Bước ngoặt mới cho xuất khẩu trái xoài Cần Thơ
Mới đây, tại huyện Cờ Đỏ, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Tp.Cần Thơ phối hợp với Ủy ban Nhân dân huyện Cờ Đỏ và Công ty Trách nhiệm Hữu hạn Thương mại dịch vụ xuất nhập khẩu Vina T&T tổ chức lễ công bố xuất khẩu lô xoài tượng da xanh đầu tiên của thành phố sang thị trường Australia và Hoa Kỳ.
Theo báo Cần Thơ, lô hàng xoài tượng da xanh đầu tiên của Tp.Cần Thơ xuất khẩu sang thị trường Australia và Hoa Kỳ gồm 1 tấn xuất khẩu sang thị trường Australia và 1 tấn xuất khẩu sang Hoa Kỳ bằng đường hàng không.
Xoài được trồng tại Hợp tác xã (HTX) Nông nghiệp Lộc Hưng, ở xã Thới Hưng, huyện Cờ Đỏ và đã được ngành Nông nghiệp Tp.Cần Thơ hỗ trợ, hướng dẫn nông dân tại HTX đăng ký mã số vùng trồng và áp dụng quy trình kỹ thuật canh tác để tạo ra sản phẩm chất lượng, an toàn, đạt theo các tiêu chuẩn xuất khẩu sang các thị trường khó tính.
Qua việc xuất khẩu lô hàng xoài tượng da xanh đầu tiên này, các cơ quan chức năng và nông dân tại thành phố kỳ vọng tạo tiền đề thuận lợi cho những lô hàng tiếp theo, không chỉ là xoài tượng da xanh hay xoài cát Hòa Lộc mà nhiều loại trái cây khác của Cần Thơ cũng được các thị trường khó tính chấp nhận.
Theo Vietnam+, Tp.Cần Thơ có tổng diện tích cây ăn quả trên 25.000 ha; trong đó, xoài là loại cây ăn quả có diện tích lớn thứ hai của thành phố. Cờ Đỏ là huyện có diện tích trồng xoài lớn nhất Cần Thơ với trên 2.100ha, trong đó, xoài tượng da xanh trên 1.000 ha.
Xoài là loại cây ăn quả phải thường xuyên giải cứu về giá cả. Vì thế, hai tấn xoài tượng da xanh đầu tiên xuất khẩu "chính ngạch" vào ngày giữa tháng 6 vừa qua là thành quả của sự nỗ lực bền bỉ từ các bên liên quan, trong đó phải kể đến sự quyết tâm, kiên trì của người nông dân trực tiếp canh tác xoài.
Nhìn những quả xoài tượng da xanh được doanh nghiệp bọc giấy, đóng thùng cẩn thận đem đến niềm vui rất lớn cho anh Đào Hoàng Tín (xã Thới Hưng) - chủ nhân của những quả xoài tượng da xanh được "xuất ngoại."
Anh Tín chia sẻ, lô xoài tượng da xanh được anh bán cho doanh nghiệp với giá 25.000 đồng/kg, cao hơn giá bán cho thương lái khoảng 10.000 đồng/kg.
Để quả xoài đạt chuẩn xuất khẩu phải chăm sóc kĩ, lựa chọn những quả đẹp, đều, không vết trầy xước và đạt kích cỡ quy định (600gr/trái - 1,1kg/trái). Tuy yêu cầu khắt khe hơn bán "xô" cho thương lái nhưng bù lại giá bán cao và nâng tầm được quả xoài tượng da xanh.
"Chúng tôi kỳ vọng sau lô xoài tượng da xanh được xuất khẩu lần này sẽ có nhiều lô xoài tiếp tục vươn khỏi thị trường nội địa. Từ đó, nâng giá trị quả xoài của Cần Thơ và tăng thu nhập cho người nông dân," anh Tín bày tỏ.
Thới Hưng là vùng đất có diện tích trồng xoài lớn nhất huyện Cờ Đỏ với 1.978 ha; đây là loại cây ăn quả chủ lực trên địa bàn xã. Với diện tích trồng xoài lớn, xã đã vận động người dân thành lập Hợp tác xã nông nghiệp Lộc Hưng với 19 xã viên trồng 22 ha xoài tượng da xanh và 20 ha xoài cát Hòa Lộc.
Theo ông Phan Văn Tây, Giám đốc HTX nông nghiệp Lộc Hưng, trong nhiều năm qua quả xoài của HTX hầu hết đều bán cho thương lái địa phương và thương lái tại các tỉnh lân cận chủ yếu tiêu thụ thị trường nội địa. Do đó, giá cả không ổn định, đặc biệt là quả xoài tượng da xanh, có khi chỉ bán được giá 3.000 đồng/kg. Với giá bán này, người nông dân gặp khó khăn trong việc tái đầu tư sản xuất.
Cũng theo ông Tây, xoài của HTX được chứng nhận VietGAP nhưng giá cũng không khác xoài canh tác truyền thống nên dù chứng nhận đã hết hạn nhưng HTX không tha thiết tái chứng nhận VietGAP. Tuy nhiên, khi những quả xoài tượng da xanh của thành viên HTX được doanh nghiệp thu mua xuất khẩu đã "thắp lên" niềm hy vọng của người trồng xoài nơi đây.
"Chúng tôi mong doanh nghiệp, nhà nước sẽ tiếp tục đồng hành cùng nhà vườn để đưa những lô xoài tượng da xanh, xoài cát Hòa Lộc của HTX, của địa phương tiếp tục vươn xa ra thị trường nước ngoài," ông Tây mong mỏi.
Đẩy mạnh liên kết trong sản xuất nông nghiệp
Dù cơ hội xuất khẩu xoài cũng như các loại trái cây khác của Cần Thơ rộng mở, tuy nhiên, cơ hội cũng đi kèm thách thức.
Theo ông Lê Chí Phương, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân huyện Cờ Đỏ, hiện nay, các nông sản nói chung và quả xoài nói riêng ở Cờ Đỏ còn sản xuất mang tính chất phân tán về hộ gia đình, hình thức cá nhân nông dân tự sản xuất, tự kinh doanh, diện tích canh tác giới hạn, tự phát nên khâu kiểm soát chất lượng trước và sau khi sản xuất không chặt chẽ, cũng như khâu chế biến sau thu hoạch còn yếu.
Mặc dù nông dân là bộ phận chủ lực trong sản xuất, nhưng những thông tin về thị trường phát triển xuất khẩu không được cập nhật, nắm vững nên sản phẩm thường mang tính tự sản xuất, không đảm bảo các tiêu chuẩn để xuất khẩu đi nước ngoài.
Trong khi đó, ở góc độ doanh nghiệp xuất khẩu nông sản, ông Nguyễn Đình Mười, Phó Tổng Giám đốc Công ty Vina T&T nhận định mỗi thị trường phát triển sẽ có các tiêu chuẩn, quy định đối với hàng hóa nhập khẩu. Mỗi nước sẽ kiểm tra chặt chẽ dư lượng bảo vệ thực vật trên sản phẩm, chất lượng sản phẩm, cân nặng sản phẩm... Điều cần được quan tâm đầu tiên khi xuất khẩu nông sản là thông tin thị trường.
“Không chỉ đưa xoài tượng da xanh xuất khẩu vào các thị trường Australia và Hoa Kỳ, thời gian qua Công ty cũng đã liên kết với nông dân tại các HTX ở huyện Cờ Đỏ để đưa trái thanh nhãn xuất khẩu vào nhiều thị trường khó tính. Dự kiến tới đây Công ty tiếp tục phối hợp với ngành chức năng và nông dân tại Cần Thơ để xuất khẩu thêm nhiều loại trái cây khác. Tuy nhiên, để xuất khẩu các loại trái cây thuận lợi, nông dân cần nắm bắt và tuân thủ đúng các quy định của các nước nhập khẩu. Đặc biệt, Hoa Kỳ và Australia là những nước có rào cản kỹ thuật rất lớn và yêu cầu những loại trái cây xuất khẩu phải đạt các tiêu chuẩn khá khắt khe và họ cũng kiểm tra rất chặt chẽ về dư lượng thuốc bảo vệ thực vật trên sản phẩm, về chất lượng, về cân nặng của sản phẩm... Vì vậy, giữa doanh nghiệp và các HTX, tổ hợp tác phải liên kết chặt, “bắt tay nhau” để đảm bảo thực hiện theo các tiêu chí, tiêu chuẩn của các nước nhập khẩu đưa ra”, ông Nguyễn Đình Mười nêu quan điểm.
Ông Mười lưu ý thêm: "Nếu chúng ta chỉ làm theo kiểu truyền thống thì quả xoài chỉ quanh quẩn trong thị trường nội địa và sẽ không phát triển xa hơn. Chúng tôi sẽ có đội ngũ kỹ thuật đến hướng dẫn, tập huấn kỹ thuật chăm sóc xoài đạt tiêu chuẩn cho nông dân các hợp tác xã, tổ hợp tác. Chỉ mong người trồng xoài phối hợp thực hiện tốt".
Để quả xoài tượng da xanh của địa phương tiếp tục được xuất khẩu chính ngạch sang các thị trường khó tính, ông Nguyễn Tấn Nhơn, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Cần Thơ cho rằng người dân cần phải tuân thủ các quy định, kỹ thuật sản xuất để đảm bảo chất lượng sản phẩm.
Phía doanh nghiệp hỗ trợ người dân áp dụng các biện pháp kỹ thuật, hướng canh tác đảm bảo sản phẩm đạt chất lượng, đạt yêu cầu của thị trường xuất khẩu, đặc biệt là những thị trường khó tính như Australia và Hoa Kỳ.
Ở góc độ quản lý nhà nước, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tiếp tục đồng hành cùng doanh nghiệp hỗ trợ nông dân thực hiện mã số vùng trồng và hướng dẫn về các quy định, tiêu chuẩn sản phẩm của nước nhập khẩu.
Là người đồng hành xuyên suốt với nông dân cho đến ngày những quả xoài đầu tiên được xuất khẩu, bà Nguyễn Thị Bích Trân, Phó trưởng Trạm Trồng trọt và Bảo vệ thực vật huyện Cờ Đỏ cho biết, ngoài mã số vùng trồng đã được cấp cho xoài tượng da xanh, địa phương sẽ tiếp tục hướng dẫn bà con đăng ký cấp mới mã số vùng trồng trên vùng trồng xoài tượng da xanh, xoài cát Hòa Lộc tại những vùng đủ điều kiện, tiến tới hỗ trợ nông dân tiếp tục tìm đối tác thực hiện xuất khẩu quả xoài của Cờ Đỏ.
Minh Hoa (t/h)