Đắk Lắk chi tiền tỷ xóa sổ lò gạch thủ công

Các địa phương đồng loạt triển khai Nghị quyết 21

Thời gian qua, nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk đã triển khai mạnh mẽ chính sách hỗ trợ tháo dỡ lò thủ công, thủ công cải tiến, lò đứng liên tục, lò vòng sử dụng nhiên liệu hóa thạch (than, dầu, khí), lò vòng cải tiến không sử dụng nguyên liệu hóa thạch mà sử dụng phế liệu ngành nông nghiệp trên địa bàn.

Chính sách này được quy định tại Nghị quyết số 21/NQ-HĐND ngày 20/7/2022 của HĐND tỉnh Đắk Lắk (sau đây gọi tắt là Nghị quyết 21).

Để thực hiện chính sách nói trên, ông Lê Văn Long, Chủ tịch UBND huyện Krông Bông cho biết, huyện đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn triển khai phổ biến đến UBND các xã và các cơ sở sản xuất gạch thủ công trên địa bàn huyện nhằm nắm bắt được chính sách Nghị quyết 21.

Theo đó, trên địa bàn huyện Krông Bông có 8 cơ sở sản xuất gạch thủ công bằng đất sét nung đã chấm dứt hoạt động. Trong đó, 6 cơ sở sản xuất gạch thủ công đã chấm dứt hoạt động, tự tháo dỡ lò gạch thủ công, nhà xưởng và các hạng mục phụ trợ, hoàn trả mặt bằng trước ngày 31/12/2022.

Đối với các cơ sở sản xuất gạch thủ công này, UBND huyện đã chỉ đạo các phòng, ban chuyên môn hướng dẫn chủ cơ sở sản xuất gạch thủ công lập hồ sơ đề nghị hỗ trợ. Tiến hành kiểm tra, xác minh, lập phương án hỗ trợ và ban hành quyết định phê duyệt phương án hỗ trợ tháo dỡ đối với các cơ sở sản xuất gạch thủ công, với tổng kinh phí hỗ trợ là hơn 614,2 triệu đồng.

Huyện Krông Bông còn có 2 cơ sở sản xuất gạch thủ công đã chấm dứt hoạt động, chưa tự tháo dỡ lò gạch thủ công, nhà xưởng và các hạng mục phụ trợ, hoàn trả trước ngày 31/12/2022.

Hiện, 2 cơ sở này đã chuyển sang làm trang trại chăn nuôi và lắp đặt điện mặt trời áp mái nên không đủ điều kiện hỗ trợ theo quy định của Nghị quyết 21. Chủ cơ sở cũng mong muốn giữ lại hiện trạng để tận dụng, sử dụng, không đề nghị hỗ trợ.

Tương tự, UBND huyện huyện Krông Pắk đã ban hành công văn chỉ đạo các cơ quan chuyên môn rà soát các cơ sở sản xuất gạch đất sét nung đã dừng hoạt động đến ngày 31/12/2020 trên địa bàn huyện. Đồng thời, yêu cầu các xã Ea Uy, Ea Yiêng, Vụ Bổn tổ chức họp, thông báo rộng rãi đến toàn bộ cơ sở sản xuất gạch trên địa bàn được biết về Nghị quyết 21.

Kết quả rà soát cho thấy, có tổng cộng 9 cơ sở sản xuất gạch đã dừng hoạt động tính đến ngày 31/12/2020 đủ điều kiện để nhận hỗ trợ theo Nghị quyết 21. UBND huyện Pắk đã ban hành quyết định thành lập tổ thẩm định phương án thực hiện hỗ trợ tháo dỡ lò gạch theo Nghị quyết 21, để xem xét, thẩm định phương án thực hiện hỗ trợ tháo dỡ các cơ sở sản xuất gạch thuộc diện hỗ trợ.

Trên cơ sở báo cáo thẩm định của các xã, ngày 18/6/2024, UBND huyện Krông Pắk đã ban hành quyết định phê duyệt kinh phí tháo dỡ lò gạch theo Nghị quyết 21 đối với 9 cơ sở sản xuất gạch trên địa bàn, với tổng số tiền hơn 2 tỷ đồng.

Do điều kiện ngân sách địa phương còn khó khăn, chưa cân đối tượng nên UBND huyện Krông Pắk đã lập 2 tờ trình đề nghị UBND tỉnh, Sở Tài chính xem xét, cấp bổ sung kinh phí cho huyện để thực hiện việc chi trả. Ngày 20/8/2024, UBND tỉnh Đắk Lắk đã ban hành quyết định bổ sung ngân sách có mục tiêu năm 2024 cho các huyện. Trong đó, huyện Krông Pắk được bổ sung 1 tỷ đồng để thực hiện tháo dỡ lò gạch.

Bà Ngô Thị Minh Trinh, Phó Chủ tịch UBND huyện Krông Pắk cho hay, hiện, huyện đang xem xét, cân đối nguồn kinh phí để phân bổ đủ chi trả cho các cơ sở.

Sự hỗ trợ quý báu cho các cơ sở sản xuất

Ông Hoàng Minh Giám, Phó Chủ tịch UBND huyện Krông Ana, thông tin, trên địa bàn huyện có tổng số 10 cơ sở sản xuất gạch thủ công chấm dứt hoạt động đề nghị hỗ trợ theo Nghị quyết 21, với tổng kinh phí đề nghị hỗ trợ là hơn 1,1 tỷ đồng.

Tuy nhiên, sau khi tiến hành thẩm định, kiểm tra thực tế, tổ thẩm định của huyện thống nhất đề xuất hỗ trợ cho 5/10 cơ sở.

Theo đó, UBND huyện Krông Ana đã phê duyệt quyết định hỗ trợ cho 5 cơ sở đủ điều kiện để thực hiện hỗ trợ theo Nghị quyết 21, với tổng kinh phí hơn 801 triệu đồng. Đến thời điểm hiện nay, các địa phương trên địa bàn huyện Krông Ana đã hoàn thành việc chi trả hỗ trợ cho 5 cơ sở đảm bảo đúng quy định và kịp thời.

Việc thực hiện Nghị quyết 21 đã mang lại sự hỗ trợ quý báu cho các chủ cơ sở sản xuất gạch thủ công tại tỉnh Đắk Lắk, giúp họ vượt qua những khó khăn và thiệt hại.

Ông Nguyễn Đức Huy (SN 1968, trú tại buôn Sah, xã Ea Bông, huyện Krông Ana) chia sẻ: "Năm 2010, gia đình tôi đầu tư khoảng 1,8 tỷ đồng để xây dựng lò gạch Đức Sơn, với hy vọng tạo dựng kế sinh nhai cho gia đình. Tuy nhiên, trong suốt quá trình sản xuất, gia đình tôi đã phải đối mặt với nhiều lần thua lỗ do giá gạch bấp bênh, dẫn đến cuộc sống gặp nhiều khó khăn và thường xuyên rơi vào cảnh nợ nần".

Vừa qua, gia đình ông Huy đã nhận được hỗ trợ gần 200 triệu đồng từ Nhà nước để tháo dỡ lò gạch thủ công. Với số tiền hỗ trợ này, ông đã tiến hành tháo dỡ lò gạch và các công trình phụ trợ theo quy định. Đồng thời, dành dụm số tiền còn lại đào ao, thả cá để mở dịch vụ câu cá theo giờ, trồng dừa, cau xung quanh bờ ao. Nhờ vậy, gia đình ông hiện thu nhập từ 7-8 triệu đồng mỗi tháng, đủ để trang trải sinh hoạt và ổn định cuộc sống.

Ông Huy bày tỏ: "Việc xóa bỏ lò gạch thủ công là một chủ trương đúng đắn của Nhà nước nhằm phát triển vật liệu xây dựng thân thiện với môi trường, đồng thời bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Tuy nhiên, việc này cũng gây thiệt hại không nhỏ về kinh tế cho các cơ sở sản xuất. Do đó, chính sách hỗ trợ tháo dỡ lò gạch thủ công đã giúp các chủ cơ sở giảm bớt gánh nặng kinh tế sau khi xóa bỏ lò gạch".

Theo đánh giá của Sở Xây dựng tỉnh Đắk Lắk, Nghị quyết 21 đã giúp các cơ sở sản xuất gạch thủ công trên địa bàn tỉnh khắc phục một phần khó khăn trong việc tháo dỡ các cơ sở sản xuất sau khi dừng hoạt động. Quá trình triển khai thực hiện, các sở, ngành, địa phương đã có nhiều nỗ lực và đã đạt nhiều kết quả.

Cụ thể, trên địa bàn tỉnh có 31 cơ sở sản xuất gạch thủ công, thuộc 7 huyện được xem xét hỗ trợ theo Nghị quyết 21. Cụ thể, huyện Krông Pắk có 9 cơ sở, huyện Krông Bông 6 cơ sở, huyện Krông Ana 5 cơ sở, huyện Lắk 3 cơ sở, huyện Cư Kuin 2 cơ sở, huyện Ea Kar 5 cơ sở, huyện Krông Búk 1 cơ sở. Đến nay, 5 huyện đã hoàn thành công tác ban hành quyết định phê duyệt phương án hỗ trợ cho các cơ sở với tổng số tiền hơn 4,3 tỷ đồng.

Cùng với những kết quả nói trên, theo Sở Xây dựng, trong quá trình triển khai, một số địa phương vẫn còn khá chậm, một số địa phương chưa hoàn thành dứt điểm việc thanh toán chi trả.

Nguyên nhân dẫn đến những tồn tại, hạn chế này do các cơ sở sản xuất gạch trên địa bàn tỉnh chủ yếu là các hộ gia đình, việc chấm dứt hoạt động và tự tháo dỡ đối với các cơ sở ở nhiều thời điểm khác nhau, việc kiểm tra, xác minh của chính quyền địa phương gặp nhiều khó khăn, do phải thực hiện nhiều lần.

Một số địa phương chưa thực sự quan tâm chỉ đạo quyết liệt, cán bộ triển khai thực hiện còn lúng túng; chậm phê duyệt phương án hỗ trợ theo quy định. Mặt khác, các địa phương còn khó khăn trong việc bố trí ngân sách chi trả tiền hỗ trợ cho các cơ sở.

Để giải quyết những khó khăn trên, ngày 12/7/2024, Sở Tài chính có tờ trình số 202 về việc bổ sung ngân sách có mục tiêu năm 2024 cho các huyện để hỗ trợ kinh phí tháo dỡ các cơ sở sản xuất gạch thủ công trên địa bàn huyện theo Nghị quyết 21 với số tiền 1,9 tỷ đồng từ nguồn chi khác thuộc ngân sách tỉnh. Trong đó, huyện Ea Kar được bổ sung 300 triệu đồng, huyện Krông Bông 600 triệu đồng, huyện Krông Pắk 1 tỷ đồng.

Đối với kinh phí còn thiếu, đề nghị các địa phương chủ động sử dụng nguồn ngân sách của huyện theo phân cấp quản lý ngân sách hiện hành để triển khai thực hiện.

Khánh Ngọc