Ngày 28/10, Bệnh viện đa khoa tỉnh Hòa Bình thông tin, trong tuần vừa qua, đơn vị này đã điều trị thành công cho một bệnh nhân bị uốn ván, khi nhập viện đã trong tình trạng sắp ngừng thở, ngừng tim.
Cụ thể, bệnh nhân 66 tuổi (ở Mai Châu, Hòa Bình), trước khi vào viện 5 ngày, không may bị cọc nhọn đâm vào bàn chân trái dẫn đến vết thương bị nhiễm trùng.
Khởi đầu bệnh nhân xuất hiện cứng hàm không há được miệng, không ăn uống và ho được. Sau đó, bệnh tiến triển rất nhanh dẫn đến tình trạng co cứng toàn thân và xuất hiện các cơn co giật trên nền co cứng. Lúc này, bệnh nhân được người nhà đưa đi cấp cứu.
Theo TS.BS. Hoàng Công Tình, Trưởng khoa Hồi sức tích cực 1, Bệnh viện đa khoa tỉnh Hòa Bình, người bệnh nhập viện trong tình trạng tím tái toàn thân, sắp ngừng thở, người cứng như khúc gỗ, hai hàm răng cắn chặt, không nuốt, không ho khạc được, không đặt được ống nội khí quản, co giật toàn thân trên nên co cứng. Bệnh nhân nhanh chóng được mở khí quản cấp cứu, được thở máy, dùng thuốc an thần, giãn cơ, điều trị và chăm sóc tích cực.
Trong tuần đầu nhập viện, gia đình đã nhiều lần xin cho bệnh nhân thôi điều trị vì lo ngại bệnh nhân tử vong ở bệnh viện mà không kịp đưa về nhà.
"Với kinh nghiệm điều trị các bệnh nhân uốn ván trước đây, các thầy thuốc đã động viên, thuyết phục người nhà để bệnh nhân ở lại điều trị vì cơ hội sống sót là vẫn còn mặc dù quá trình điều trị và chăm sóc sẽ rất khó khăn và kéo dài. Cứ mỗi một lần người nhà sang trình bày để xin thôi điều trị cho bệnh nhân là một lần chúng tôi lại cùng nhau động viên, thuyết phục", bác sĩ Tình cho biết.
Cũng theo bác sĩ Tình, trong hơn 1 tháng điều trị, chăm sóc tích cực bằng thở máy, lọc máu, kháng sinh, dùng thuốc trung hòa độc tố uốn ván, tập phục hồi chức năng, với sự phối hợp của nhiều chuyên khoa, sức khỏe của bệnh nhân được hồi phục. Bệnh nhân cai được máy thở, rút được ống mở khí quản, ăn uống và đi lại được. Trong tuần vừa qua, bệnh nhân đã được xuất viện.
Theo Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), bệnh uốn ván (tetanus) là một bệnh cấp tính do ngoại độc tố (tetanus exotoxin) của vi khuẩn uốn ván (Clostridium tetani) phát triển tại vết thương trong điều kiện yếm khí. Các triệu chứng của bệnh được biểu hiện là những cơn co cứng cơ kèm theo đau, trước tiên là các cơ nhai, cơ mặt, cơ gáy và sau đó là cơ thân.
Vi khuẩn uốn ván có mặt ở mọi nơi và gây bệnh tản phát ở các nước trên thế giới. Ở những vùng nông nghiệp và những nơi phải tiếp xúc với chất thải của súc vật và không được tiêm phòng đầy đủ, bệnh uốn ván thường gặp nhiều hơn. Ở hầu hết các nước công nghiệp, bệnh hiếm gặp mang tính tản phát.
Tất cả các lứa tuổi đều có thể mắc bệnh. Nhóm người có nguy cơ cao mắc bệnh: Nông dân, nhân viên chăn nuôi gia súc, nghiện chích ma túy. Bệnh có thể gặp bất kỳ thời gian nào trong năm, không mang tính chất mùa rõ rệt.
Thông thường nha bào uốn ván xâm nhập vào cơ thể qua các vết thương sâu bị nhiễm đất bẩn, bụi đường, phân người hoặc phân súc vật, qua các vết rách, vết bỏng, vết thương dập nát, vết thương nhẹ, hoặc do tiêm chích nhiễm bẩn. Đôi khi có trường hợp uốn ván sau phẫu thuật, nạo thai trong những điều kiện không vệ sinh. Có trường hợp tổ chức của cơ thể bị hoại tử và/hoặc các dị vật xâm nhập vào cơ thể bị nhiễm bẩn tạo ra môi trường yếm khí cho nha bào uốn ván phát triển.
Trẻ sơ sinh bị bệnh UVSS là do nha bào uốn ván xâm nhập qua dây rốn trong khi sinh đẻ vì cắt rốn bằng dụng cụ bẩn hoặc sau khi sinh, trẻ không được chăm sóc rốn sạch sẽ và băng đầu rốn bị cắt không vô khuẩn nên đã bị nhiễm nha bào uốn ván. Bệnh UVSS thường xảy ra ở trẻ bị đẻ rơi, đẻ tại nhà do “bà đỡ vườn” theo phong tục tập quán còn lạc hậu, nhất là ở vùng sâu, vùng xa.
Thời gian ủ bệnh thường từ 3 đến 21 ngày. Cũng có thể từ 1 ngày cho tới vài tháng, phụ thuộc vào đặc điểm, độ lớn và vị trí của vết thương. Thời gian ủ bệnh trung bình khoảng 10 ngày. Hầu hết các trường hợp bệnh xuất hiện trong vòng 14 ngày. Nói chung, các vết thương bị nhiễm bẩn nặng thì thời gian ủ bệnh ngắn hơn và bệnh cũng nặng hơn, tiên lượng xấu hơn.
Thời kỳ lây truyền: Bệnh uốn ván, kể cả UVSS, xảy ra tản phát đối với những người chưa được miễn dịch đầy đủ do ngẫu nhiên bị nhiễm nha bào uốn ván. Đây là bệnh nhiễm khuẩn không lây truyền trực tiếp từ người này sang người khác.
Uốn ván là bệnh nguy hiểm do thời gian điều trị kéo dài, có thể vài tuần đến vài tháng, chi phí điều trị rất tốn kém. Nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, bệnh nhân nguy cơ cao tử vong do suy hô hấp, ngừng tim đột ngột, nhiễm trùng toàn thân, xuất huyết.
Hiện, tiêm huyết thanh phòng uốn ván (SAT) là biện pháp đơn giản và hiệu quả phòng ngừa bệnh khi có vết thương ngoài da.
Tuệ Minh
