Tham dự cuộc họp báo có đại diện lãnh đạo các bộ, ban ngành, cơ quan có liên quan đến các luật được công bố. Theo đó, 10 luật được công bố gồm: Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của luật Giám định Tư pháp; luật sửa đổi, bổ sung một số điều của luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật; luật Hòa giải, đối thoại Tòa án; luật Thanh niên; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của luật Xây dựng; luật sửa đổi, bổ sung một số điều của luật Phòng, chống thiên tai và luật Đê điều; luật Doanh nghiệp; luật Đầu tư; luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư; luật sửa đổi, bổ sung một số điều của luật Tổ chức Quốc hội.
Các luật này có hiệu lực thi hành từ 1/1/2021; luật Phòng, chống thiên tai và luật Đê điều có hiệu lực thi hành từ 1/7/2021.
Văn phòng Chủ tịch nước họp báo công bố 10 luật vừa được Quốc hội thông qua.
Thêm tổ chức giám định công lập
Giới thiệu luật sửa đổi, bổ sung một số điều của luật Giám định tư pháp, Thứ trưởng bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh cho hay, một trong những điểm mới của luật lần này là thành lập thêm tổ chức giám định công lập trong lĩnh vực kỹ thuật hình sự.
Việc này để góp phần đảm bảo đáp ứng kịp thời yêu cầu giám định về âm thanh, hình ảnh từ các dữ liệu điện tử được thu thập ngày càng tăng trong quá trình điều tra, truy tố và xét xử các vụ án nói chung và các vụ án tham nhũng, kinh tế nói riêng.
Cụ thể luật quy định tại khoản 5 Điều 12 về “Phòng giám định hình sự thuộc VKSNDTC”. Đây là tổ chức giám định tư pháp công lập mới có tính chất đặc thù, bên cạnh hệ thống tổ chức giám định kỹ thuật hình sự hiện hành.
Luật lần này cũng bổ sung quyền được bảo vệ khi hoạt động giám định và được bố trí vị trí phù hợp khi tham dự phiên tòa của người giám định. Việc này để bảo đảm điều kiện cho người giám định tư pháp có thể hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình. Qua đó nâng cao hiệu quả hoạt động giám định tư pháp. Cụ thể, Điều 23 của luật bổ sung một số quyền và nghĩa vụ của người giám định, trong đó có quyền đề nghị người trưng cầu giám định hoặc cơ quan có thẩm quyền thực hiện biện pháp bảo vệ tính mạng, sức khỏe, tài sản cảu bản thân hoặc người thân của họ và quyền được bố trí vị trí phù hợp khi tham gia tố tụng tại phiên tòa…
Nâng tỷ lệ ĐBQH hoạt động chuyên trách lên 40%
Giới thiệu một số nội dung cơ bản của luật Sửa đổi bổ sung một số điều của luật Tổ chức Quốc hội, ông Nguyễn Trường Giang, Phó Tổng thư ký Quốc hội, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật cho biết nhiều điểm mới của luật lần này.
Để đảm bảo tính chặt chẽ, đáp ứng yêu cầu thực tiễn, tránh xảy ra vi phạm trong quá trình bầu cử ĐBQH như nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIV, luật lần này bổ sung một khoản quy định về tiêu chuẩn quốc tịch đối với ĐBQH. Theo đó, luật quy định, ngoài những tiêu chuẩn chung, ĐBQH có một quốc tịch là quốc tịch Việt Nam.
Ngoài ra, luật lần này tăng tỷ lệ ĐBQH chuyên trách ít nhất 40% trong tổng số ĐBQH. Quy định này nhằm tạo cơ sở pháp lý cho công tác quy hoạch, chuẩn bị nguồn nhân sự giới thiệu tham gia ứng cử ĐBQH hoạt động chuyên trách từ Quốc hội khóa XV sắp tới. Từ đó, tăng cường tính chuyên nghiệp, góp phần quan trọng cho việc nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của Quốc hội.
Đặc biệt, điểm mới đáng chú ý của luật này là việc đổi tên 2 Ủy ban của Quốc hội từ nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV. Theo đó, Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng được đổi tên thành Ủy ban Văn hóa - Giáo dục, còn Ủy ban về Các vấn đề xã hội đổi thành Ủy ban Xã hội. Việc đổi tên 2 Ủy ban này để đảm bảo ngắn gọn, dễ hiểu, dễ nhớ, thể hiện được lĩnh vực hoạt động chủ yếu của cơ quan.
Nâng cao vai trò, trách nhiệm của thanh niên
Giới thiệu nội dung cơ bản của luật Thanh niên 2020, Thứ trưởng Nội vụ Trần Anh Tuấn cho biết, luật lần này không quy định cụ thể quyền và nghĩa vụ của thanh niên mà quy định vai trò, trách nhiệm của thanh niên.
Quy định này làm cơ sở pháp lý định hướng cho thanh niên rèn luyện, tu dưỡng, phấn đấu nâng cao trách nhiệm đối với dân tộc, đất nước, xã hội, gia đình và đối với chính bản thân thanh niên như lời Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Đâu cần thanh niên có, việc gì khó có thanh niên”; “Nhiệm vụ của thanh niên không phải là hỏi Nhà nước đã làm cho mình những gì mà phải tự hỏi mình đã làm gì cho nước nhà? Mình phải thế nào cho lợi ích nước nhà nhiều hơn? Mình đã vì lợi ích nước nhà mà hy sinh phấn đấu chừng nào?”.
Ông Tuấn cho biết, luật dành một điều quy định tháng 3 hàng năm là Tháng thanh niên nhằm phát huy tinh thần xung kích, tình nguyện, sáng tạo của thanh niên. Luật cũng dành một điều quy định việc đối thoại với thanh niên nhằm cụ thể hóa Nghị quyết của Đảng, phù hợp với thực tiễn đặt ra để giải quyết các kiến nghị, đề xuất của thanh niên…
Tránh các rủi ro cho nhà đầu tư
Tại cuộc họp báo, Thứ trưởng bộ Kế hoạch và Đầu tư Vũ Đại Thắng giới thiệu những nội dung cơ bản của luật PPP. Cụ thể, về lĩnh vực đầu tư, luật PPP khu biệt 5 lĩnh vực thiết yếu để đầu tư theo phương thức PPP nhằm tập trung nguồn lực, bao gồm: giao thông; lưới điện (trừ nhà máy thuỷ điện và trường hợp nhà nước độc quyền theo quy định của luật Điện lực); thủy lợi, cung cấp nước sạch, thoát nước, xử lý nước thải, chất thải; y tế, giáo dục - đào tạo; hạ tầng công nghệ thông tin.
Về quy mô đầu tư, luật PPP quy định quy mô tổng mức đầu tư tối thiểu để đầu tư theo phương thức PPP là 200 tỷ đồng. Đối với một số dự án ở địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, đặc biệt khó khăn hoặc trong lĩnh vực y tế, giáo dục - đào tạo, giá trị này là 100 tỷ đồng.
Tại buổi họp báo, Thứ trưởng bộ Kế hoạch và Đầu tư nêu rõ sự cần thiết ban hành một đạo luật riêng để bảo đảm tính đặc thù của đầu tư PPP tạo môi trường pháp lý ốn định hơn cho doanh nghiệp, tránh tình trạng vay mượn quy định của các pháp luật khác.
Thứ trưởng Vũ Đại Thắng cũng nhấn mạnh, luật PPP hoàn thiện các cơ chế tổng thể bao gồm các hình thức hỗ trợ, ưu đãi và đảm bảo đầu tư từ phía nhà nước cho nhà đầu tư để tăng tính hấp dẫn của dự án, thu hút đầu tư mạnh mẽ cũng như bảo đảm việc thực hiện dự án thành công. Đây là chính sách then chốt của Luật PPP, được nhiều nhà đầu tư, tổ chức quan tâm và đánh giá là bước tiến trong chính sách thu hút đầu tư PPP tại Việt Nam.
Doanh nghiệp có thể sử dụng dấu "số" thay cho dấu "truyền thống"
Về luật Doanh nghiệp, Thứ trưởng bộ Kế hoạch và Đầu tư Vũ Đại Thắng đã giới thiệu những cải cách quan trọng nhất của luật Doanh nghiệp 2020. Cải cách đầu tiên là cắt giảm thủ tục hành chính và tạo thuận lợi hơn cho việc đăng ký doanh nghiệp, gia nhập thị trường, nổi bật là bãi bỏ thủ tục thông báo mẫu dấu, đồng thời quy định doanh nghiệp có thể sử dụng dấu "số" thay cho dấu "truyền thống". Luật cũng đã thiết lập cơ chế đăng ký doanh nghiệp qua mạng thông tin điện tử với bộ hồ sơ điện tử mà không phải nộp thêm bộ hồ sơ giấy như hiện nay.
Cải cách tiếp theo được Thứ trưởng Vũ Đại Thắng giới thiệu là nâng cao khung khổ pháp lý về quản trị doanh nghiệp và nâng cao mức độ bảo vệ nhà đầu tư, cổ đông theo chuẩn mực, thông lệ quốc tế tốt và phổ biến. Theo đó, Luật mở rộng mức độ và phạm vi quyền của cổ đông nhằm tạo điều kiện thuận lợi để cổ đông bảo vệ lợi ích hợp pháp của mình. Luật cũng hạn chế người quản lý hoặc cổ đông lớn lạm dụng địa vị, quyền hạn gây thiệt hại cho công ty và cổ đông nhỏ.
Hương Lan
