Năm 2014, tuyến đường giao thông từ Quốc lộ 28 vào Khu du lịch sinh thái, văn hóa kết hợp công viên vui chơi giải trí Liêng Nung (xã Đắk Nia, Tp.Gia Nghĩa, tỉnh Đắk Nông) do UBND tỉnh Đắk Nông cấp quyết định đầu tư, với chiều dài 2,5km. Dự án do UBND Tp.Gia Nghĩa làm chủ đầu tư, với tổng mức đầu tư gần 27 tỷ đồng.
Dự án đường giao thông nói trên được khởi công tháng 12/2015 và dự kiến kết thúc vào ngày 31/12/2019.
Tuy nhiên, quá trình triển khai, công trình nói trên xảy ra 2 lần gặp sự cố. Lần 1 vào tháng 7/2018, sau đó khắc phục bằng kinh phí bảo hiểm công trình.
Lần 2 xảy ra vào tháng 7/8/2020. Theo kết luận số 2550 ngày 17/12/2021 của Sở Xây dựng, trước thời điểm xảy ra sự cố, công trình thi công cơ bản hoàn thành nền, móng, mặt đường, tường chắn và hệ thống thoát nước của trục 01 và trục 02 (ước đạt 80% khối lượng và đã được các bên tiến hành nghiệm thu giai đoạn đối với các hạng mục công việc hoàn thiện.
Kết luận của Sở Xây dựng cũng cho biết, nguyên nhân khách quan trực tiếp dẫn đến sự cố công trình là do hiện tượng trượt sườn quy mô rộng của thung lũng Liêng Nung trên điều kiện hình, địa chất phức tạp và kém ổn định.
Về nguyên nhân chủ quan, tư vấn kiểm định đánh giá không nhận thấy từ chất lượng thi công và tư vấn giám sát. Tuy nhiên, tư vấn kiểm định đánh giá tại bước khảo sát, thiết kế bản vẽ thi công có thiếu sót trong việc áp dụng tiêu chuẩn cũ để tính toán thoát nước, số liệu địa chất đưa vào tính toán ổn định tường chắn còn dựa vào kinh nghiệm. Bên cạnh đó, còn chủ quan, thụ động trong việc khảo sát, nhận diện các dấu hiệu liên quan đến ổn định sườn dốc tự nhiên trong khu vực thung lũng, không đề xuất việc khảo sát địa chất thủy văn dẫn đến thiếu cơ sở khoa học trong giải pháp thiết kế thoát nước ngầm. Những thiếu sót này, tư vấn kiểm định đánh giá không phải là nguyên nhân dẫn đến sự cố công trình.
Trước tình hình trên, Sở Xây dựng chấp thuận với tư vấn kiểm định cho phép chủ đầu tư quan trắc biến động các khối trượt sườn của khu vực Liêng Nung tối thiểu 2 năm. Sau thời gian quan trắc, nếu các khu vực sượt trườn đã ổn định thì tiếp tục triển khai thực hiện dự án, lập thiết kế điều chỉnh dự án theo đề xuất của tư vấn kiểm định và triển khai thi công công trình. Trường hợp, sau thời gian quan trắc, các khu vực trượt sườn vẫn còn diễn biến phức tạp, đe dọa đến an toàn công trình thì thống nhất dừng dự án và xây dựng phương án tiếp cận khác tới thác Liêng Nung.
Sau đó, Ban quản lý dự án và phát triển quỹ đất Tp.Gia Nghĩa (đại diện chủ đầu tư) đã hợp đồng với Công ty TNHH Tư vấn Đại học Xây dựng (Hà Nội), kiểm định đánh giá nguyên nhân và đề xuất giải pháp khắc phục sự cố công trình theo kết luận số 2550 ngày 21/12/2021 của Sở Xây dựng tỉnh Đắk Nông.
Thông tin từ Ban quản lý dự án và phát triển quỹ đất Tp.Gia Nghĩa cho biết, đến nay, đơn vị tư vấn đã thực hiện quan trắc về diễn biến thực trạng của khu vực thung lũng Liêng Nung sau mùa mưa năm 2022.
Kết quả cho thấy, so với thời điểm quan trắc tháng 3/2021, một số khu vực vẫn tiếp tục trượt sườn nghiêm trọng. Do hậu quả của quá trình trượt sườn, nhiều hạng mục của công trình tiếp tục bị biến dạng hoàn toàn và chưa có dấu hiệu dừng lại ở thời điểm quan trắc.
Theo Ban Quản lý dự án và phát triển quỹ đất Tp.Gia Nghĩa, với kết quả quan trắc nêu trên, cho đến thời điểm sau mùa mưa 2022-2023, các khối lượng trượt sườn có liên quan đến công trình đường giao thông từ Quốc lộ 28 vào khu du lịch sinh thái, văn hóa, kết hợp công viên vui chơi giải trí Liêng Nung, trong thung lũng Liêng Nung vẫn đang tiếp tục diễn biến phức tạp. Vì vậy, cần được tiếp tục quan trắc thêm trong mùa mưa 2023-2024. Đến quý I năm 2024, sẽ có báo cáo cụ thể để đưa ra phương án khắc công trình.
Đó cũng là nguyên nhân khiến cho sau gần 3 năm xảy ra sự cố lần 2, dự án đường giao thông nói trên vẫn ngỗn ngang và chưa được khắc phục.
Theo ghi nhận thực tế, tuyến đường giao thông từ Quốc lộ 28 vào Khu du lịch sinh thái, văn hóa kết hợp công viên vui chơi giải trí Liêng Nung bị sạt lở nghiêm trọng. Toàn bộ mặt đường, nền móng bị sụt lún, đứt gãy. Hầu hết hệ thống thoát nước, tường chắn, mái taluy… bị trôi tuột vùi dưới đất. Bên sườn đồi, xuất hiện nhiều vị trí sạt lở, cây cối cũng bị cuốn theo, rất nguy hiểm.
Khánh Ngọc