Chiều 8/8, UBND tỉnh Đắk Nông đã ban hành quyết định công bố tình huống khẩn cấp về thiên tai để ứng phó, khắc phục đối với Hồ chứa nước Đắk N'ting (xã Quảng Sơn, huyện Đắk Glong), đường Hồ Chí Minh tại Km 1.900+350 (phuờng Nghĩa Thành, Tp.Gia Nghĩa); sạt trượt khu vực Bon Bu Krắc và Bon Bu Prăng 1A (xã Quảng Trực, huyện Tuy Đức) do mưa lũ kéo dài gây ra.
Theo đó, đối với khu vực công trình Hồ chứa nước Đắk N'Ting, do ảnh hưởng của mưa lớn kéo dài, ngày 1/8 phía đồi bên vai phải đập đất xuất hiện cung trượt lớn kéo dài khoảng 400m từ hạ lưu tràn tới cống thoát nước số 01 đường tránh ngập, chiều cao cung trượt khoảng 30m.
Với ảnh hưởng của cung trượt này, áp lực đất bên phía đôi vai phải công trình tác động lớn gây dịch chuyển bề mặt cầu qua tràn theo phương ngang; gây nứt vỡ bê tông mặt cầu, đường đỉnh đập và 2 bên mái gia cố thượng hạ đập.
Những ngày tiếp theo, cung trượt tiếp tục mở rộng, kéo dài và xuất hiện thêm nhiều vết nứt tại mái đồi nằm trong cung trượt, làm tiếp tục dịch chuyển bề mặt cầu tràn, các vết nứt trên mái thượng hạ lưu, đường đỉnh đập kéo dài và mở rộng hơn.
Đến ngày 6/8 vết nứt cung trượt lớn nhất 30cm, độ sụt đất tại một số vị trí sâu đến 60cm; làm dịch chuyển cầu tràn về phía độ đất lên 63cm; gây mất ổn định công trình, an toàn đập và vùng hạ du.
Tại đường Hồ Chí Minh tại Km1.900+350, phường Nghĩa Thành, Tp.Gia Nghĩa, ngày 2/8 đã xuất hiện các vết nứt rộng từ 1-10cm, có chiều dài ảnh hưởng khoảng 200m. Những ngày tiếp theo, các vết nứt tiếp tục mở rộng, kéo dài.
Đến ngày 7/8, các vết nứt gãy, sạt trượt diễn biến hết sức phức tạp, chiều dài lớn nhất khoảng 40m, chiều sâu khoảng 4,5m. Thực trạng này gây mất ổn định kết cấu hạ tầng giao thông, ảnh hưởng lớn đến hoạt động tham gia giao thông tại khu vực, ảnh hưởng đến an toàn tính mạng và tải sản các hộ dân xung quanh.
Đối với khu vực sạt trượt bon Bu Krắc và bon Bu Prăng 1A (xã Quảng Trực, huyện Tuy Đức), ngày 1/8 đã xuất hiện vết nứt gãy, chiều dài đoạn nứt gãy khoảng 200m. Những ngày tiếp theo, các vết nứt tiếp tục mở rộng, kéo dài và xuất hiện thêm nhiều vết nứt xung quanh khu vực.
Đến ngày 7/8/2023, diễn biến các vết nứt gãy hết sức phức tạp, tổng chiều dài các vết nứt khoảng 540m, các đường nứt trên địa bàn bon Bu Krăc đã kéo dài đến bon Bu Prăng lA, cách chân đập thủy lợi Đắc Ké khoảng 300m. Điều này gây mất ổn định kết cấu hạ tầng giao thông, nhà cửa ảnh hưởng lớn đến hoạt động tham gia giao thông tại khu vực, an toàn tính mạng và tài sản các hộ dân xung quanh.
Để ứng phó với thiên tai, tỉnh Đắk Nông yêu cầu thực hiện cắm các biển cảnh báo nguy hiểm, nghiêm cấm các tổ chức, cá nhân không có phận sự vào khu vực cảnh báo nguy hiểm. Đồng thời, di dời toàn bộ các hộ dân chịu ảnh hưởng; tổ chức trực ban tại công trình 24/24 giờ; quan trắc, theo dõi và đánh giá diễn biến thiên tai; sự dịch chuyển, nứt gãy hạng mục công trình để kịp thời xử lý.
Đối với công trình Hồ chứa nước Đắk N’Ting, phải tính toán lại kịch bản vỡ đập, đường đi dòng nước ảnh hưởng đến hạ du tại thời điểm hiện tại. Bên cạnh đó, khảo sát, đưa ra phương án thoát nước khối trượt, giảm thiểu tối đa sạt trượt đất tại khu vực vai phải công trình. Tính toán, có phương án hạ thấp mực nước hồ để giảm thiểu tối đa thiệt hại khi có sự cố công trình xảy ra. Khảo sát, tính toán thiết kế sửa chữa, khắc phục đảm bảo ổn định, an toàn cho công trình và hạ du.
Đối với công trình đường Hồ Chí Minh tại Km1.900+350, tổ chức phân luồng, phân làn giao và an toàn khi tham gia giao thông. Đồng thời, xử lý dòng tụ thủy hình thành bên trái đường; có giải pháp phù hợp xử lý hạn chế đối đa nguồn nước mặt đổ về vị trí các vết nứt, sạt trượt. Mặt khác, khảo sát xác định nguyên nhân và đề xuất giải pháp xử lý sửa chữa, khắc phục tuyến đường mang tính ổn định, lâu dài để đảm bảo lưu thông, không ách tắc.
Đối với khu vực sạt trượt bon Bu Krắc và bon Bu Prăng 1A, có giải pháp phù hợp xử lý hạn chế tối đa nguồn nước đổ về vị trí các vết nứt, sạt trượt. Bên cạnh đó, xác định nguyên nhân gây sạt trượt, có giải pháp xử lý phù hợp. Về lâu dài, nghiên cứu, xem xét đề xuất tái định cư cho các hộ dân di dời...
Khánh Ngọc