Ở Lạng Sơn, ngoài các đặc sản nổi tiếng như vịt quay, khâu nhục, bánh áp chao, phở chua,... còn có một món ăn dân dã “hiếm có khó tìm” mà nhiều thực khách sành ăn sẵn sàng chi tiền triệu để thưởng thức. Đó chính là tôm rừng.
Gọi là "tôm rừng" là bởi loài này có hình dáng khá giống với tôm nhưng lại thuộc dòng côn trùng. Chúng được tìm thấy nhiều ở các hốc đá, hang động hay trên những thân cây trong rừng sâu ở tỉnh Lạng Sơn. Tôm rừng có kích thước nhỏ, con nào to nhất cũng chỉ bằng ngón tay út với đôi chân dài tựa như con cào cào.
Theo người dân địa phương, tôm rừng có quanh năm nhưng xuất hiện nhiều và ngon nhất là vào mùa mưa rào tháng 6, tháng 7 âm lịch. Thời điểm này, bà con dân tộc lại lên núi trồng ngô và tranh thủ vào rừng “săn” tôm rừng và mật ong.
Chia sẻ với Dân trí, chị Lý Hoa (Lạng Sơn) cho biết, theo tiếng của người dân tộc Nùng, tôm rừng còn được gọi là con cùng đống, chữ "cùng" nghĩa là tôm và chữ "đống" là rừng. Loài này có thân màu xám trong, đầu nhỏ, ít râu hơn tôm thường.
"Tôm rừng có quanh năm nhưng xuất hiện nhiều nhất là từ khoảng tháng 6. Người đi bắt tôm rừng đều là những thợ đi rừng giỏi. Bởi loài này chúng rất thính và khôn, hễ thấy người đến là thi nhau bỏ trốn. Cho nên, dụng cụ đi săn phải được thiết kế, đặt làm riêng trông như cái vợt muỗi để đến gần đó chụp lên thân cây và đàn tôm sẽ sa vào lưới", chị nói.
Theo chị Hoa, muốn bắt được tôm rừng, người dân phải đi khá xa, vào tận trong rừng sâu heo hút, rậm rạp. Bởi chúng rất thích sống ở các hốc cây to, hang đá rộng, nếu nhìn xa trông đám tôm như một tổ ong khổng lồ.
Anh Nông Phúc (sống ở Lạng Sơn) cũng cho biết: “Chúng tôi phải dùng vợt chuyên dụng như vợt muỗi, thao tác cẩn trọng, tránh gây tiếng động làm tôm rừng bỏ chạy. Loài này di chuyển rất nhanh, nếu chúng bị dọa sẽ chạy thoát thân vào các hốc cây và không bò ra ngoài nữa. Lúc đấy, người thợ phải lấy cành cây luồn vào trong rồi nhẹ nhàng lùa, đuổi chúng ra. Một người luồn cành cây, một người đứng ngoài chờ sẵn, thấy tôm rừng thò ra là chộp ngay. Nếu ai không quen, không biết cách thì đi cả ngày có khi cũng chẳng bắt được con nào”.
“Trước đây, mỗi lần đi săn, chúng tôi cũng kiếm được cả chục cân tôm rừng, mang về bán cho các quán ăn, nhà hàng chuyên phục vụ đặc sản vùng cao. Tuy nhiên, tôm bây giờ cũng ít, người khai thác thì đông nên ngày nào năng suất nhất, tôi cũng chỉ bắt được khoảng 2-3kg. Không chỉ người trong tỉnh mà khách ở xa cũng thích đặc sản này. Có lúc, lượng tôm rừng khan hiếm, khách trả giá cao hơn, đặt hàng trước mà cũng chẳng thể mua”, anh Phúc chia sẻ với VietNamNet.
Người đàn ông này cho hay, vì quá trình săn bắt tôm rừng rất vất vả, kỳ công nên chúng được bán với giá khá cao, khoảng 300.000 - 400.000 đồng/kg. Những con tôm rừng loại to, ngon được chọn lọc riêng và có giá đắt hơn, chừng nửa triệu đồng/kg.
Tôm rừng sau khi bắt về thường được nhặt bỏ đầu, cắt bớt chân rồi rút ruột, rửa sạch. Món làm từ tôm rừng ngon nhất là rang với lá gừng, lá mắc mật và lá chanh, nêm nếm gia vị vừa ăn. Tuy nhiên, món này cũng kén người ăn, nếu không quen dễ bị dị ứng, mẩn ngứa,...
Một số thực khách từng có dịp thưởng thức tôm rừng nhận xét, món ăn này có vị thơm và giòn, xen chút bùi, béo ngậy. Đây không chỉ là món nhậu khoái khẩu của cánh mày râu mà còn được dùng để ăn kèm với cơm cũng rất ngon
Hiện tôm rừng chủ yếu được tìm thấy ở các vùng rừng sâu ở Lạng Sơn nên khá hiếm. Tuy nhiên, chúng khá lạ miệng, mang đặc trưng hương vị núi rừng vùng cao nên được nhiều người yêu thích và tìm mua.
Minh Hoa (t/h)
