của sóng thần lúc còn đang đi đu đưa ở ngoài biển chỉ hơn so với sóng bình thường khoảng 1m, nên những ngư dân hay người đang bơi lội trên biển sẽ rất khó nhận biết được sóng thần. Chỉ khi đến bờ sóng mới chững lại và dâng cao lên vài mét hoặc vài chục mét, có khi cả trăm mét.
Cho nên, khi sóng thần ập xuống khu vực có dân cư sinh sống ven biển thì đó thực sự là một thảm họa khủng khiếp. Với một lượng nước vô cùng lớn di chuyển với tốc độ cực nhanh, sóng thần như một con quái vật cuốn trôi hoặc đập tan tành mọi thứ mà nó đi qua. Với bán kính lên đến 1km, thậm chí hơn, nó tha hồ phá hoại bất cứ thứ gì khi nó tràn tới. Rất nhiều thảm họa thương tâm do sóng thần gây ra đã được ghi vào lịch sử như một sự nhắc nhở, cảnh báo về thảm họa thiên tai này.
Thế Hiệp (Tổng Hợp)
