Sáng 26/5, thay mặt Uỷ ban Thường vụ Quốc hội báo cáo giải trình, tiếp thu chỉnh lý dự thảo Luật Cảnh sát cơ động (CSCĐ) Chủ nhiệm Uỷ ban Quốc phòng – An ninh Lê Tấn Tới cho biết, sau khi lấy ý kiến các đại biểu tại Kỳ họp thứ 2, Thường trực Ủy ban đã chủ trì, phối hợp với Ban soạn thảo và các cơ quan hữu quan nghiên cứu, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật.
Tại dự thảo lần này, theo ông Tới, tiếp thu ý kiến đại biểu, UBTVQH đã chỉnh lý Điều 9 về Nhiệm vụ của CSCĐ theo hướng quy định những nhiệm vụ mang tính đặc thù đang thực hiện ổn định của Cảnh sát cơ động trên cơ sở kế thừa Pháp lệnh CSCĐ.
Theo dự thảo, Bộ trưởng Bộ Công an được giao quy định quy trình xây dựng và thực hiện phương án của CSCĐ để phù hợp với thực tiễn và thuận lợi trong tổ chức thực hiện.
Trước ý kiến đề nghị cân nhắc nhiệm vụ “Tuần tra, kiểm soát” vì đây không phải là nhiệm vụ thường xuyên và không mang tính đặc thù của CSCĐ, UBTVQH xin hồi âm: “Đây là quy định kế thừa khoản 3 Điều 7 Pháp lệnh CSCĐ và đã phát huy hiệu quả trong bảo đảm an ninh, trật tự tại các địa bàn trọng điểm trên cả nước”.
Dù vậy, để bảo đảm chặt chẽ, rõ ràng, dễ thực hiện, trên cơ sở luật hóa một số quy định hiện hành, UBTVQH đề nghị bổ sung Điều 12 quy định về tuần tra, kiểm soát bảo đảm an ninh, trật tự của CSCĐ như dự thảo trình Quốc hội.
Chủ nhiệm Uỷ ban Quốc phòng – An ninh Lê Tấn Tới báo cáo giải trình tại phiên họp sáng 26/5 (Ảnh: Trung tâm báo chí QH).
Cũng trong phiên thảo luận trước, một số ý kiến đề nghị cân nhắc quy định “huấn luyện công tác phòng, chống khủng bố cho lực lượng chuyên trách và lực lượng bảo vệ thuộc các bộ, ngành, địa phương”, vì không phải là nhiệm vụ chính của CSCĐ.
Giải trình nội dung này, UBTVQH báo cáo, theo Luật Phòng, chống khủng bố thì Bộ Công an chủ trì “tổ chức thực hiện quy định về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ làm công tác phòng, chống khủng bố”.
Bộ trưởng Bộ Công an cũng đã giao CSCĐ tổ chức tập huấn, huấn luyện, bồi dưỡng nghiệp vụ chống khủng bố cho các cơ quan, đơn vị ngoài ngành Công an và nhiệm vụ này đã thực hiện có hiệu quả.
Trên cơ sở ý kiến ĐBQH, để bảo đảm chặt chẽ, rõ ràng hơn, UBTVQH đã chỉnh lý theo hướng CSCĐ chỉ tham gia huấn luyện các đối tượng này theo quy định của pháp luật.
Đề cập đến Quyền hạn của Cảnh sát cơ động, Chủ nhiệm Lê Tấn Tới phản ánh, một số ý kiến đề nghị quy định cụ thể hơn để tránh chồng chéo với các lực lượng khác; có ý kiến đề nghị quy định về trình tự, thủ tục thực hiện các quyền này đảm bảo chặt chẽ.
Nhận thấy quy định về quyền hạn của CSCĐ được xây dựng căn cứ vào các quy định của pháp luật có liên quan và cơ bản kế thừa Pháp lệnh hiện hành, UBTVQH cho biết, để nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực thi nhiệm vụ, dự thảo Luật chỉ quy định các quyền hạn cơ bản nhằm bảo đảm cho CSCĐ hoàn thành tốt nhiệm vụ thường xuyên và đột xuất.
Qua thảo luận về quy định huy động người, phương tiện, thiết bị (Điều 16), một số ý kiến đề nghị không quy định việc huy động người, phương tiện, thiết bị của lực lượng Quân đội nhân dân, nhất là ở trên biển, trên không, khu vực biên giới.
Tiếp thu ý kiến ĐBQH, UBTVQH đã chỉ đạo chỉnh lý tên điều và nội dung điều luật theo hướng chỉ huy động người, phương tiện, thiết bị dân sự như Điều 16 dự thảo Luật trình Quốc hội.
Theo UBTVQH, CSCĐ cần được phép huy động người, phương tiện, thiết bị dân sự trong một số trường hợp đặc biệt để bảo đảm khả năng hoàn thành nhiệm vụ (Ảnh: Phạm Tùng).
Về đề nghị quy định cụ thể về phương thức, trình tự, thủ tục huy động; làm rõ “trường hợp cấp bách” được huy động, UBTVQH giải thích: Trong quá trình thực thi nhiệm vụ, lực lượng vũ trang nói chung, CSCĐ nói riêng cần được phép huy động người, phương tiện, thiết bị dân sự trong một số trường hợp đặc biệt để bảo đảm khả năng hoàn thành nhiệm vụ. Đây là các tình huống phát sinh ngoài dự kiến, rất đa dạng khó lường.
Qua rà soát hệ thống pháp luật, UBTVQH thấy rằng hiện một số luật trong lĩnh vực quốc phòng và an ninh, trong đó có Luật Công an nhân dân cũng quy định về quyền này trong “trường hợp cấp bách” hoặc “trường hợp khẩn cấp” nhưng đều không giải thích cụ thể “trường hợp cấp bách” hoặc “trường hợp khẩn cấp” mà gắn với mục đích, yêu cầu cụ thể.
“Để phù hợp với hệ thống pháp luật hiện hành, UBTVQH đề nghị Quốc hội cho giữ nội dung này và bổ sung mục đích huy động như dự thảo Luật”, Chủ nhiệm Lê Tấn Tới báo cáo.
Quy định về thẩm quyền huy động người, phương tiện, thiết bị dân sự nhằm bảo đảm các điều kiện để CSCĐ hoàn thành nhiệm vụ được giao trong các trường hợp cấp bách, UBTVQH thông tin dự thảo Luật chỉ quy định CSCĐ được huy động khi thực hiện các nhiệm vụ do CSCĐ chủ trì thực hiện quy định tại khoản 2, khoản 3 Điều 9 dự thảo Luật như ý kiến một số ĐBQH là phù hợp.
Đối với nhiệm vụ phòng, chống, khắc phục thảm họa, thiên tai, dịch bệnh, là nhiệm vụ CSCĐ tham gia, phối hợp thực hiện theo quy định tại khoản 8 Điều 9 thì việc huy động người, phương tiện, thiết bị sẽ do lực lượng chủ trì quyết định.
Với nhiệm vụ tuần tra, kiểm soát bảo đảm an ninh, trật tự, khi duy trì hoạt động bình thường theo phương án, kế hoạch thì CSCĐ không được huy động người, phương tiện, thiết bị.
Tuy nhiên, ông Lê Tấn Tới nêu rõ, trong quá trình tuần tra, kiểm soát, nếu phát hiện trường hợp vi phạm pháp luật nghiêm trọng đe dọa đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội cần có biện pháp ngăn chặn, xử lý, trấn áp kịp thời mà lực lượng tuần tra, kiểm soát không đủ điều kiện xử lý hiệu quả thì được phép huy động người, phương tiện, thiết bị dân sự để hỗ trợ thực hiện nhiệm vụ.
