"Đó không chỉ là một con búp bê giống hệt, mà còn đại diện cho tôi. Tôi nghĩ mọi người đều thấy có điều không ổn ở đây", Yael Cohen Aris, 25 tuổi, sống ở Israel và có hơn 1 triệu người theo dõi trên Instagram, nói trong chương trình This Morning (ITV), hồi tháng 1. Nữ người mẫu cho rằng công ty Irontech Dolls đã tạo ra mẫu búp bê giống cô tới cả nốt ruồi dưới môi và thậm chí cũng có tên “Yael”.
Irontech Dolls là công ty Trung Quốc chuyên sản xuất và bán búp bê tình dục cho các nhà bán lẻ trên khắp thế giới. Búp bê tình dục của hãng có phần khung xương và phần đầu có thể được tháo rời để thay thế. Một trong những sản phẩm của Irontech Dolls là búp bê tình dục “Yael” với kích thước người thật, được nhiều người nhận xét là giống cả màu tóc, nét mặt, kính mắt và cả nốt ruồi của mỹ nhân Israel.
"Búp bê tình dục chỉ là búp bê nhưng nếu nó được gắn với danh tính, hình ảnh của tôi, điều này không thể chỉ là sự nhầm lẫn ", Cohen Aris bày tỏ sự bức xúc.
Cohen Aris lần đầu nhận được tin nhắn từ người theo dõi Instagram cho biết một công ty sản xuất búp bê tình dục đã làm ra sản phẩm giống hệt cô vào năm 2018. Sau khi xem hình ảnh, cô không cho rằng đây là sự trùng hợp tình cờ.
Ít lâu sau, cô thấy nhà sản xuất đăng bài giới thiệu trên một diễn đàn, giải thích rằng búp bê này được lấy cảm hứng từ những bức ảnh trên mạng xã hội.
"Con búp bê có những đặc điểm nhận dạng của tôi. Và ai đó đã nói rằng công ty sản xuất cũng cần phải sao chép cả vóc dáng cơ thể. Tất cả những bình luận đều đề cập đến tôi", Cohen Aris cho biết cô nhận ra con búp bê không chỉ giống cô về vẻ ngoài mà còn liên quan đến vấn đề đánh cắp danh tính.
Thực tế, việc búp bê, đồ chơi tình dục được mô phỏng theo người thật không có gì lạ khi có sự thỏa thuận giữa đôi bên. Nhưng Cohen Aris nói chưa bao giờ đồng ý hay nhận được bất kỳ yêu cầu nào từ công ty sản xuất.
Trong khi đó, Leonard Liu, Giám đốc điều hành của nhà sản xuất Irontechdoll, trả lời Insider rằng búp bê "Yael" được thiết kế "theo thị hiếu của người phương Tây", do đó có khả năng giống người nào đó trong thực tế. Irontechdoll khẳng định tất cả búp bê tình dục của hãng là nguyên bản, không được tạo ra dựa trên chân dung của bất kỳ ai. Hãng cũng cam kết sẽ không dùng tên "Yael" cho mẫu búp bê đồng thời quyết định đổi tên búp bê thành Ashley. Ông Liu cũng phủ nhận việc công ty sử dụng ảnh của Cohen Aris để quảng cáo cho búp bê tình dục.
"Tôi cảm thấy mình đơn độc, sợ hãi và bất lực trong chuyện này. Có rất nhiều công ty, người bán sản phẩm và họ rất lớn", Cohen Aris nói.
Cohen Aris lần đầu đăng tải câu chuyện lên mạng xã hội vào tháng 7/2019, nhưng từ đó đến nay cô chưa nhận được bất kỳ phản hồi nào từ phía nhà sản xuất. Người mẫu Israel nói ngay cả khi được đề xuất chia phần trăm doanh thu, cô cũng sẽ không đồng ý để mẫu búp bê tình dục này được lưu hành:
"Tôi nghĩ trước hết mẫu búp bê này phải được đưa khỏi kệ và sau đó họ có thể nói rõ điều gì đã xảy ra. Tôi không nhắc đến chuyện bồi thường, tôi nghĩ rút ra bài học là điều quan trọng nhất".
Cohen Aris cho biết điều cô theo đuổi là hãng Irontech Dolls phải biết cách tôn trọng quyền riêng tư và danh tính của người khác.
Hiện người mẫu muốn đâm đơn kiện nhưng vì công ty có trụ sở tại Trung Quốc, hành động pháp lý có thể gặp nhiều khó khăn. Cohen Aris tiết lộ cô vẫn đang trong quá trình tìm kiếm đại diện pháp lý.
Về sự việc này, Stephen Luther, luật sư công nghệ và sở hữu trí tuệ ở Florida (Mỹ), giải thích, một người cũng khó có thể đưa ra khiếu nại về bản quyền khi bị sao chép ngoại hình. Điều này sẽ chỉ áp dụng nếu Cohen Aris đang làm búp bê mô phỏng chính mình và ai đó cố gắng sao chép sản phẩm. Thay vào đó, luật sư cho rằng vấn đề này có thể thuộc luật quảng cáo hoặc phỉ báng.
Năm 2003, người mẫu Russell Christoff nhìn thấy hình ảnh giống anh được sử dụng trên cà phê Nestle bán ở Mỹ, Mexico và Nhật Bản. Người này đã khởi kiện và giành được 15,6 triệu USD tiền bồi thường.
Trong một trường hợp khác, khi nữ diễn viên Bette Midler từ chối đóng quảng cáo với Ford, hãng xe hơi đã sử dụng diễn viên đóng thế. Người phụ nữ giả giọng xuất sắc đến nỗi mọi người nghĩ rằng đó là Midler. Nữ diễn viên sau đó đâm đơn kiện Ford và giành được 400.000 USD tiền bồi thường.
"Búp bê tình dục thường có tỷ lệ tương tự người thật. Nếu mọi người nhận thấy các bộ phận nào ở búp bê tương đồng với Cohen Aris, người mẫu sẽ thắng thế", Luther nói.
Trường hợp của Cohen Aris có thể là minh chứng cho việc luật pháp đang phải vật lộn để theo kịp với sự thay đổi của công nghệ.
Minh Hoa (t/h theo Zing, Dân Việt)