Vietnamnet đưa tin, bé N.D (Quảng Ninh) được chẩn đoán mắc bệnh lý thoát vị hoành bẩm sinh từ trong thời kỳ bào thai. Bác sĩ cho biết hành trình giành lại sự sống cho trẻ rất gian nan khi hồ sơ bệnh án “nặng hơn cả trọng lượng của bé”.
Cụ thể, các bác sĩ Bệnh viện Phụ sản Hà Nội mổ chủ động cho người mẹ để lấy thai vào ngày 23/8, em bé chào đời nặng 2,6kg.
Ngay khi lọt lòng, bé xuất hiện tình trạng khóc yếu, cơ thể tím tái, suy tim phổi. Bác sĩ tiến hành đặt ống nội khí quản, hỗ trợ thở và chuyển thẳng bệnh nhi đến khoa Điều trị tích cực Ngoại khoa, Bệnh viện Nhi Trung ương để tiếp tục điều trị.
Tại đây, bé được làm các xét nghiệm máu, X-quang ngực, siêu âm ổ bụng, siêu âm tim và chụp CT bụng, ngực. Kết quả cho thấy toàn bộ dạ dày và lá lách nằm trên lồng ngực, chèn ép vào phổi, khiến phổi trái của bé gần như không có, phổi phải kém phát triển hơn bình thường, tim và mạch máu lớn bị đẩy lệch sang bên phải. Các bác sĩ chẩn đoán trẻ bị thoát vị hoành bẩm sinh bên trái, thiểu sản phổi nặng, kèm tăng áp lực động mạch phổi rất nặng, nguy cơ tử vong cao.
TS.BS Đặng Ánh Dương, Phụ trách khoa Điều trị tích cực Ngoại khoa, Bệnh viện Nhi Trung ương, người trực tiếp theo dõi và điều trị cho bệnh nhi chia sẻ, hành trình giành lại sự sống cho trẻ rất gian nan. “Hồ sơ bệnh án nặng hơn cả cân nặng của bé”, TS.BS Dương nói.
Trường hợp của em bé rất đặc biệt nên được hồi sức tích cực bằng thở máy rồi chuyển thở máy cao tần, dùng các thuốc trợ tim, giãn mạch phổi nhưng tình trạng thiếu oxy, tăng CO2 và tụt huyết áp không đáp ứng. Do đó, bé phải dùng chất khí Nitric oxide (NO) là chất khí đặc biệt, đắt tiền, có tác dụng giãn mạch máu phổi chọn lọc để điều trị tăng áp lực động mạch phổi, cải thiện tình trạng oxy và huyết áp. Tuy nhiên, bệnh nhi vẫn không đáp ứng với điều trị, nguy cơ tử vong nếu không áp dụng phương pháp điều trị khác.
Các bác sĩ quyết định can thiệp ECMO (phương pháp oxy hóa qua màng ngoài cơ thể) cho trẻ. Sau hai ngày, bé được phẫu thuật ngay tại buồng bệnh, trong khi vẫn đang hỗ trợ tim phổi nhân tạo, mục tiêu để đưa ruột từ lồng ngực xuống ổ bụng và khâu tái tạo cơ hoành bằng màng vá nhân tạo.
Ngày thứ 2 sau phẫu thuật, trẻ xuất hiện chảy máu ở khoang màng phổi trái, gây chèn ép tim và phổi phải. Các bác sĩ buộc phải phẫu thuật lần hai để cầm máu và lấy máu tụ trong khoang màng phổi.
Ba ngày sau, bé không còn chảy máu nhưng lại xuất hiện tình trạng tràn dịch màng phổi dưỡng chấp. Bệnh nhi tiếp tục được chăm sóc tích cực và nuôi dưỡng hoàn toàn bằng đường tĩnh mạch, điều trị chống nhiễm trùng, điều trị tình trạng tràn dưỡng chấp màng phổi và tập cai dần ECMO.
Sau 2 tuần chạy ECMO, phối hợp với các điều trị hỗ trợ tích cực khác, tình trạng thiếu oxy, huyết áp, tăng áp lực động mạch phổi của trẻ cải thiện dần. Em bé được cai máy ECMO, chuyển sang thở máy thông số thấp, tổn thương phổi phục hồi, trao đổi oxy của phổi rất tốt, chức năng các cơ quan ổn định.
Sau một thời gian được chăm sóc đặc biệt, bé đã tự thở, chức năng tim bình thường, tỉnh táo nhanh nhẹn và bú mẹ hoàn toàn. Bệnh nhi đã được ra viện sau 52 ngày nằm điều trị.
“Bé N.D là trường hợp đầu tiên mắc thoát vị hoành bẩm sinh, suy hô hấp, tăng áp lực động mạch phổi nặng được phẫu thuật khi đang hỗ trợ ECMO và được cứu sống. Nếu không có hệ thống tim phổi nhân tạo này thì trẻ khó vượt qua được”, TS.BS Dương cho hay.
Thông tin trên báo Công an Tp.HCM, thoát vị hoành là một bệnh lý bẩm sinh, khi quá trình hình thành cơ hoành không được hoàn thiện sẽ tạo thành khe hở khiến cho lồng ngực và ổ bụng không được ngăn cách hoàn toàn, các tạng trong ổ bụng như dạ dày, ruột, lách, gan có thể đi lên lồng ngực qua khe hở của cơ hoành gây ra bệnh thoát vị hoành.
TS.BS Đặng Ánh Dương cho biết thêm, trung bình mỗi năm khoa điều trị tích cực ngoại khoa tiếp nhận khoảng 70 bệnh nhân mắc bệnh lý thoát vị hoành bẩm sinh và tỉ lệ cứu sống khoảng 70%. Số bệnh nhân tử vong thường do trẻ đẻ quá non, có cân nặng thấp, các dị tật bẩm sinh khác kèm theo (dị tật tim, tiêu hoá, chi, cột sống,….) hoặc trẻ có tình trạng tăng áp lực động mạch phổi rất nặng, không đáp ứng với các biện pháp điều trị thông thường (thở máy, thở máy tần số cao, các thuốc, khí giãn mạch phổi, thuốc hỗ trợ tim mạch).
Các bác sĩ khuyến cáo, việc phát hiện thoát vị cơ hoành ở thời điểm trước sinh là rất quan trọng, liên quan đến vấn đề tiên lượng, chủ động hỗ trợ sự sống cho trẻ ngay sau sinh. Bởi vậy, khi mang thai, mẹ bầu nên đến thăm khám định kỳ tại các trung tâm y tế, bệnh viện chuyên khoa sản uy tín, để phát hiện kịp thời các dị tật của thai nhi và được bác sĩ tư vấn để có thai kỳ khỏe mạnh. Nếu trẻ không may bị mắc dị tật thoát vị hoành bẩm sinh, các bác sĩ có thể chuẩn bị kế hoạch chăm sóc và cứu sống trẻ ngay sau sinh.
Trúc Chi (t/h)