Cuộc đời "dính" phải dây oan
Đứng trước căn nhà khá khang trang trong một con ngõ nhỏ của Phố Phùng Khoang, tôi gọi điện cho nhạc sĩ Đăng Nước. Ông vừa thức dậy sau một đêm ngủ muộn. Cũng ngấp nghé 60 năm của cuộc đời, trải qua biết bao thăng trầm, khó có thể tưởng tượng được, ông vẫn trẻ trung yêu đời như thế. Sóng gió cuộc đời đã tôi luyện Đăng Nước từ một chàng trai đất Hưng Yên ngây ngô, dại dột tuổi đôi mươi ngày nào trở thành một nhạc sĩ được nhiều người biết đến.
Nhạc sĩ Đăng Nước.
Nhớ lại những năm đầu của thập kỷ 70, Đăng Nước được biết đến là giọng hát đơn ca số một của đoàn văn công Hải Hưng (cũ). Niềm đam mê âm nhạc được nhân lên khi ông được tuyển chọn vào khoa thanh nhạc của Nhạc viện Hà Nội. Ngày ấy đang ở tuổi 18 tràn đầy nhiệt huyết, ông phải tạm gác lại ước mơ để tham gia chiến đấu. Đăng Nước tâm sự rằng có lẽ thời làm ca sĩ của ông chỉ vinh quang trong chiến trường. Ra quân, ông vẫn tiếp tục theo đuổi nghệ thuật bằng con đường sáng tác.
Mới 23 tuổi, ông đã cho ra đời ca khúc nổi tiếng "Chúng con bên giấc ngủ của Người". Bài hát vừa ra đã được đông đảo công chúng đón nhận, là một trong những bài hát hay nhất viết về Bác. Khi ấy, nhà văn Lê Thế Kỷ đang làm ở phòng Công tác chính trị bộ Công an vì mê ca khúc của Đăng Nước nên đã xin Bộ tư lệnh cho ông về phụ trách công tác văn hóa văn nghệ trong ngành.
Đăng Nước nhớ lại: "Ngày ấy khi tôi về Hà Nội công tác, trong phòng đều là các nhà văn: Anh Lê Thế Kỷ là trưởng phòng, rồi các anh Ngôn Vĩnh, Văn Phan, chỉ có mình tôi là nhạc sĩ. Tôi còn trẻ nên sung sức lắm, một mình có thể làm bằng cả phòng ba chục người". Thời gian ấy, Đăng Nước tham mưu chỉ đạo công tác văn hóa văn nghệ trong ngành, làm nhiều hội diễn nhưng vẫn tiếp tục sáng tác.
Năm 1990, ông bị bệnh nặng. Căn bệnh xuất huyết dạ dày khiến ông phải nằm viện đến nửa năm. Lúc này cũng là lúc bộ Công an chủ trương rà soát giảm biên chế. Sức khỏe không đảm bảo, ông được về nghỉ. Ra khỏi ngành, ông bơ vơ không biết đi về đâu. Những ngày ấy đất nước đang đổi mới còn nhiều khó khăn, chuyện văn nghệ sĩ đi làm kinh tế cũng không còn lạ lẫm. Đang là một nhạc sĩ, ông nhảy sang làm kinh tế. Ông kể: "Tôi có một người bạn mới thành lập một công ty khoáng sản quý hiếm. Thấy tôi thất nghiệp, anh bạn rủ tôi sang làm công tác tổ chức về mặt ngoại giao. Thế là từ một nhạc sĩ, tôi chuyển sang làm cố vấn tổng giám đốc".
Bươn chải trong cuộc sống, ông hiểu được cuộc đời không đơn giản, vì thế cũng không bất mãn với những bất trắc trong cuộc đời mình. Ông và người bạn vì hiểu lầm mà xảy ra mâu thuẫn, Đăng Nước bỏ việc rồi lại bị cuốn vào nỗi lo kiếm kế sinh nhai. Luôn lạc quan trước những khó khăn xảy ra sẽ đến với mình, nhạc sĩ bảo: "Cuộc đời tôi mất cái này lại có cái khác, mọi thứ cứ tuần hoàn cũng giống như tình yêu của tôi vậy". Ông tiếp tục đi làm kinh tế ở một số công ty khác nhưng mọi thứ không thuận lợi. Ông thả hồn mình vào sáng tác với quan niệm sống tự do làm tự do. Lúc này cảm hứng âm nhạc mạnh mẽ, ông cho ra đời rất nhiều các ca khúc.
Trong cuộc đời nhiều lúc con người không thể tránh né được những điều không may mắn sẽ vận vào cuộc đời mình. Khi mới lập gia đình được một năm, Đăng Nước lại chuyển sang làm kinh tế. Nhưng vận hạn lại đến với Đăng Nước như ông chia sẻ rằng cuộc đời mình dính phải dây oan. Đăng Nước mắc vào vòng lao lý mà theo ông là do thiếu hiểu biết. Đây là một cú sốc lớn với nhạc sĩ, nhưng có lẽ niềm yêu âm nhạc cộng với những tình cảm của gia đình đã giúp ông vượt qua được những ngày tháng ấy.
Đăng Nước vào trại cải tạo ở Thanh Hóa, vừa thụ án được một tháng thì vợ ông sinh con. Tháng nào vợ con cũng đến thăm ông. Tình cảm vợ chồng vì thế vẫn êm ấm như những ngày đầu. Rồi ông được mãn hạn tù sớm. Những tưởng sẽ được đoàn tụ với vợ con và tiếp tục sống một cuộc sống đời thường thì sóng gió lại ập đến. Vì không thấu hiểu nhau, ông và vợ ly hôn. Sự nuối tiếc tình cảm vợ chồng cộng với tình yêu thương dành cho con trai khiến ông luôn day dứt. Khi nói chuyện, Đăng Nước nhìn lên băng ghi hình chiếu cảnh nhạc sĩ đang cất giọng hát trầm ấm trên sân khấu. Ông bảo đấy là bài hát Con yêu mùa xuân do bố ông sáng tác cho mình và cũng là cho con trai.
Sống với niềm tin mãnh liệt
Sau gần 40 năm sáng tác, Đăng Nước đã cho ra đời hơn 500 ca khúc. Nhưng sáng tác được nhiều người yêu âm nhạc biết đến nhất là "Chúng con bên giấc ngủ của Người" và "Mẹ nằm nghiêng". Bài hát Mẹ nằm nghiêng được ông sáng tác vào năm 2005, vừa ra đời đã được rất nhiều nhà hát dàn dựng.
Tuyển tập những sáng tác của nhạc sĩ Đăng Nước.
Nhạc sĩ tâm sự rằng khi sáng tác, ông viết nhiều đề tài, nhiều phong cách, cả dòng bác học, dòng dân gian, cách tân và hiện đại. Âm nhạc đến với ông tự nhiên như hơi thở, ông tự nhận được trời cho một kho âm nhạc. Ông có thể sáng tác mọi lúc mọi nơi, kể cả lúc đau khổ hay vinh quang. Đăng Nước sáng tác không cần đàn, thậm chí không cần dùng đến bút sách. Đến khi ngồi đàn chỉ chỉnh sửa và chơi đàn để thể nghiệm.
Ông nói vui: "Tôi cất trong đầu một bộ nhớ đặc biệt nên ngồi đây tôi cũng có thể viết lại được hơn 500 tác phẩm của mình. Lời có thể nhầm nhưng nhạc không thể sai". Cảm hứng sáng tác đến với ông từ những khát vọng trong cuộc sống, sự nhạy cảm với cái đẹp của tâm hồn. Ông tâm sự: "Tôi luôn muốn vươn tới cái đẹp, khao khát một cuộc sống có ý nghĩa để làm đẹp thêm cuộc sống của đời mình và đời người".
Nhiều người biết đến các ca khúc của Đăng Nước nhưng ít ai biết ông dành thời gian khá nhiều cho thơ ca. Ông sáng tác thơ ngay từ lúc còn nhỏ, khi mới 8 tuổi và chủ yếu là thơ tình.
Nói về những dự định cho tương lai, ông chia sẻ rằng mong ước lớn nhất là có một live show của riêng mình. Hiện tại, đã có nguồn tài trợ cho đêm nhạc của ông. Nhà tài trợ muốn tổ chức live show ngay trước tết nhưng do thời gian quá gấp nên không thể thực hiện được. Đăng Nước thổ lộ vào đầu năm 2013, những khán giả yêu nhạc Đăng Nước sẽ được hội ngộ với nhau trong đêm nhạc do chính ông dàn dựng. Mối quan tâm lớn nhất của ông lúc này là tập trung cho việc chuẩn bị live show vào đầu năm sau.
Thanh Loan
