Chỉ số công lý giới thiệu một hướng tiếp cận mới để đánh giá kết quả tiến trình cải cách pháp luật và tư pháp đang diễn ra. Chỉ số công lý thực nghiệm trên quy mô lớn đầu tiên năm 2012 theo hướng chuyển tải ý kiến và đánh giá của người dân về hiệu quả hoạt động của các thiết chế nhà nước trong đảm bảo công lý và các quyền cơ bản.
Chỉ số công lý 2012 được thực hiện dựa trên ý kiến của người dân. (Ảnh Băng Tâm)
Đồng thời Chỉ số công lý giúp các bên có liên quan đánh giá và giám sát sự thay đổi thực chứng về hiệu quả của pháp luật và bảo đảm công lý ở Việt Nam.
Mẫu khảo sát Chỉ số công lý năm 2012 tập trung ở 21 tỉnh gồm Hà Nội, Tp Hồ Chí Minh và 19 tỉnh được lựa chọn ngẫu nhiên. Chỉ số công lý về cơ bản được xây dựng dựa trên tham khảo kinh nghiệm quốc tế về đo lường công lý, pháp quyền, quản trị quốc gia.
Chỉ số công lý năm 2012 dựa trên 5 trục nội dung về thực thi pháp luật và bảo đảm công lý gồm: khả năng tiếp cận, công bằng, liêm chính, sự tin cậy hiệu quả và bảo đảm các quyền cơ bản.
Mẫu chỉ số được phân tích dựa trên 5045 người được phỏng vấn ở khắp các tỉnh ở Việt Nam được lựa chọn ngẫu nhiên.
Tổng hợp từ đánh giá tổng quát và kết quả chỉ số của địa phương, báo cáo khẳng định một số phát hiện chính về thực trạng tiếp cận công lý và bảo vệ các quyền cơ bản cho người dân cũng như hiệu quả hoạt động của các định chế nhà nước trong giải quyết tranh chấp pháp lý và khiếu nại hành chính ở Việt Nam hiện nay.
Chỉ số công lý 2012 chỉ ra rằng bất bình đẳng về tiếp cận thông tin và các dịch vụ pháp đang là rào cản trong việc bảo đảm các quyền cơ bản của người dân trên thực tế. Bên cạnh đó những hạn chế hiện thực hóa một số quyền cơ bản cũng có ảnh hưởng tiêu cực tới niềm tin của người dân vào các thiết chế công quyền.
Các đại biểu tham dự lễ công bố Chỉ số công lý 2012. (Ảnh Băng Tâm)
Chỉ số công lý 2012 cũng chỉ ra một trong những nguyên nhân quan trọng dẫn đến việc người dân sử dụng những cơ chế không chính thức để giải quyết công việc là do hiệu quả thấp trong đáp ứng yêu cầu pháp lý cơ bản cũng như sự hỗ trợ giải quyết tranh chấp dân sự và giải quyết xử lý khiếu nại hành chính của các cơ quan nhà nước.
Chỉ số công lý 2012 đưa ra thông điệp về một hệ thống tư pháp hiệu quả, đáng tin cậy, chuyên nghiệp và dễ tiếp cận là kỳ vọng của người dân. Cải cách tư pháp và nâng cao hiệu quả của pháp luật là nhu cầu cần thiết phục vụ phát triển con người ở Việt Nam trong giai đoạn hiện nay.
Băng Tâm
