Ở cương vị phụ huynh, ai cũng yêu thương con và không hề thích con bị người khác chê trách. Tuy nhiên nếu một ngày con đi học về và nói rằng bị cô giáo phạt viết bản kiểm điểm thì phản ứng của các ông bố bà mẹ sẽ như thế nào?
Trước tình huống này, có người sẽ bênh vực con, tuy nhiên cũng có người lại đứng về phía giáo viên. Và ở mỗi phản ứng của phụ huynh, tính cách trong tương lai của các con đều bị ảnh hưởng theo hướng khác nhau.
Cha mẹ bênh con mù quáng
Nhiều phụ huynh vì quá thương yêu con mà sẵn sàng bênh con bất kể đúng sai. Những ông bố bà mẹ này không cần biết vì sao con bị phê bình, trách phạt mà chỉ cần thấy con khóc, con khó chịu... là đã không vui và tức giận. Thậm chí có nhiều phụ huynh còn quay lại trách ngược giáo viên hoặc chỉ chăm chăm soi mói những lời người khác mắng con mình. Câu chuyện dưới đây là một ví dụ.
Cô Dương là giáo viên lớp 3 ở Trung Quốc. Gần đây cô hay phàn nàn rằng công việc quá áp lực đến mức muốn nghỉ việc vì việc quản lý, dạy dỗ học sinh gặp nhiều bất cập, còn liên quan tới thái độ của phụ huynh.
Cô Dương cho biết, sau khi học sinh làm xong bài tập, cô chấm bài và có yêu cầu những em làm sai phải sửa lại cho đúng. Tất cả học sinh trong lớp đều sửa bài nhưng chỉ có 3 em không chịu nghe theo.
Sau đó, cô phê bình 3 em này trước lớp: “Các em bị làm sao vậy, có nghe lời cô nói không. Sao cô nói 2 lần mà các em vẫn không chịu sửa bài? Hay là não của các em có vấn đề?”.
Ngày hôm sau, mẹ của 1 trong 3 em học sinh này tìm đến trường và đến thẳng phòng hiệu trưởng chất vấn: “Con tôi về nhà và nói rằng, nó bị cô giáo ở lớp mắng là não có vấn đề. Có phải cô giáo nói như vậy không? Tại sao có thể mắng học sinh của mình như vậy. Thầy hiệu trưởng cần phải kỷ luật giáo viên như thế này”.
Trong khi đó, cô Dương vẫn cảm thấy mình nói không có gì quá đáng nhưng phía phụ huynh lại chỉ tập trung vào cụm từ “não có vấn đề”. Dưới áp lực từ phía nhà trường cùng với 2 phụ huynh còn lại, cô bị kỷ luật, trừ tiền thưởng và phải đứng ra xin lỗi.
Thời gian trôi qua, những đứa trẻ trên ngày càng trở nên vô kỷ luật trong lớp, thường xuyên ngủ gật, không làm bài tập, cô Dương hoàn toàn bất lực.
Từ trường hợp trên có thể thấy việc nghĩ con luôn đúng của cha mẹ rất tai hại. Đứa trẻ sẽ mãi mãi không thể nhận ra sai lầm của mình mà sửa đổi. Dần dần chúng trở nên vô kỷ luật, ương bướng. Thậm chí có thể phạm những lỗi nghiêm trọng hơn rất nhiều.
Dù bênh vực con là bản năng của tất cả các ông bố bà mẹ nhưng nếu quá mù quáng thì không phải là điều tốt. Nếu trẻ có lỗi, đương nhiên chúng cần bị phạt và cha mẹ cần hợp tác với giáo viên để tìm ra cách dạy dỗ phù hợp.
Không quan tâm đúng sai đã vội quát mắng, đánh con
Trái ngược với phản ứng trên, nhiều ông bố, bà mẹ thấy con bị cô giáo phạt, bắt viết bản kiểm điểm là liền lao vào chửi mắng, đánh đập con.
Việc đánh mắng không những không giúp con nhìn ra lỗi lầm mà càng khiến con trở nên sợ hãi, buồn bã, khiến chúng bị tổn thương thêm. Đứa trẻ sẽ cảm thấy cha mẹ không hiểu mình, không yêu thương mình. Trường hợp xấu hơn con sẽ trở nên bất trị, lì lợm bởi vì chúng không được giải thích, phân tích lỗi sai nên cảm thấy bị ức chế, oan ức. Sâu thẳm trong tâm hồn, trẻ đang bị tổn thương ghê gớm và dễ bị kích động.
Thực tế cho thấy trẻ em bị cha mẹ đánh đập sẽ có xu hướng sợ hãi, co mình lại, tự ti. Có trẻ lại có xu hướng thích bạo lực, giải quyết mọi việc bằng bạo lực.
Việc sỉ nhục, mắng nhiếc con cũng tương tự. Khi cha mẹ mắng con bằng những từ ngữ nặng nề như "mất dạy", "đồ hư hỏng",... sẽ làm tổn thương tinh thần con một cách nghiêm trọng. Khi bị sỉ nhục, con sẽ nghĩ rằng ngay cả những người thương yêu nhất cũng nghĩ xấu, nghĩ sai về mình. Từ đó, trong đầu con sẽ xuất hiện ý nghĩ tiêu cực như: "Nếu đã vậy thì mình xấu luôn, sai luôn, chẳng cần đúng nữa".
Tìm hiểu rõ sự việc và giúp con nhận ra lỗi sai
Khi trẻ bị giáo viên phê bình, cha mẹ nên làm những điều này để trẻ ít mắc lỗi và ngày càng ngoan hơn.
- Tìm hiểu sự việc
Trước tiên, cha mẹ cần biết tại sao con mình bị giáo viên phê bình. Nếu đó là lỗi của trẻ thì không nên bênh vực. Ngược lại, nếu trẻ không làm sai thì cha mẹ phải đứng ra bảo vệ con, để trẻ hiểu được cha mẹ luôn là chỗ dựa vững chắc của mình. Việc hỏi con chi tiết sự việc cũng giúp con cảm nhận được bố mẹ đang quan tâm, lắng nghe mình.
-Xoa dịu cảm xúc của con
Dù trẻ có lỗi hay không thì tâm trạng của chúng sau khi bị trách mắng chắc chắn sẽ rất tồi tệ. Điều cha mẹ nên làm là xoa dịu cảm xúc của trẻ trước. Phụ huynh có thể nhẹ nhàng giải thích cho trẻ hiểu ý tốt của giáo viên, trút bỏ những bất bình trong lòng trẻ và khuyến khích chúng nói ra suy nghĩ, cảm xúc của mình.
- Cùng con giải quyết vấn đề
Bị giáo viên phê bình là một việc rất lớn trong mắt một đứa trẻ. Vì thế, cha mẹ phải đồng hành cùng con giải quyết vấn đề này, để trẻ sớm buông bỏ những cảm xúc tiêu cực.
Bạn có thể hỏi con những câu như "Con nghĩ nên giải quyết việc này thế nào?" hay "Nếu con làm vậy thì hậu quả sẽ thế nào?”, “Sau khi nghe mẹ nói, con muốn làm gì?", “Lần sau con có xử sự thế nữa không?" để trẻ tự kiểm tra bản thân. Cho con được tự suy nghĩ về lỗi sai của mình và tự chọn cách không phạm lỗi nữa.
Nói chung con đường trưởng thành của trẻ sẽ suôn sẻ hơn nhiều nếu có sự định hướng chính xác từ cha mẹ, có như thế trẻ sẽ không đi chệch hướng.
Minh Hoa (t/h)