Thủ tướng Nga Dmitry Medvedev ngày 15/1 thông báo, ông cùng toàn bộ quan chức chính phủ từ chức, không lâu sau khi Tổng thống Vladimir Putin đề xuất sửa hiến pháp để tăng quyền lực cho thủ tướng và quốc hội.
Theo giới chuyên gia, việc san sẻ quyền của tổng thống cho thủ tướng và quốc hội có thể là dấu hiệu về một sự thay đổi quyền lực đã được suy đoán từ lâu ở Nga.
Giới phê bình cho rằng ông Putin đang tính toán nhiều kịch bản khác nhau để nắm quyền điều hành đất nước sau khi nhiệm kỳ tổng thống của ông kết thúc vào năm 2024, trong đó có cả khả năng ông trở thành thủ tướng với quyền hành lớn hơn.
Tổng thống Nga Putin.
Trong thông báo hôm qua, Thủ tướng Medvedev cũng cho biết việc các quan chức chính phủ từ chức là nhằm dọn đường cho những cải cách mà Tổng thống Putin đề xuất.
Tổng thống Putin "nêu ra những thay đổi cơ bản về hiến pháp, những thay đổi quan trọng không chỉ với một số điều khoản hiến pháp mà còn với sự cân bằng quyền lực nói chung", Thủ tướng Medvedev cho hay. "Trong bối cảnh đó, rõ ràng, chúng tôi, chính phủ... nên cung cấp cho Tổng thống khả năng thực hiện tất cả các biện pháp cần thiết để thực hiện các thay đổi. Tất cả quyết định tiếp theo sẽ đều thuộc về Tổng thống".
Ông Putin sau đó đã đề cử lãnh đạo Cơ quan Thuế Liên bang Mikhail Mishustin làm thủ tướng. Hạ viện Nga sẽ bỏ phiếu bầu thủ tướng tiếp theo của đất nước vào ngày 16/1.
"Theo tôi, đây là sự hợp tác giữa ông Putin và ông Medvedev", Valeriy Akimenko, nhà nghiên cứu lâu năm về Nga hiện công tác tại Trung tâm Nghiên cứu Xung đột, nhận xét. " Ông Medvedev không phải một chính trị gia độc lập ở bất kỳ khía cạnh nào và không tạo ra làn sóng chống lại ông Putin trong thời gian ông làm tổng thống. Giống như năm 2008, lần này có vẻ như cũng là một thỏa thuận giữa hai bên".
Tuy nhiên, ông Oleg Ignatov, chuyên gia tại Trung tâm Chính sách Đương đại có trụ sở ở Moskva, lưu ý rằng ông Putin cũng đề cập tới việc thay đổi vai trò của Hội đồng Nhà nước, cơ quan đang giữ vai trò cố vấn cho tổng thống Nga.
Nikolai Petrov, nhà nghiên cứu cấp cao tại Chatham House, nhận định ông Putin đang muốn duy trì quyền kiểm soát đối với bộ máy an ninh quốc gia nhiều quyền lực của Nga ngay cả khi ông rời Điện Kremlin và cân bằng quyền lực giữa tổng thống với quốc hội.
Sam Greene, lãnh đạo Viện Nga tại Đại học Nhà vua London, cho rằng giới lãnh đạo Nga muốn đảm bảo tương lai của mình sau năm 2024 sẽ phải "chơi cùng lúc 3 bàn cờ", gồm quốc hội, Hội đồng Quốc gia và Tổng thống Putin.
Còn nhà bình luận Konstantin Eggert nhận định, quá trình chuyển giao cho thời kỳ hậu 2024 đang được Tổng thống Putin cho tiến hành từ sớm. Sự thay đổi tạo ra "cảm giác mới lạ", nhưng thực chất sẽ duy trì hiện trạng chính trị.
"Đây có thể là những mảnh ghép đầu tiên trong bức tranh lớn đang dần hiện hình. Khi bức tranh ghép này hoàn tất, chúng ta sẽ thấy ông Putin vẫn giữ quyền lực", Steve Rosenberg của BBC nhận định.
