Smithsonian hôm 4/11 đưa tin, các nhà khảo cổ Israel đã tìm thấy một chiếc nhẫn vàng gắn đá thạch anh tím tồn tại từ thế kỷ 7, thậm chí có thể cổ xưa hơn, tại thành phố Yavne.
Cụ thể chiếc nhẫn được phát hiện gần địa điểm nhà máy rượu vang lớn nhất thời Byzantine (Đế quốc Đông La Mã). Chiếc nhẫn nặng 5,11 gram chỉ cách nhà kho chứa amphorae - một loại chum cổ dùng để đựng rượu - khoảng 150m.
Địa điểm tìm thấy chiếc nhẫn rất đặc biệt nếu xét đến những truyền thuyết cổ xưa liên quan đến thạch anh tím. Theo các chuyên gia khảo cổ, rất nhiều tính chất từng được gắn cho loại đá quý này trong đó có ngăn ngừa cảm giác nôn nao, khó chịu sau khi uống quá nhiều rượu.
Chiếc nhẫn được khai quật trong lớp đất tồn tại từ thế kỷ 7, một thời kỳ hỗn loạn khi đế quốc Đông La Mã đánh mất quyền kiểm soát khu vực này vào tay các lực lượng Hồi giáo Arab. Nó có thể tồn tại từ trước đó nhưng rất khó để xác định niên đại trực tiếp với các chất liệu vô cơ như kim loại hay đá quý bằng các biện pháp như định tuổi bằng đồng vị carbon.
Những chiếc nhẫn vàng khảm đá thạch anh tím vốn khá phổ biến ở La Mã và có thể được giới thượng lưu ở Yavne đeo từ thế kỷ 3. Nhiều khả năng chiếc nhẫn ở khu sản xuất rượu là vật gia truyền và đã truyền qua nhiều thế hệ cho đến thế kỷ 7. Nhưng dù là ai thì chủ nhân của nó cũng là người khá giả và có địa vị trong xã hội.
“Việc đeo nhẫn gắn đá quý cho thấy địa vị và sự giàu có của chủ nhân,” một nhà khảo cổ nói. "Cả nam và nữ đều có thể đeo những chiếc nhẫn như vậy”.
Nhà khảo cổ Elie Haddad, đồng quản lý cuộc khai quật của IAA, cho biết món đồ có thể thuộc về "chủ sở hữu nhà máy rượu", "một quản đốc", hoặc đơn giản là "một vị khách kém may mắn", người đã đánh rơi chiếc nhẫn quý giá này.
Amethyst hay còn gọi là thạch anh tím, ngọc tím hay tử ngọc là một loại thạch anh màu tím, thường được sử dụng làm đồ trang sức. Cái tên "Amethyst" xuất phát từ tiếng Hy Lạp “amethystos” có nghĩa là "không say" và cũng liên quan tới "medhu", nghĩa là “rượu mật ong”.
Người Hy Lạp cổ đại đôi khi gắn thạch anh tím vào ly rượu hoặc đeo trong lúc uống vì cho rằng chúng giúp chống say. Ngoài ra, các nhà nghiên cứu còn cho biết thạch anh tím có liên kết với tôn giáo và được đề cập trong kinh thánh.
"Thạch anh tím giống như hồng ngọc, được người cổ đại tin rằng mang đến năng lượng và sức mạnh chữa lành", Amir Golani, nhà khảo cổ tại IAA, cho hay.
Minh Hoa (t/h)