Theo lịch sử, mùa xuân năm 987, lần đầu tiên vua Lê Đại Hành cùng văn võ bá quan cày ruộng ở Đọi Sơn và bắt được chum vàng, năm 988 cày ở Bàn Hải bắt được chum bạc, vì thế những thửa ruộng này còn được gọi là Kim Ngân Điền. Từ đó, hàng năm vào đầu xuân, nhà vua ra đồng cày ruộng, làm Lễ Tịch điền. Nghĩa là nhà vua sẽ đích thân xuống đi cày ruộng, cầu cho mùa màng tốt tươi, mưa thuận gió hòa và dân chúng ấm no, hạnh phúc. Các triều đại sau đó đều duy trì nghi lễ cày tịch điền với các hình thức khác nhau. Sau một thời gian bị mai một, lễ hội Tịch điền (xã Đọi Sơn, huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam) được khôi phục lại vào ngày mùng 7 tháng giêng năm 2009.
Từ năm 2009, người được lựa chọn để tái hiện hình ảnh vua Lê Đại Hành đi cày đầu năm là cụ Đinh Trọng Tế (92 tuổi, trú thôn Đọi Nhất, xã Đọi Sơn, Duy Tiên Hà Nam). Tính đến bây giờ, cụ đã 9 lần được vinh dự đóng giả Vua đi cày.
Theo chia sẻ, để tìm người phù hợp đóng vai vua Lê Đại Hành làm lễ xuống ruộng đi cày 3 sá không phải là việc đơn giản. Theo quy định, người đó phải là người cao tuổi trong làng và là người có uy tín, đức độ, được mọi người kính trọng.
Năm nay, cụ Tế đã 92 tuổi, sức khoẻ đã giảm sút nhiều, nên cụ đã xin phép không mặc long bào xuống đồng đi cày trong lễ hội Tịch điền nữa, thay vào đó, cụ tham gia công tác đào tạo.
Chia sẻ với phóng viên, cụ Tế cho biết: "Thời kỳ đầu được giao đóng vai vua Lê Đại Hành, bản thân quên ăn, quên ngủ tập luyện các bước đi cầy, soi gương tập biểu cảm trên khuôn mặt sao cho đúng thần thái Vua. Nghe đơn giản, nhưng đó là sự vất vả, kiên trì của một cụ ông tuổi đã ngoài 80".
"Thời gian đầu phải tập luyện nhiều, những ngày Tết thường quên ăn, quên ngủ tập luyện các bước đi cày, soi gương tập biểu cảm trên khuôn mặt sao cho đúng thần thái Vua. Và rồi sau khi cày xong, được mọi người vỗ tay khen ngợi, lúc đó tôi cảm thấy vui, tự hào lắm", cụ nói.
Đối với cụ Tế thì kỷ niệm đáng nhớ nhất là năm 2009, khi ấy đóng giả Vua, được Phó Chủ tịch nước về dự, làm lễ xong được mọi người vỗ tay hoan hô. Hay tôi nhớ có 1 năm do BTC đưa cày lỗ to quá, mới đi được 2 ba thước đã gãy mất đòn gánh. Hay có năm những con trâu được giải nhất nhưng người lạ dắt nó phá rất khó cày.
"Đặc biệt, có năm tôi đi cày giống như cảm giác được Vua hay người âm phù trợ. Khi bắt đầu làm lễ tôi cảm giác thấy người lâng lâng, đầu óc tỉnh táo đến khi vào cày vèo một cái là xong. Lúc cày vào khi cày xong thì không có gì, người trở về bình thường", cụ Tế nhớ lại.
Tuy tuổi đã cao nhưng cụ vẫn nhớ như in những cử chỉ, hành động khi đóng giả vua.
Theo cụ Tế, dáng đi phải có nét uy nghi, khoan thai, có phong thái của một ông Vua.
Trong 9 năm được giao trọng trách, cụ Tế luôn rất tự hào về bản thân và gia đình. "Khi được mọi người tin tưởng, tôi chỉ nghĩ hoàn thành nhiệm vụ, được mọi người vỗ tay hoan hô là quý rồi, chính quyền có bồi dưỡng tiền nhưng điều đó không quan trọng".
Với những đóng góp của mình, cụ ông Đinh Trọng Tế đã được UBND tỉnh Hà Nam trao tặng nhiều bằng khen.
Cụ Tế luôn nhớ lời chúc của con cháu và luôn vui vẻ mỗi khi hoàn thành công việc được nhiều người đến chụp ảnh cùng."Ở trong làng có nhiều người yêu quý hay gọi tôi là Vua nhưng tôi bảo không, chỉ là Vua lúc làm lễ Tịch điền thôi", cụ nói.
