“Concerto Hoàng Đế” – đêm nhạc cổ điển đẳng cấp

Khán phòng Nhà hát lớn Hà Nội chật kín khán giả trong đêm diễn của Dàn nhạc Giao hưởng Mặt Trời cùng nghệ sĩ độc tấu Iván Martin, dưới sự chỉ huy của Nhạc trưởng Olivier Ochanine.

Đúng như chia sẻ của Nhạc trưởng kiêm Giám đốc Âm nhạc của Dàn nhạc Giao hưởng Mặt Trời trước đó, nhạc mục chương trình mang một thông điệp đầy hứng khởi của sự khởi đầu. Khúc dạo đầu tác phẩm Die Meistersinger von Nürnberg – vở hài kịch nổi tiếng của Richard Wagner đem đến khán giả những giây phút “nhập màn” vô cùng sảng khoái.

Vở opera vĩ đại của Wagner được viết giữa năm 1862 và 1867 và trình diễn lần đầu tiên vào ngày 21/6/1868 ở Munich. Die Meistersinger von Nürnberg có ba phần, rất giàu giai điệu. Tác phẩm mô tả sự vui vẻ trong việc sáng tác bài hát và cuộc chiến giữa truyền thống và mới lạ. Và khúc dạo đầu dành cho dàn nhạc giao hưởng mang những giai điệu nồng nhiệt, mạnh mẽ, khiến người nghe cảm thấy phấn chấn.

Tinh thần đầy hứng khởi đó đưa người yêu nhạc vào một triền cảm xúc mới, có vui, có buồn, có cả giông tố, sự đấu tranh, giằng xé cùng tình yêu lãng mạn trong bản giao hưởng thơ Les Préludes say đắm của Franz Liszt. Đây là bản thơ giao hưởng số 3, nổi tiếng nhất trong các tác phẩm thơ giao hưởng của Franz Liszt. Những cung bậc cảm xúc của Les Préludes đưa tác phẩm trở thành hình mẫu đẹp nhất cho kiểu thơ giao hưởng bắt nguồn từ overture hòa nhạc và lấy cấu trúc từ sự kết hợp giữa hình thức sonata và tương phản 4 đoạn trong cùng một chương nhạc.

Cũng chính trong bản giao hưởng thơ số 3 của Franz Liszt, người nghe cảm nhận một sự “chín muồi” của Dàn nhạc giao hưởng Mặt trời, sau hai năm đặt dấu ấn trong những khán giả yêu nhạc hàn lâm bằng nhiều chương trình biểu diễn chất lượng. Khán phòng lặng im như nuốt từng thanh âm. Tiếng gió, tiếng sóng, những vì sao… kéo những tâm hồn bay bổng, phiêu diêu theo từng giai điệu. Dường như nhạc trưởng Olivier Ochanine và các nhạc công của ông đã chơi bản thơ giao hưởng này bằng chính chất thơ trong mỗi tâm hồn của họ.  

Những tưởng, cái sự “chín” mà người nghe cảm nhận được từ Les Préludes đã là đỉnh cao của âm nhạc hàn lâm trong buổi diễn này, thì chưa. Khi danh cầm khách mời người Tây Ban Nha- Iván Martin bước ra sân khấu, lướt những ngón tay trên chiếc piano, và cùng với Dàn nhạc Giao hưởng Mặt Trời chơi bản “Concerto Hoàng  Đế” của nhà soạn nhạc thiên tài Ludwig van Beethoven bằng cả trái tim lẫn tâm hồn và tài nghệ của họ, thì khán giả thủ đô mới thấy, món quà đầu thu mà họ được nhận từ âm nhạc hàn lâm tuyệt diệu đến nhường nào.   

Vào năm 1809, giữa cuộc chiến tranh Áo – Pháp, khi quân đội của Napoléon tiến vào ngoại ô Vienna và bắt đầu dội bom, Beethoven đang ẩn náu trong hầm của nhà anh trai, trùm đầu bằng gối hy vọng bảo vệ thính giác khỏi những âm thanh kinh hoàng của chiến tranh. Trong khoảng thời gian khủng khiếp đó, ông  đã sáng tác bản Concerto Hoàng đế dành riêng cho Archduke Rudolf- một người bạn và cũng là học trò của ông. Tiêu biểu cho thời kỳ huy hoàng của Beethoven, tác phẩm nổi tiếng này là màn trình diễn piano điêu luyện vô cùng cuốn hút, với vẻ đẹp trừu tượng được thể hiện thông qua các giai điệu vừa mộc mạc vừa hùng vỹ. 

Khi chuỗi thanh âm êm ái cuối cùng từ ngón đàn tài hoa của nghệ sĩ độc tấu piano nổi tiếng Tây Ban Nha Iván Martin vừa dứt, sau 3 giây lặng thinh, cả khán phòng Nhà Hát Lớn đồng loạt nổ pháo tay giòn giã. 1 phút… 2 phút… 3 phút… tràng pháo tay dài chưa từng có ấy dường như không có dấu hiệu dừng lại, và Iván Maritn - dù đã chào khán giả, đi vào sân khấu, lại đi ra, ngồi xuống bên phím đàn, quyết định chơi thêm một bản nhạc nữa.

Ở một bên cánh gà, nhạc trưởng người Pháp Olivier Ochanine cười mãn nguyện. Trên facebook cá nhân, ông mới đăng post kỷ niệm tròn 2 năm từ Phillipines đến với Việt Nam, dẫn dắt Dàn nhạc giao hưởng Mặt Trời – The Sun Symphony Orchestra (SSO) khi ấy cũng vừa được thành lập.

Với Concerto Hoàng Đế, nhạc trưởng Olivier Ochanine và dàn nhạc của ông đã chinh phục người nghe bằng uy tín và nhãn quan nghệ thuật cực kỳ tinh tường. Chương trình đầu tiên của mùa diễn chính thức đầu tiên cũng đánh dấu bước trưởng thành vượt bậc của Dàn nhạc Giao hưởng Mặt Trời. Với những người yêu mến dàn nhạc, live concert này còn có ý nghĩa đặc biệt, bởi đây là buổi diễn đầu tiên Dàn nhạc mở bán vé các chương trình hòa nhạc chính hàng tháng. Khán phòng Nhà hát lớn Hà Nội không còn chỗ trống, những tràng pháo tay không ngớt, khán giả xếp hàng dài chờ đợi để có được chữ ký của danh cầm Iván Martin cùng nhạc trưởng Olivier Ochanine, đó là những minh chứng cho sự quan tâm, ủng hộ cũng như tình yêu mà công chúng dành cho dàn nhạc.

“Mặt trời lên” là tên gọi được đặt cho Mùa diễn 2019-2020 của Dàn nhạc Giao hưởng Mặt Trời. Và từ Concerto Hoàng Đế, mặt trời ấy đã bắt đầu những ánh hào quang đầu tiên của mình, thật rạng rỡ, hứa hẹn một mùa diễn ngập tràn thú vị và cả sự bùng nổ, với sự góp mặt của những nghệ sĩ độc tấu hàng đầu thế giới.

Thu Hà