Ngày xưa, ở bến Hương Cần (nay thuộc tỉnh Nghệ An) có một người đàn bà không rõ tên họ, người ta vẫn gọi tên là mẹ Lừa. Mẹ Lừa bề ngoài vờ vĩnh buôn bán để cám dỗ các thương gia giàu có hòng lừa đoạt của cải.
Cứ mỗi lần có một chủ thuyền buôn nào buôn lớn cặp bến là mẹ Lừa vội đến ngay thuyền trả mua hàng với giá rất cao. Mẹ Lừa khôn khéo kéo dài ngày giờ mua bán, rồi trong lúc đó lịch thiệp mời chủ thuyền buôn đến nhà, đón tiếp niềm nở. Sau khi đã gây cảm tình thân mật rồi, mẹ Lừa đưa ra một nải chuối và một con rùa đúc toàn bằng vàng ròng cho khách xem.
Đến đêm, mẹ Lừa sai tôi tớ tâm phúc lén mang con rùa và nải chuối vàng đem giấu vào dưới thuyền khách, để rồi sáng hôm sau lên tiếng buộc cho khách lấy trộm. Khi khách phản đối, mẹ Lừa quỷ quyệt đưa ra cạm bẫy thử thách: Nếu có bằng chứng rõ ràng là khách đã lấy trộm thì tất cả của cải, cả thuyền lẫn hàng hóa, sẽ thuộc về bà ta và khách sẽ phải chịu ở làm tôi tớ suốt đời và ngược lại.
Nghĩ mình ngay thật, khách nhận lời thử thách, làm giấy tờ ngay trước mặt nhà chức trách đã được mẹ Lừa mời đến. Tới khi khám xét trong thuyền khách buôn người ta tìm thấy con rùa và nải chuối bằng vàng giấu ở đáy khoang. Tất nhiên khách bị buộc vào tội trộm, và theo giấy tờ đã ký kết, cả thuyền lẫn hàng hóa thuộc về tay mẹ Lừa, khách lại còn phải chịu làm tôi tớ suốt đời.
Với màn lừa gạt này, mẹ Lừa nhanh chóng trở nên giàu có, chẳng mất đồng nào mà lại có bao nhiêu tôi tớ hầu hạ, là những khách buôn thuyền mắc phải cạm bẫy bà ta.
Nạn nhân cuối cùng cam chịu số phận không may, song âm thầm tìm cách giải thoát. Gã ngầm viết thư cho vợ kể chuyện bị lừa gạt, mất cả cơ nghiệp, vướng vào vòng nô lệ, và khẩn nài vợ cứu giúp, trả thù cho mình.
Khách giao thư cho một bạn thuyền tâm phúc đưa về gia đình. Người vợ nhận được thư chồng, biết rõ đầu đuôi câu chuyện, đang sẵn tiền của, liền sắm một chiếc thuyền lớn chở đầy hàng hóa, thẳng buồm đến cửa bể mẹ Lừa. Trong số các tay làm công dưới thuyền, người vợ đưa theo một anh thợ bạc với đủ đồ nghề.
Khi thuyền cập bến, mẹ Lừa vội vàng đến viếng như đã viếng các thuyền thương gia giàu có. Trước lời mời mọc đon đả của mẹ Lừa, người khách mới nhận lời đến nhà bà ta, ngắm khen con rùa và nải chuối bằng vàng rồi ra về.
Đêm lại, mẹ Lừa cho mấy tay bơi lội tài tình lén mang con rùa và nải chuối bằng vàng đến bỏ vào thuyền khách. Người ta đã biết trước nên canh chừng, thấy rõ tất cả song cứ để yên cho mẹ Lừa thi hành quỷ kế. Đến khi bọn bơi lặn đi rồi, người thợ bạc được lệnh bà chủ thuyền thổi ống bễ lên, rùa vàng và chuối vàng đem cho vào lửa chẳng mấy chốc biến thành những nén vàng.
Sáng hôm sau, vừa mới tinh sương, mẹ Lừa đã bước xuống thuyền lớn tiếng gọi nữ chủ nhân ra trách móc đã lợi dụng lòng hiếu khách và tin cẩn mà đoạt mất con rùa và nải chuối bằng vàng đã đưa cho xem.
Người đàn bà chủ thuyền buôn một mực phản đối, mẹ Lừa lại đưa ra trò thử thách cũ rồi đôi bên cam kết trước mặt nhà chức trách. Đến khi khám xét dưới thuyền, mẹ Lừa ngạc nhiên không tìm thấy rùa vàng và chuối vàng đâu. Mẹ Lừa không ngờ mắc phải cạm bẫy chính mình đã bày ra, và đến lượt mình phải làm tôi mọi.
Luật nay: Mẹ Lừa phạm tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản
Bằng cách lừa gạt để chiếm đoạt tài sản của các thương gia giàu có, mẹ Lừa đã chiếm đoạt được rất nhiều tài sản. Vẫn là con rùa vàng và nải chuối ấy, mẹ Lừa đã thành công nhiều phi vụ. Chỉ đến khi gặp đúng cao thủ thì hành vi đó mới bị phát giác. Đúng là "vỏ quýt dày có móng tay nhọn". Câu chuyện kể lại thì sau khi bị phát giác mẹ Lừa cũng chỉ phải trả lại tiền vàng cho người bị hại chứ không bị pháp luật trừng trị.
Giả sử vụ án trên xảy ra vào thời nay thì mẹ Lừa sẽ bị xử lý nghiêm. Đây là hành vi lừa đảo nhằm chiếm đoạt tài sản, tội danh được quy định tại Điều 139 BLHS.
Theo đó, người nào bằng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản của người khác có giá trị từ hai triệu đồng đến dưới năm mươi triệu đồng hoặc dưới hai triệu đồng nhưng gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi chiếm đoạt hoặc đã bị kết án về tội chiếm đoạt tài sản, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ sáu tháng đến ba năm.
Như vậy, ít nhất thì mẹ Lừa sẽ bị áp dụng hình phạt tù từ ba năm... Ngoài ra, mẹ Lừa còn có thể bị phạt tiền từ mười triệu đồng đến một trăm triệu đồng, tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản, bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ một năm đến năm năm.
Tường Linh