Vợ chồng cụ Trịnh Văn Bô - Hoàng Thị Minh Hồ.
Chiều nay diễn ra tang lễ cấp cao cụ Hoàng Thị Minh Hồ - vợ nhà tư sản dân tộc Trịnh Văn Bô được dư luận đặc biệt quan tâm. Bởi lẽ, không chỉ vợ chồng cụ tặng hơn 5.000 lượng vàng cho Chính phủ Lâm thời, mà còn bởi những gì cụ Minh Hồ dặn lại con cháu trước lúc về với tổ tiên.
Khi còn sống, hai cụ Trịnh Văn Bô - Hoàng Thị Minh Hồ đã để lại với mỗi người dân Việt Nam sự ngưỡng mộ, sự nể phục và những dấu ấn không thể quên.
Là nhà tư sản, nhưng các cụ không suy tính thiệt hơn tặng số tài sản lớn của mình cho cách mạng chỉ với suy nghĩ duy nhất: Phải giữ được nền độc lập, tự do của dân tộc. Các cụ đã thổ lộ không ít lần như vậy.
Là thương nhân nổi tiếng dưới thời Pháp thuộc, cụ Trịnh Văn Bô là nhà tư sản - người theo chủ nghĩa dân tộc đã hết lòng ủng hộ cách mạng vô sản vì được uy tín của cụ Hồ Chí Minh thu phục - một lãnh tụ nổi tiếng vì nền độc lập, tự do của dân tộc.
Chỉ có tinh thần dân tộc cao, trong thời kỳ hiểm nghèo của cách mạng và đặc biệt, nguy hiểm tính mạng của cả gia đình, các cụ vẫn dám dành cả ngôi nhà 48 Hàng Ngang cho Cụ Hồ đến ở và viết Tuyên ngôn độc lập. Đặt vào đúng hoàn cảnh lúc đó, là một nhà tư sản ủng hộ cho cách mạng vô sản, chúng ta mới hiểu tấm lòng, sự tin tưởng của các cụ với cách mạng, với Cụ Hồ như thế nào.
Kháng chiến bùng nổ, gia đình cụ tạm rời xa những tiện nghi đầy đủ ở Thủ đô lên chiến khu. Chỉ như vậy thôi, chúng ta đã hiểu tinh thần dân tộc của vợ chồng nhà tư sản Trịnh Văn Bô thấm đẫm đến mức nào. Đến khi cụ Minh Hồ mất đi, dư luận càng hiểu thêm tính cách, tinh thần dân tộc của cụ.
Chỉ trước một ngày tiễn đưa cụ Minh Hồ, dư luận mới được biết, khi còn tỉnh táo cụ đã dặn nhiều điều với con cháu. Trong đó, cụ mong mọi người đến viếng chớ lãng phí tiền mua vòng hoa. Với cụ, đoàn thể có một vòng hoa để ghi danh, còn người đến viếng chỉ xin một bông hoa tưởng nhớ là đủ. Thế mới biết, cụ rất chu toàn, không muốn tổ chức đám tang quá linh đình, tốn kém cho xã hội.
Không chỉ vậy, cụ còn dặn: Con cháu không được sử dụng tiền phúng viếng. Gia đình quyết định gửi một nửa số tiền ủng hộ đồng bào bị thiên tai, nửa còn lại chuyển cho quỹ khuyến học. Đọc đến dòng này trong thông báo của gia đình cụ được một số báo đăng tải, cảm xúc dồn nén bấy lâu chợt ùa về, người viết quá cảm động, mắt ngấn lệ về tấm lòng của cụ bà 104 tuổi và con cháu của cụ.
Còn gì để nói, để luận bàn về hành động yêu nước, tinh thần dân tộc rất tuyệt của cụ.
Con xin được thắp nén nhang tưởng nhớ cụ Hoàng Thị Minh Hồ với sự ngưỡng mộ, trân trọng nhất.
Vương Hà
