Cuộc phản công của Ukraine: Chỉ có thời gian mới cho câu trả lời

Ukraine cho biết các lực lượng của họ đã tham gia vào các trận chiến ác liệt ở các điểm nóng tiền tuyến. Thông tin trên được đưa ra sau khi Bộ Quốc phòng Ukraine tuyên bố tái chiếm thành công một số ngôi làng từ tay quân Nga trong giai đoạn mở đầu của cuộc phản công.

Khoảng 25 trận chiến đã diễn ra trong ngày qua gần thị trấn Bakhmut ở miền Đông, và xa hơn về phía Nam gần Avdiivka và Maryinka, tất cả đều ở khu vực Donetsk, nhưng cũng gần Bilohorivka ở khu vực Luhansk, Bộ tổng tham mưu các lực lượng vũ trang Ukraine cho biết hôm 12/6.

Thứ trưởng Quốc phòng Ukraine Anna Malyar hôm 12/6 đã đăng một bức ảnh cho thấy các binh sĩ kéo cờ Ukraine tại nơi mà bà gọi là làng Storozheve ở Donetsk, và cảm ơn Lữ đoàn Thủy quân Lục chiến số 35 đã giải phóng địa điểm này.

Reuters không thể xác minh các tuyên bố chiến trường và không rõ khi nào ngôi làng trên được tuyên bố giải phóng.

Trước đó, hôm 11/6, Ukraine tuyên bố quân đội của họ đã tiến vào 3 ngôi làng ở Donetsk: Blahodatne, Neskuchne và Makarivka. Làng Storozheve nằm giữa làng Blahodatne và làng Neskuchne. Không có bình luận ngay lập tức từ các quan chức Nga.

Một số blogger quân sự nổi tiếng của Nga chỉ ra rằng trong khi các lực lượng Ukraine tái chiếm Blahodatne và Neskuchne, cuộc chiến giành làng Makarivka vẫn đang diễn ra.

Bộ Quốc phòng Nga hôm 11/6 tiếp tục khẳng định họ đang đẩy lùi các cuộc tấn công của Ukraine trong khu vực. Trong một tuyên bố, Bộ này cho biết rằng các nỗ lực của Ukraine trong các hoạt động tấn công ở phía Nam Donetsk và trục Zaporizhzhia của chiến tuyến trong 24 giờ qua đã “không thành công”.

Ông Vladimir Rogov, một quan chức do Nga bổ nhiệm ở vùng Zaporizhzhia, khẳng định Blahodatne và 2 ngôi làng khác trong vùng là một “vùng xám” về mặt kiểm soát. Với rất ít thông tin và rất ít báo cáo độc lập từ tiền tuyến, hầu như không thể đánh giá được tình hình chiến trường.

Trên hướng Zaporizhzhia, ông Rogov lúc 8h sáng ngày 11/6 cho biết trời đã mưa suốt 3 tiếng đồng hồ, biến mặt đất ở chiến trường miền Nam thành bùn nhão, từ đó làm chậm quá trình phản công của Ukraine.

“Thậm chí chỉ với một cơn mưa nhỏ, đất đen ở Zaporizhzhia biến thành bùn và địa hình gồ ghề ở đây đã trở thành một rào cản tự nhiên không thể vượt qua”, ông Rogoz nói, đề cập đến việc những chiếc xe tăng Leopard nặng 70 tấn do Đức sản xuất mà Ukraine đã triển khai trong đội tiên phong trong cuộc phản công của họ sẽ phải vật lộn trong bùn lầy.

WarGonzo, một blogger quân sự Nga nổi tiếng với 1,2 triệu người theo dõi, cũng khẳng định mưa đã làm giao tranh chậm lại.

Mạng lưới phòng thủ đáng kinh ngạc

Những hình ảnh vệ tinh mới nhất cho thấy các lực lượng tiên phong của Ukraine sẽ phải vượt qua một mạng lưới phòng thủ phức tạp của Nga, bao gồm hàng loạt bãi mìn, hào chống tăng và chiến hào, mọc lên dọc theo hơn 600 dặm (965 km) tiền tuyến ngăn cách lực lượng hai bên, The Telegraph đưa tin hôm 11/6.

Theo tờ báo Anh, hệ thống này được người Nga kỳ công xây dựng để ứng phó với cuộc phản công được nói đến rất nhiều trong thời gian qua của người Ukraine.

Với các cuộc tấn công ban đầu hiện đang được tiến hành, hình ảnh vệ tinh mới nhất do Maxar Technologies cung cấp cho The Telegraph cho thấy hàng loạt bãi mìn, hào chống tăng và chiến hào nằm phía trước quân đội Ukraine khi họ đang cố gắng đột phá phòng tuyến của Nga.

Hệ thống phòng thủ, theo một sĩ quan tình báo Ukraine, được xây dựng theo 3 lớp với các mức độ công sự khác nhau, độ sâu có thể lên đến hơn 19 dặm (30 km) trên một số trục.

“Họ có những chiến hào và công sự đáng kinh ngạc, sẽ rất khó để phá vỡ tuyến phòng thủ của đối phương”, Serhii, một chỉ huy của Lực lượng Vệ binh Quốc gia Ukraine, nói với The Telegraph. “Ngoài ra còn có các bãi mìn, và pháo binh của họ tốt và nhiều hơn chúng tôi rất nhiều”.

Trong hơn 6 tháng chuẩn bị cho cuộc phản công, Ukraine đã chuẩn bị 12 lữ đoàn tấn công mới, trong đó có 9 lữ đoàn được các quốc gia NATO trang bị vũ khí và huấn luyện.

Cũng trong khoảng thời gian này, Nga đã xây dựng công sự ở những khu vực được cho là có nhiều khả năng nằm trong tầm ngắm của đối phương, bao gồm Zaporizhzhia ở miền Nam và các vùng Donetsk và Luhansk (gọi chung là Donbass) ở miền Đông.

Một trong những hình ảnh vệ tinh mới nhất cho thấy các chiến hào được đào cẩn thận trên đất nông nghiệp bên ngoài thị trấn Mykhailivka, cách Tokmak khoảng 40 dặm (64 km) về phía Tây, nơi các lực lượng Ukraine được cho là đang tiến công.

Các hình ảnh vệ tinh khác cho thấy các rãnh sâu ngay phía trước một hàng cây, được sử dụng để ngụy trang cho các vị trí pháo binh có thể tấn công các lực lượng tiếp cận.

Ở gần mặt trận hơn, các lực lượng của Moscow đã triển khai các khối bê tông hình tam giác được gọi là “răng rồng” nhằm làm chậm bước tiến của thiết giáp Ukraine về phía Nam.

Một hình ảnh vệ tinh được chụp vào tháng 3 cho thấy hàng trăm cấu trúc chống tăng được bố trí thành hàng, cũng như các chiến hào, ngay phía đông Vaylivka, một thành phố nằm trên ngã ba đường hướng tới Melitopol.

Và phía trước những cấu trúc này, mặc dù không được hiển thị trên ảnh vệ tinh, không khó đoán sẽ là một mạng lưới bãi mìn rộng lớn.

Các quan chức tình báo Anh đã mô tả những nỗ lực của Nga nhằm củng cố các vị trí của họ là “một trong những hệ thống phòng thủ quân sự quy mô nhất từng thấy trên thế giới”.

Phân tích gần đây về các vị trí này cho thấy chúng có thể trải dài trên toàn bộ chiến tuyến từ Crimea đến Donbass.

Quân đội Ukraine cũng không thể không thán phục khả năng xây dựng chiến hào của đối phương, thừa nhận rằng cuộc phản công khó có thể dễ dàng như một số nhà quan sát mong đợi.

“Chúng tôi nên học hỏi từ kẻ địch của mình về cách họ xây dựng chiến hào, bởi vì họ rất xuất sắc trong việc đó”, Serhii, sĩ quan tình báo Ukraine, cho biết. “Họ dùng xe chuyên dụng chứ không dùng tay”.

Thời gian sẽ cho câu trả lời

Khung cảnh từ tiền tuyến ở Ukraine gần đây trông có vẻ rất thảm khốc đối với các lực lượng của Kiev khi cuộc phản công của họ đang diễn ra, bao gồm cả đống xe tăng và phương tiện chiến đấu bị hư hỏng hoặc bị phá hủy.

Một video ghi lại cuộc tấn công của một máy bay không người lái bay lảng vảng (loitering drone) của Nga vào xe tăng Leopard 2 do Đức sản xuất bên dưới. Đòn giáng là có thật, nhưng toàn bộ thiệt hại không được hiển thị và không thể đánh giá độc lập.

Leopard là một trong những loại vũ khí tiên tiến hơn mà người Ukraine đã nhận được từ đồng minh phương Tây nhằm hỗ trợ họ tái chiếm lãnh thổ từ tay người Nga.

Trong bản đánh giá tình hình thực địa xung đột Nga-Ukraine hôm 9/6, Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) viết: “Một số người theo chủ nghĩa dân tộc cực đoan nổi tiếng của Nga tuyên bố rằng việc các thiết bị do phương Tây cung cấp bị hư hỏng hoặc bị phá hủy cho thấy các lực lượng Ukraine đã thất bại trong việc phát động một cuộc phản công quy mô lớn”.

Các tường thuật và hình ảnh về cuộc giao tranh ác liệt đang xuất hiện từ khu vực Zaporizhzhia, nơi Ukraine đang sử dụng một số vũ khí mạnh nhất của mình để cố gắng chọc thủng phòng tuyến kiên cố của Nga.

“Một blogger quân sự khác của Nga tuyên bố rằng một cuộc phản công chỉ có thể kéo dài từ 10-15 ngày, ngụ ý rằng cuộc phản công của Ukraine sẽ sớm lên đến đỉnh điểm”, ISW cho biết.

Nhưng sự lạc quan đó có thể bị đặt nhầm chỗ. Cuộc phản công đã kéo dài khoảng 6 ngày. Ukraine đang tiến về phía Đông và đã đạt được những thành tựu hạn chế ở Zaporizhzhia. Nga có thể đã chặn đứng một số cuộc tấn công của Ukraine, nhưng câu hỏi đặt ra là liệu đây có phải là nỗ lực chính?

“Ukraine là một lực lượng đáng gờm”, đặc biệt là với tất cả các công nghệ mới của họ, Trung tướng Quân đội Mỹ đã nghỉ hưu Mark Hertling, người trước đây chỉ huy lực lượng Mỹ ở châu Âu, cho biết hôm 9/6 trong một bài đăng trên Twitter về tầm quan trọng của việc đào tạo không chỉ các đội xe tăng mà còn huấn luyện cơ giới, hậu cần, cấp dưỡng cho Ukraine.

Ông Hertling cho biết một số thiết bị phương Tây có thể bị hư hỏng hoặc phá hủy trên chiến trường, nhưng bày tỏ tin tưởng các lực lượng Ukraine sẽ “học hỏi, phát triển và chiếm ưu thế trong chiến dịch này”.

Có thể mất một thời gian, có thể là vài tháng, trước khi kết quả của cuộc phản công trở nên rõ ràng, và vẫn còn phải xem liệu những nỗ lực của Ukraine nhằm thâm nhập vào phòng tuyến của Nga có chuyển thành những bước đột phá quan trọng mà Ukraine cần hay không. Nhưng Ukraine cần đạt được tiến bộ trong cuộc phản công. Và điều này chỉ có thời gian mới cho câu trả lời.

Minh Đức (Theo Reuters, The Telegraph, Al Jazeera, Business Insider)