“Đắt như tôm tươi”...
Những ngày gần đây, hệ thống quan trắc AirVisual liên tục thông báo chỉ số ô nhiễm không khí Hà Nội ở mức cao nhất, điều này khiến nhiều người không khỏi lo lắng. Tại các trang mạng xã hội và nhà thuốc, mặt hàng khẩu trang chống bụi được rao bán với chủng loại và mức giá khác nhau, từ “Made in Vietnam” đến các sản phẩm nhập khẩu từ Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc, châu Âu…
Khẩu trang Pitta Mask (Nhật Bản), Airphin (công nghệ Trung Quốc), Unicharm (Nhật Bản)… có giá từ 25.000 - 60.000 đồng/chiếc, được quảng cáo có công dụng kháng khuẩn, lọc bụi; thậm chí, có khẩu trang được quảng cáo lọc đến 95% bụi siêu mịn PM 2.5.
Bên cạnh khẩu trang chống bụi giá rẻ, còn có những loại khẩu trang giá thành cao hơn, được nhập khẩu từ châu Âu hoặc sản xuất theo công nghệ châu Âu như Neovision NeoMask, Cambridge Mask, Vogmask... giá dao động từ 100.000 - 150.000 đồng.
Cao cấp hơn là khẩu trang Cambridge Mask và #M (loại lọc bụi mịn) giá 480.000 - 550.000 đồng/chiếc; khẩu trang Vogmask Microfiber có giá bán lên đến 750.000 - 820.000 đồng/chiếc.
Bên cạnh khẩu trang chống bụi, máy lọc không khí cũng được nhiều người dân “săn đón”. Tại các siêu thị điện máy ở phố Nguyễn Lương Bằng, Thái Hà, Tôn Đức Thắng hay Xuân Thủy... lượng khách ra vào những ngày này nhộn nhịp hơn hẳn. Nhu cầu mua máy lọc không khí tăng mạnh.
Các dòng máy lọc không khí được ưa chuộng nhất thuộc các hãng Sharp, Electrolux, Panasonic, Coway, Daikin hay Tiross có giá dao động từ 1 triệu đồng đến 10 triệu đồng tùy kích cỡ, công suất và hãng.
Sản phẩm lọc không khí của hãng Coway có giá từ 7 - 14 triệu đồng, Electrolux 3,2 - 10 triệu đồng, Sharp 3,6 - 12 triệu đồng. Riêng dòng Panasonic 4 - 10 triệu đồng có thêm phần tạo khí ozone, tăng cường oxy cho phòng.
Một nhân viên cửa hàng điện máy trên phố Nguyễn Lương Bằng, Đống Đa, Hà Nội cho biết: "Gần 1 tháng trở lại đây, mặt hàng máy lọc không khí bán rất chạy, khách hàng tới tham khảo và mua nhiều, mỗi tuần trung bình chúng tôi bán được 3 chiếc máy lọc. Không như trước kia, có ngày không bán được cái nào".
Không chỉ rầm rộ ở các siêu thị điện máy, trên các trang mạng xã hội, máy lọc không khí cũng tấp nập, thậm chí những loại máy lọc “bãi”, đã qua sử dụng của Nhật rất nhiều người dân tìm mua, với giá từ 1,8 - 6 triệu đồng.
Tác dụng có thực sự thần kỳ như quảng cáo?
Theo một chuyên gia về môi trường, kích thước 2,5 micromet còn nhỏ hơn kích thước của vi sinh vật nên để lọc được bụi mịn thì phải sử dụng màng siêu lọc, có kích thước nhỏ hơn kích thước của bụi mịn, tối thiếu là 1 micromet. Tuy nhiên, cơ sở sản xuất màng lọc cũng không thể sản xuất được màng lọc có kích thước nhỏ hơn kích thước của bụi mịn, vì giá thành cực kỳ đắt. Vì vậy, người tiêu dùng cần tìm hiểu thông tin về bụi mịn và tỉnh táo trước những lời quảng cáo sản phẩm khẩu trang.
Đối với máy lọc không khí, anh Lê Danh Hoàng (Cổ Nhuế, Hà Nội) - một nhân viên lâu năm cho biết các loại máy lọc hiện nay có thể làm sạch không khí nhưng chỉ ở mức độ nhất định.
"Đặc biệt, người tiêu dùng không nên tin tưởng tuyệt đối vào lời quảng cáo của cửa hàng, nhất là trên các trang mạng xã hội. Thực tế, chức năng của máy lọc không khí vẫn chưa được kiểm chứng đầy đủ".
“Người dân nên vệ sinh nhà cửa sạch sẽ và nếu có việc phải đi ra ngoài thì chuẩn bị những loại khẩu trang chuyên dụng để đảm bảo an toàn” - anh Nguyễn Thanh Tùng khuyến cáo.
Người tiêu dùng không nên ham rẻ mua khẩu trang, máy lọc không khí tại các cửa hàng hay shop online không bảo đảm uy tín. Với máy lọc không khí, nên chọn thương hiệu, cửa hàng uy tín, có chế độ bảo hành và kiểm định về chất lượng hàng hóa.
Công ty Global Outlook Biotech chuyên cung cấp sản phẩm không khí đóng chai ở Trung Quốc bán mỗi chai không khí kèm mặt nạ thở có giá 58 nhân dân tệ (gần 200.000 đồng). Mỗi chai không khí đóng chai có thể cung cấp "không khí tự nhiên trong lành" trong 30 phút. Hầu hết khách mua là dân ở Bắc Kinh và các thành phố ở tỉnh Sơn Đông.
Tuy nhiên trong đợt kiểm tra toàn quốc ở Trung Quốc về chất lượng máy lọc không khí, nhà chức trách nhận thấy trong bốn chiếc lấy mẫu thì có một chiếc không đáp ứng được yêu cầu chất lượng.
Hiếu Nguyễn