Các tù nhân ở trại giam Santa Martha Acatitla gồm các phụ nữ thụ án giam về những tội trạng như: giết người, buôn bán thuốc phiện, bắt cóc… Tuy nhiên, điều khác biệt ở đây là có khoảng 50 đứa trẻ đang sống tại nhà tù với mẹ của mình là những nữ tù nhân.
Trong thời gian ở trại, những đứa trẻ này được luật pháp đảm bảo cho việc nuôi dưỡng, dạy chữ. Cho đến năm 6 tuổi, chúng sẽ được chuyển giao cho các trung tâm xã hội hoặc người thân.
Cứ 7h sáng, cánh cửa nhà tù Santa Martha Acatitla mở ra, hàng trăm nữ tù nhân cùng những đứa trẻ bước ra.
Ngay từ đầu những năm 90 của thế kỷ 20, chính phủ Mexico đã đưa ra chính sách gây “sốc”. Luật pháp Mexico cho phép nữ phạm nhân sinh con trong tù. Đứa trẻ sẽ đón nhận tình yêu thương của mẹ cho đến năm 6 tuổi. Cuộc sống trong không gian đặc biệt khiến chúng mất cơ hội tận hưởng tự do như bạn bè cùng trang lứa, nhưng bù lại, bọn trẻ cảm nhận được tình mẫu tử thiêng liêng sâu đậm.
Dư luận Mexico ca ngợi đây là điều luật hết sức nhân văn của chính phủ. Magarita Malo, một nữ quản giáo cho rằng, những đứa trẻ sẽ giúp thức tỉnh phần thiện bên trong con người mỗi người mẹ từng phạm tội này.
Nữ phạm nhân Karina Rendon bị kết án 23 năm vì tội buôn bán ma túy trái phép đã sinh cô con gái Jaquelin Merlos Espericueta trong tù. Sống chung với mẹ suốt 3 năm qua, bé Espericueta không hề biết cả hai mẹ con đang sống trong tù. “Con bé cứ nghĩ chốn này chính là ngôi nhà thân yêu của mình”, Rendon buồn bã nói.
Theo Rendon, các nữ phạm nhân có con nhỏ ở đây, dù bị tước mất quyền công dân nhưng quyền làm mẹ vẫn được đảm bảo. sau khi nghỉ thai sản theo luật, các bà mẹ tiếp tục công việc lao động cải tạo nhưng được sắp xếp công việc nhẹ nhàng hơn để có thời gian chăm sóc con.
Cecilia Nava Lope, 25 tuổi đã trả được 2 năm trên tổng số 27 năm ngồi tù vì gây ra cái chết cho con gái. Cô bị tống giam khi mang thai một đứa con khác. Trong vụ án của Cecilia còn nhiều khuất tất, cô luôn khẳng định mình vô tội. Tuy nhiên hơn 2 năm trôi qua, vụ án của cô vẫn bế tắc.
Mang bản án giết con, người mẹ đau khổ không ít lần tìm đến cái chết. Nhưng rồi chính đứa con trai đang chờ ngày chào đời đã níu kéo cô. Việc chăm sóc cậu con trai Emmanuel 20 tháng tuổi đã mang đến cho cô một cuộc sống và niềm tin mới.
Hải Hà