Chìa khóa liên kết vùng
UBND liên tỉnh Đắk Lắk – Phú Yên vừa ban hành tờ trình số 141/LT-ĐL-PY gửi Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà về việc đề xuất phương án đầu tư xây dựng tuyến đường bộ cao tốc Phú Yên - Đắk Lắk, đoạn từ cao tốc Bắc - Nam phía Đông đến Quốc lộ 14 theo phương thức PPP (hợp đồng BOT có sự tham gia vốn Nhà nước).
Mục tiêu của việc đầu tư tuyến cao tốc Phú Yên – Đắk Lắk (sau đây viết tắt là Dự án) nhằm hình thành trục Đông – Tây kết nối vùng Tây Nguyên với Duyên hải Nam Trung Bộ, kết nối hệ thống trục dọc (đường bộ cao tốc Bắc – Nam phía Đông, cao tốc Bắc – Nam phía Tây, đường Hồ Chí Minh, đường Trường Sơn Đông, Quốc lộ 1, đường bộ ven biển).
Một đoạn Quốc lộ 29 nối Đắk Lắk với Phú Yên.
Đồng thời, phát huy hiệu quả các dự án đã và đang đầu tư, đáp ứng nhu cầu vận tải; tạo dư địa, động lực phát triển không gian vùng với hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội đồng bộ, hiện đại, kết nối các trung tâm kinh tế, cảng biển, cảng cạn, cửa khẩu, khu kinh tế, khu công nghiệp, kết nối các hành lang kinh tế Bắc – Nam và Đông – Tây mở ra không gian phát triển mới.
Mặt khác, việc đầu tư Dự án cũng góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh, tạo động lực liên kết, thúc đẩy hợp tác và phát triển vùng. Bên cạnh đó, góp phần bảo đảm quốc phòng, an ninh, xóa đói giảm nghèo; từng bước thực hiện thắng lợi các mục tiêu, chiến lược phát triển kinh tế - xã hội theo Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng.
Theo lãnh đạo hai tỉnh, việc sớm đầu tư xây dựng Dự án phù hợp với chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021-2030, Quy hoạch tổng thế Quốc gia, các quy hoạch ngành quốc gia, quy hoạch địa phương.
Trên cơ sở đó, hai địa phương kiến nghị Thủ tướng Chính phủ quan tâm, xem xét ưu tiên đầu tư tuyến đường cao tốc Phú Yên – Đắk Lắk đoạn từ cao tốc Bắc – Nam phía Đông đến Quốc lộ 14 với tiến trình đầu tư trước năm 2030, theo phương thức đối tác công tư (PPP), hợp đồng BOT. "Phương án đầu tư theo hình thức PPP sẽ mang lại các lợi thế như: Huy động được nguồn lực xã hội, giảm áp lực vốn ngân sách Nhà nước; Tận dựng được thế mạnh về công nghệ và kinh nghiệm quản lý từ khối tư nhân; Phân chia rủi ro hợp lý giữa nhà nước và nhà đầu tư trong quá trình đầu tư và khai thác dự án...", tờ trình của hai tỉnh nhấn mạnh.
Theo đề xuất, Dự án có tổng chiều dự kiến khoảng 122km. Trong đó, điểm đầu giao với cao tốc Bắc - Nam phía Đông; điểm cuối giao với Quốc lộ 14; quy mô 4 làn xe hoàn chỉnh, có làn dừng khẩn cấp liên tục, bề rộng nền đường 24,75m; tốc độ thiết kế 100 km/h.
Trên tuyến cao tốc được bố trí đầy đủ các nút giao liên thông theo quy chuẩn, tiêu chuẩn thiết kế đường bộ cao tốc nhằm kết nối các trung tâm kinh tế chính trị, khu công nghiệp, khu kinh tế, kết nối các hành lang kinh tế, mở ra không gian phát triển mới, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh.
Sơ bộ tổng mức đầu tư Dự án là khoảng 29.655 tỷ đồng (chưa bao gồm lãi vay trong thời gian xây dựng). Trong đó, chi phí bồi thường, hỗ trợ và tái định cư là 3.366 tỷ đồng; chi phí xây dựng, thiết bị là 20.895 tỷ đồng; chi phí quản lý dự án, tư vấn đầu tư xây dựng và chi phí khác là 1.672 tỷ đồng; chi phí dự phòng là 3.722 tỷ đồng.
Tổng diện tích trong phạm vi đất của đường bộ khoảng 987,54ha. Trong đó, đất ở khoảng 20,7haa; đất trồng cây lâu năm khoảng 337,55ha; đất rừng đặc dụng khoảng 25,35ha; đất rừng sản xuất là 101,21ha; đất khác khoảng 47,37ha.
Hai tỉnh kiến nghị thực hiện Dự án từ năm 2025 đến năm 2029. Trong đó, công tác chuẩn bị đầu tư từ năm 2025-2026 và giai đoạn đầu tư xây dựng từ năm 2026-2029.
Động lực tăng trưởng kinh tế, mở rộng cơ hội đầu tư
Trao đổi với Người Đưa Tin, ông Nguyễn Thiên Văn, Quyền Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk cho biết, Đắk Lắk và Phú Yên hợp nhất thành tỉnh Đắk Lắk mới đã mở ra một không gian phát triển rộng lớn. Tỉnh Đắk Lắk mới sẽ có điều kiện thuận lợi để phát triển kinh tế biển – rừng.
Tuy nhiên, để khai thác hiệu quả tiềm năng đó, địa phương cần sớm hình thành một hệ thống giao thông đồng bộ, thông suốt. Theo ông Nguyễn Thiên Văn, đây là vấn đề mấu chốt, có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc thúc đẩy giao thương, thu hút đầu tư, phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng – an ninh. Giao thông thuận lợi sẽ giúp các lợi thế của vùng biển nhanh chóng tiếp cận với khu vực Tây Nguyên, qua đó góp phần thúc đẩy du lịch.
Xuất phát từ nhu cầu thực tiễn đó, hai tỉnh Đắk Lắk và Phú Yên đã đề xuất các cơ quan có thẩm quyền về việc triển khai tuyến cao tốc Đắk Lắk – Phú Yên trước năm 2030.
Hai tỉnh Đắk Lắk và Phú Yên xác định, giao thông là huyết mạch để phát triển về kinh tế - xã hội và đảm bảo an ninh quốc phòng.
Quyền Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk cũng cho hay, tuyến cao tốc này sẽ đáp ứng nhu cầu đi lại thuận tiện cho người dân và cán bộ của hai tỉnh sau khi hợp nhất. Đặc biệt, Đắk Lắk hiện là một trong những vùng sản xuất nhiều mặt hàng chủ lực, sở hữu diện tích nhiều loại cây trồng lớn nhất, nhì cả nước. Do đó, việc đầu tư cao tốc Đắk Lắk – Phú Yên sẽ giúp quá trình vận chuyển hàng hóa từ nơi sản xuất nguyên liệu đến nơi chế biến xuất khẩu gần nhất, qua đó giảm thiểu chi phí logistics và tối ưu hoạt động vận chuyển hàng hóa.
Bên cạnh đó, tuyến cao tốc còn góp phần phát huy hiệu quả các khu kinh tế, hệ thống cảng biển của Phú Yên (cũ), đồng thời khai thác tiềm năng du lịch liên vùng. Đây cũng sẽ là nền tảng để hình thành các khu, cụm công nghiệp mới và có không gian mới để phát triển khác khu dân cư tại các khu vực gần nút giao thông.
Ngoài ra, nếu được đầu tư hoàn chỉnh, tuyến đường này có thể kéo dài đến cửa khẩu Đắk Ruê (tỉnh Đắk Lắk), tạo điều kiện thuận lợi cho kết nối giao thông trong tam giác phát triển Việt Nam – Lào – Campuchia, đồng thời bảo đảm an ninh – quốc phòng khu vực. Tuy nhiên, do chi phí đầu tư quá lớn nên hai tỉnh chỉ đề xuất xây dựng tuyến cao tốc đấu nối đến Quốc lộ 14.
Khánh Ngọc
