Đảng Dân chủ đã vượt qua thông lệ khi đánh bại một số ứng cử viên được cựu Tổng thống Donald Trump hậu thuẫn để giữ quyền kiểm soát Thượng viện, giúp Tổng thống Joe Biden có thể thở phào nhẹ nhõm, theo kết quả do NBC News ước lượng.
Bức tranh tại Thượng viện Mỹ trở nên rõ ràng vào cuối ngày 12/11 (sáng ngày 13/11 giờ Việt Nam) sau khi cuộc đua ở bang Nevada ngã ngũ, với chiến thắng sít sao dành cho Thượng nghị sĩ Đảng Dân chủ Catherine Cortez Masto trước đối thủ Adam Laxalt của Đảng Cộng hòa, NBC News dự đoán hôm 12/11.
“Cảm ơn, Nevada!”, bà Cortez Masto cho biết trong một bài đăng trên Twitter tối hôm 12/11 sau khi 2 quận đông dân nhất bang, là Clark và Washoe, hoàn thành việc kiểm phiếu bầu gửi qua thư.
Chiến thắng của bà Cortez Masto mang về cho Đảng Dân chủ chiếc ghế thứ 50 trong Thượng viện Mỹ, trong khi Đảng Cộng hòa vẫn đang có 49 ghế. Như vậy, Đảng Dân chủ thậm chí không cần chờ kết quả bầu cử vòng 2 vào tháng sau ở bang Georgia để giành quyền tái kiểm soát Thượng viện.
Ngay cả khi Đảng Cộng hòa giành chiến thắng tại Georgia, và Thượng viện Mỹ tiếp tục ở thế 50:50, Đảng Dân chủ vẫn còn lá phiếu “phá băng” của Phó Tổng thống Kamala Harris.
Đảng Dân chủ đã thành công phá vỡ thông lệ là đảng của Tổng thống Mỹ đương nhiệm thường mất kiểm soát Thượng viện sau bầu cử giữa kỳ.
Tái kiểm soát Thượng viện là một động lực lớn đối với Tổng thống Joe Biden trong 2 năm còn lại của nhiệm kỳ đầu tiên của ông tại Nhà Trắng. Điều đó có nghĩa là Đảng Dân chủ sẽ có khả năng xác nhận các đề cử tư pháp của ông Biden mà không lo bị Đảng Cộng hòa chặn lại, như trường hợp đã xảy ra vào năm 2016 dưới thời cựu Tổng thống Barack Obama.
Kết quả thăm dò bầu cử giữa kỳ Mỹ do CNN thực hiện cho thấy số ghế mà Đảng Dân chủ (màu xanh lam) và Đảng Cộng hòa (màu đỏ) giành được tại Hạ viện (ở trên) và Thượng viện (ở dưới), tính đến 10h30 ngày 13/11/2022 giờ Hà Nội
Điều đó cũng có nghĩa là các Đảng viên Dân chủ tại Thượng viện có thể bác bỏ các dự luật đã được Hạ viện thông qua và có thể thiết lập chương trình nghị sự của riêng họ.
“Thông lệ đã chết. Đã đến lúc chôn vùi nó. Hãy xây dựng một cái gì đó mới”, Thượng nghị sĩ Cộng hòa Josh Hawley của bang Missouri đã đăng trên Twitter sau khi có thông tin rõ ràng rằng Đảng của ông đã mất hy vọng chiếm lại Thượng viện.
Cho đến nay, chỉ có một ghế Thượng viện được “đổi chủ” trong cuộc bầu cử giữa kỳ năm 2022: Pennsylvania, nơi Thống đốc Đảng Dân chủ John Fetterman, người đã vận động tranh cử khi hồi phục sau cơn đột quỵ hồi tháng 5, đã đánh bại ông Mehmet Oz của Đảng Cộng hòa được cựu Tổng thống Donald Trump ủng hộ.
Trong khi đó, cuộc đua tại Hạ viện vẫn bất phân thắng bại dù Đảng Cộng hòa đang dẫn trước với 211 ghế, so với 191 ghế của Đảng Dân chủ. Đảng Cộng hòa cần thêm ít nhất 7 ghế nữa để giành quyền kiểm soát Hạ viện.
Minh Đức (Theo NBC News, CNN)
