Xem xét kháng cáo của 29 bị cáo
Ngày mai (25/3) TAND Cấp cao tại Tp.HCM sẽ đưa các bị cáo trong vụ án Vạn Thịnh Phát (giai đoạn 2) ra xét xử phúc thẩm. HĐXX sẽ xem xét kháng cáo của 29 bị cáo, kháng cáo của hàng chục bị hại và những người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan.
Cụ thể, bị cáo Trương Mỹ Lan kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm liên quan trực tiếp đến bị cáo Lan. 28 bị cáo khác có kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt, hoặc xin hưởng án treo.
Trong đó, cựu Tổng Giám đốc Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB) Võ Tấn Hoàng Văn; cháu ruột bị cáo Lan là Trương Huệ Vân và một số bị cáo khác kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt.
Chồng của bị cáo Lan là bị cáo Chu Lập Cơ không kháng cáo, chấp nhận bản án 2 năm tù về tội Rửa tiền.
Có 9 cá nhân tổ chức là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan kháng cáo. 10 bị hại kháng cáo cho rằng không có tên trong danh sách bị hại. 24 bị hại khác kháng cáo yêu cầu thanh toán tiền lãi, tiền gốc theo đúng hợp đồng mua bán trái phiếu đã ký kết với SCB.
Nhiều cá nhân, tổ chức khác được xác định vai trò là người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan cũng có kháng cáo liên quan đến việc kê biên, ngăn chặn, thu hồi tài sản.
Ngân hàng SCB kháng cáo về phần xử lý vật chứng tài sản trong vụ án liên quan đến SCB.
Bị cáo Trương Mỹ Lan và các đồng phạm tại phiên tòa sơ thẩm hồi tháng 10/2024.
Trước đó, sau gần 1 tháng xét xử và nghị án, ngày 17/10, TAND Tp.HCM đã tuyên án đối với bị cáo Trương Mỹ Lan và 33 đồng phạm (giai đoạn 2) liên quan trong vụ án Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, Rửa tiền và Vận chuyển tiền tệ qua biên giới.
Tòa sơ thẩm tuyên phạt bị cáo Trương Mỹ Lan mức án tù chung thân về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản; 12 năm tù về tội Rửa tiền; 8 năm tù về tội Vận chuyển tiền tệ qua biên giới. Tổng hợp hình phạt là tù chung thân.
Tuyên phạt bị cáo Trương Huệ Vân 5 năm tù về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Bị cáo Chu Lập Cơ (chồng bị cáo Lan, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Đầu tư Quảng trường thời đại - Times Square) lãnh 2 năm tù về tội Rửa tiền.
Cùng bị tuyên phạm tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, Rửa tiền và Vận chuyển tiền tệ qua biên giới, các bị cáo Trương Khánh Hoàng (cựu quyền Tổng giám đốc SCB) bị tuyên phạt 23 năm tù; Nguyễn Phương Anh (Phó tổng giám đốc Công ty SPG) 16 năm tù; Trịnh Quang Công (Tổng giám đốc Công ty CP Tập đoàn Quản lý Acumen) 15 năm tù.
Các bị cáo Võ Tấn Hoàng Văn (cựu Tổng giám đốc SCB) bị tuyên phạt 17 năm tù; Nguyễn Hữu Hiệu (Phó tổng giám đốc Công ty CP Đầu tư Square Việt Nam) 12 năm tù; Nguyễn Vũ Anh Thi (Tổng giám đốc Công ty CP Tập đoàn Phát triển hạ tầng và Bất động sản Việt Nam) 9 năm tù; Bùi Anh Dũng (cựu Chủ tịch HĐQT SCB) 10 năm tù cùng về các tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản và Vận chuyển tiền tệ qua biên giới.
Nhóm bị cáo còn lại bị tuyên phạt các mức án từ 2 năm tù đến 14 năm tù về các tội về các tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản và Rửa tiền. Riêng bị cáo Tô Thị Anh Đào (Phó Tổng giám đốc Công ty CP Tập đoàn Đầu tư Vạn Thịnh Phát) bị tuyên phạt 2 năm 6 tháng tù về tội Vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới.
Theo bản án sơ thẩm, trong khoảng thời gian từ năm 2018 đến năm 2020, Trương Mỹ Lan đã đề ra chủ trương và chỉ đạo các bị cáo tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát và SCB sử dụng 4 công ty: An Đông, Sunny World, Quang Thuận và Setra để phát hành trái phiếu.
Thực hiện chủ trương của Lan, các đồng phạm là nhân sự chủ chốt của Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, SCB, Công ty Chứng khoán Tân Việt (TVSI) chọn và sử dụng nhóm 4 công ty nói trên phát hành 25 mã trái phiếu khống, với tổng khối lượng hơn 308 triệu trái phiếu để huy động vốn của 35.824 nhà đầu tư (nhà đầu tư thứ cấp), thu về tổng số tiền hàng chục ngàn tỷ đồng.
Sau khi thu được tiền từ người mua trái phiếu, Trương Mỹ Lan và các đồng phạm đã sử dụng phương thức, thủ đoạn gian dối sử dụng tiền của người dân không đúng mục đích, dẫn đến mất khả năng chi trả.
Các bị cáo Trương Khánh Hoàng (cựu quyền Tổng Giám đốc SCB); Trần Thị Mỹ Dung (cựu Phó Tổng Giám đốc SCB); Trịnh Quan Công (Giám đốc Công ty Acumen), Nguyễn Phương Anh; Trương Huệ Vân; Bùi Anh Dũng (cựu Giám đốc SCB Chi nhánh Bến Thành)… với vai trò, nhiệm vụ khác nhau đã chỉ đạo, hợp thức chứng từ, đi lệnh dòng tiền khống, hạch toán trên hệ thống SCB, giúp cho các công ty trên phát hành trái phiếu trái quy định pháp luật.
Các bị cáo đồng phạm khác với vai trò, nhiệm vụ của mình đã giúp sức cho Trương Mỹ Lan trong việc phát hành trái phiếu khống, lừa đảo, chiếm đoạt hàng chục ngàn tỷ đồng từ các bị hại; rửa tiền, vận chuyển tiền tệ qua biên giới.
Những khối tài sản khổng lồ đang chờ phán quyết
Ở phiên sơ thẩm, ngoài đưa ra phán quyết về mức án đối với các bị cáo, tòa còn tuyên tịch thu, kê biên, phong tỏa…nhiều tài sản có giá trị rất lớn nhằm đảm bảo thi hành án.
Một trong số tài sản được nhắc đến trong bản án sơ thẩm là tòa nhà Capital Place ở 29 Liễu Giai (quận Ba Đình, Hà Nội).
Theo kết quả điều tra, tòa nhà Capital Place thuộc sở hữu của Công ty cổ phần Twin Peaks. Công ty này có 3 thành viên góp vốn gồm: Công ty Vibrant Growth Pte Ltd (Singapore) chiếm 51% cổ phần; Công ty Vibrant Growth Three Pte.Ltd (Singapore) 4% cổ phần và Công ty cổ phần Sài Gòn Helios 45% cổ phần.
Tòa nhà Capital Place được đem thế chấp tại các Ngân hàng OCB Bank, Ngân hàng OCBC Ltd – Chi nhánh HCM, Ngân hàng HSBC Bank Limited (Singapore) và Ngân hàng TNHH MTV HSBC Việt Nam để đảm bảo cho khoản vay có dư nợ gốc gần 198 triệu USD.
Tại phiên tòa, bị cáo Lan đề nghị HĐXX giải tỏa kê biên ngăn chặn đối với số cổ phần của Công ty Twin Peaks để công ty này thực hiện nghĩa vụ thanh toán với các ngân hàng nước ngoài. Sau khi trả hết nợ, toàn bộ giá trị tài sản còn lại của công ty Twin Peaks dùng để khắc phục hậu quả trong vụ án.
Ngày 6/10/2024, Công ty Twin Peaks có văn bản đề nghị cho phép nộp hơn 2.112 tỷ đồng để đảm bảo khắc phục hậu quả vụ án thay cho bị cáo Trương Mỹ Lan và đề nghị HĐXX hủy bỏ, giải tỏa lệnh kê biên đối với tài sản.
Theo kết quả điều tra, Công ty Vibrant Growth Pte Ltd, Công ty Vibrant Growth Three Pte.Ltd đều là công ty con của Công ty Viva CP PTE LTD do Chu Duyệt Phấn (con gái bà Trương Mỹ Lan) đang sở 100% cổ phần. Còn Công ty CP Sài Gòn Helios thực chất thuộc sở hữu của bị cáo Trương Mỹ Lan và Tập đoàn Vạn Thịnh Phát. Tòa nhà Capital Place 29 Liễu Giai cũng thuộc sở hữu của bà Lan và bà đã nhờ Công ty CP Twin Peaks đứng tên sở hữu tòa nhà này.
Theo bản án sơ thẩm, tòa nhận thấy, quan hệ tín dụng giữa Công ty Twin Peaks và các ngân hàng là hợp pháp.
Do các khoản nợ đã đến hạn thanh toán nên xét thấy cần hủy bỏ lệnh kê biên, giao tòa nhà Capital Place 29 Liễu Giai cho 3 ngân hàng: OCB Bank, Ngân hàng OCBC Ltd – Chi nhánh HCM, Ngân hàng HSBC Bank Limited (Singapore) và Ngân hàng TNHH MTV HSBC Việt Nam xử lý thu hồi nợ.
Việc xử lý tài sản để thu hồi nợ được thực hiện dưới sự giám sát của VKSND Tối cao, Cơ quan Cảnh sát điều tra – Bộ Công an (C03) và Cơ quan thi hành án có thẩm quyền.
Một vấn đề khác được dư luận quan tâm là tài sản của những người đã chết trong đại án Vạn Thịnh Phát. Cụ thể, bên cạnh phán quyết về tài sản của bị cáo Trương Mỹ Lan, tòa cũng có quyết định đối với tài sản của 3 người đã chết, gồm: bà Nguyễn Phương Hồng (thành viên HĐQT, cựu Phó TGĐ Ngân hàng SCB); ông Nguyễn Tiến Thành (cựu Chủ tịch HĐQT kiêm TGĐ Công ty cổ phần chứng khoán Tân Việt (TVSI) và Nguyễn Ngọc Dương (cựu TGĐ Công ty CP Tập đoàn Sài Gòn Peninsula và Công ty CP phát triển hạ tầng và Bất động sản Việt Nam - VIPD).
Những cá nhân nói trên được xác định là "mắt xích" quan trọng trong đại án Vạn Thịnh Phát, là những người được xác định vai trò đồng phạm tích cực với Trương Mỹ Lan trong việc thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Do các cá nhân nói trên đã chết nên cơ quan điều tra đình chỉ bị can.
Tuy nhiên, có nhiều tài sản gồm cổ phần, tài khoản ngân hàng và bất động sản của các ông, bà nói trên chưa được cơ quan điều tra xác minh, làm rõ nguồn gốc tài sản của họ. Vì vậy, tòa sơ thẩm kiến nghị Cơ quan Cảnh sát điều tra - Bộ Công an tiếp tục xác minh, làm rõ để xử lý theo quy định của pháp luật.
