Chỉ với một câu nói trên, James Agee đã phác hoạ lại tâm niệm của ông trong suốt hành trình không ngừng nghỉ của mình: Từ nhà thơ, nhà văn, nhà báo cho đến nhà phê bình phim và nhà hoạt động xã hội.
James Agee được sinh ra ở Knoxville, Tennessee vào năm 1909, con trai của một nhân viên bưu điện. Cha ông đã qua đời sau một tai nạn ô tô trên đường đi làm. Sự mất mát đóđã ảnh hưởng đến James từ đó cho đến suốt những năm tháng cuộc đời sau này của ông. Ba mươi năm sau đó, Agee cho ra đời cuốn tiểu thuyết đánh dấu cho sự nghiệp của ông “Cái chết trong gia đình” (A Death in the Family).
Năm 1916, Agee đã được gửi đến một trường nội trú ở Đồng Giám Mục Appalachia, Saint Andrews. Chính những năm tháng này đã để lại những vết sẹo trong tâm hồn của cậu bé 7 tuổi ngày đó bị dày vò bởi cảm giác cô đơn và bị mẹ bỏ rơi. Tuy nhiên, Agee tìm thấy niềm an ủi trong tình bạn gần gũi nhất và lâu dài nhất với người thầy của mình - Cha Flye.
Flye là người đã mang ông đến với văn học cổ điển và âm nhạc, giúp ông đi học ở Học Viện Exeter và sau đó là Đại học Harvard, nơi ông tốt nghiệp vào năm 1932.
Trong khi làm việc cho tạp chí Fortune ở New York, ông xuất bản tập đầu tiên “Permit Me Voyage” vào năm 1934, và năm 1936 ông bắt tay với nhiếp ảnh gia Walker Evans, hai người cùng nhau đi để ghi lại cuộc sống của người nông dân miền Nam nghèo.
Ông Walker và đi qua Tennessee và Alabama, ăn ngủ cùng nhân vật của họ và thu thập lịch sử truyền miệng. Sau đó, hai người đưa những hình ảnh đó lên phóng sự trên tạp chí Fortune và sau đó là vào cuốn sách của họ, “Let us now praise famous men” (1941).
Kế hoạch lớn cuối cùng của ông trước khi ông rời Fortune vào năm 1939 là một chuyến đi đến Havana vào năm 1937. Trong những năm đầu 40, khuynh hướng cánh tả của ông khiến ông không thoải mái với sự rải rắc chiến tranh của Mỹ. Thêm vào đó, hai cuộc hôn nhân tan vỡ cùng với chứng nghiện thuốc lá khiến bệnh tim ngày càng nặng, Agee tạm rời xa báo chí và rẽ hướng: đi tiên phong trong nghệ thuật phê bình phim cho các quốc gia và tạp chí Time.
Đây cũng là khoảng thời gian Agee hoàn thành cuốn tiểu thuyết của mình, “A Death in the Family”, được xuất bản sau khi ông mất vào năm 1957. Agee cũng viết một số kịch bản phim điện ảnh và kịch bản phim tài liệu.
Ông qua đời vì một cơn đau tim trên đường đến gặp bác sĩ vào ngày 16/5/1955. Trớ trêu thay, đây cũng là ngày giỗ của cha ông.
Thu Hằng
