Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hôm 26/4 đã có cuộc nói chuyện điện thoại với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, Bắc Kinh và Kiev cho biết. Đây là cuộc gọi đầu tiên giữa hai nhà lãnh đạo kể từ khi xung đột Nga-Ukraine bùng phát thành hành động quân sự hơn một năm trước.
“Tôi đã có một cuộc điện đàm dài và đầy ý nghĩa với Chủ tịch Tập Cận Bình”, ông Zelensky viết trên Twitter. “Tôi tin rằng cuộc điện đàm này, cũng như việc bổ nhiệm Đại sứ Ukraine tại Trung Quốc, sẽ tạo động lực mạnh mẽ cho sự phát triển quan hệ song phương”.
Ông Sergiy Nykyforov, người phát ngôn của Tổng thống Ukraine, cho biết trên Facebook rằng hai nhà lãnh đạo đã có “cuộc trò chuyện qua điện thoại kéo dài gần một giờ”.
Sau cuộc điện đàm, ông Zelensky đã bổ nhiệm một Đại sứ mới tại Bắc Kinh. Theo một sắc lệnh trên trang web của Tổng thống Ukraine, ông Pavel Ryabikin, người từng đứng đầu Bộ Công nghiệp Chiến lược của Ukraine, được bổ nhiệm làm đặc phái viên mới của Kiev tại Trung Quốc. Ukraine đã không có Đại sứ tại Trung Quốc kể từ tháng 2/2021.
Đài truyền hình nhà nước Trung Quốc CCTV đưa tin rằng trong cuộc điện đàm, ông Tập đã nói với ông Zelensky rằng “đối thoại và đàm phán” là “lối thoát duy nhất” của cuộc khủng hoảng.
“Về vấn đề khủng hoảng Ukraine, Trung Quốc luôn đứng về phía hòa bình và lập trường cốt lõi của Bắc Kinh là thúc đẩy các cuộc đàm phán hòa bình”, CCTV dẫn lời ông Tập nói.
Trong bức ảnh minh họa trên Newsweek, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky được chụp vào ngày 24/2/2023 tại Kiev, Ukraine; còn Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình được nhìn thấy trong cuộc hội đàm cấp cao Nga-Trung tại Điện Kremlin, ở Moscow, Nga, vào ngày 21/3/2023.
Trung Quốc cũng tuyên bố sẽ cử một phái đoàn tới Ukraine với mục đích tìm kiếm một “giải pháp chính trị” cho cuộc xung đột.
“Phía Trung Quốc sẽ cử một đại diện đặc biệt của Chính phủ Trung Quốc về các vấn đề Á-Âu đến Ukraine và các quốc gia khác để tiến hành liên lạc sâu sắc với tất cả các bên nhằm tìm kiếm một giải pháp chính trị cho cuộc khủng hoảng Ukraine”, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết trong một cuộc họp báo ngày hôm 26/4.
Theo Bộ này, Đặc phái viên mà Bắc Kinh sẽ cử tới Ukraine là ông Li Hui, Đại diện đặc biệt của Chính phủ Trung Quốc về các vấn đề Á-Âu. Ông Li từng là Đại sứ Trung Quốc tại Nga trong giai đoạn 2009-2019.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc không cung cấp thêm chi tiết về thời điểm ông Li sẽ thực hiện chuyến đi tới Ukraine và những quốc gia nào khác mà ông sẽ đến thăm.
Phản ứng với cuộc điện đàm giữa hai nhà lãnh đạo của Trung Quốc và Ukraine, Moscow hôm 26/4 cáo buộc Kiev phá hoại mọi nỗ lực hòa bình. Bộ Ngoại giao Nga cho biết: “Chính quyền Ukraine và những đồng minh phương Tây của họ đã thể hiện khả năng phá hỏng bất kỳ sáng kiến hòa bình nào”.
Trong khi đó, phía Nga ca ngợi “sự sẵn sàng của phía Trung Quốc trong nỗ lực thiết lập một quá trình đàm phán”.
Tổng thống Nga Vladimir Putin (phải) gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Điện Kremlin ở Moscow, ngày 21/3/2023. Ảnh: Getty Images
Theo nội dung cuộc điện đàm được CCTV đưa tin, ông Tập cho biết Trung Quốc “sẽ không đứng ngoài quan sát đám cháy, cũng không đổ thêm dầu vào lửa, chứ nói gì đến việc lợi dụng khủng hoảng để trục lợi”.
“Khi giải quyết vấn đề hạt nhân, tất cả các bên liên quan cần giữ bình tĩnh và kiềm chế, thực sự tập trung vào tương lai và vận mệnh của chính họ và toàn nhân loại, đồng thời cùng nhau quản lý và kiểm soát cuộc khủng hoảng”, ông Tập nói.
Cuộc điện đàm giữa hai nhà lãnh đạo diễn ra vài tuần sau khi Trung Quốc đưa ra đề xuất 12 điểm về chấm dứt giao tranh. Cuộc điện đàm là một bước tiến nữa của Trung Quốc hướng tới việc tham gia sâu hơn vào việc giải quyết cuộc xung đột.
Để so sánh, kể từ khi giao tranh nổ ra, đây là cuộc đối thoại đầu tiên giữa ông Zelensky và ông Tập. Trong khi đó, ông Tập đã nói chuyện với Tổng thống Nga Vladimir Putin 5 lần trong cùng giai đoạn này, bao gồm cả cuộc gặp mặt trực tiếp tại Điện Kremlin khi nhà lãnh đạo Trung Quốc đến thăm Moscow vào tháng trước và một cuộc gặp trực tiếp khác tại hội nghị thượng đỉnh khu vực ở Trung Á vào tháng 9 năm ngoái.
Minh Đức (Theo Le Monde, AP, CNN)
