“Kho báu” cổ vật có niên đại 1.800 năm bao gồm các bức tượng nhỏ nữ thần Venus, lò nung của thợ gốm, tiền xu và kim cài quần áo,… vừa được khai quật ở thành phố Rennes – Pháp.
Vị trí khai quật là một mỏ đá phiến sét cổ đại đã bị người La Mã bỏ hoang từ thế kỷ thứ II sau Công Nguyên, sau đó biến thành một bãi rác khổng lồ qua hàng thế kỷ. Rất có thể những thứ nói trên được người cổ đại vứt bỏ, tuy nhiên sau 1.800 năm, chúng trở thành những cổ vật vô giá, nhất là lại được bảo tồn trong tình trạng rất tốt.
Theo các dữ liệu lịch sử, thành phố ở miền Tây Bắc nước Pháp này được thành lập vào thế kỷ I sau Công Nguyên với tên gọi "thị trấn La Mã Condate Riedonum". Các ngôi nhà, bức tường và các tòa nhà công cộng của thị trấn cổ được xây nên bằng rất nhiều đá, với một phần cấu trúc được bảo tồn cho tới ngày nay.
Mỏ đá - bãi rác cổ này được chú ý vào đầu tháng 3, khi các nhà khoa học của Viện nghiên cứu Khảo cổ học bảo tồn Quốc gia Pháp (Inrap) công bố rằng một mỏ đá gần đó có khả năng là nơi đã khai thác đá phục vụ cho quá trình xây dựng thị trấn.
Jason Farr, nhà khảo cổ học La Mã tại Đại học Saint Mary ở Halifax, Canada, chuyên gia về các mỏ đá cổ đại, người không tham gia vào công việc khai quật, cho biết: “Người La Mã nổi tiếng với việc phát triển các mỏ đá trên khắp Địa Trung Hải. Hầu hết các mỏ đá trong thế giới La Mã là công việc địa phương, cung cấp số lượng lớn đá xây dựng cho các thị trấn và trang trại gần đó. Những bức tường đá rất được Người La Mã ưa chuộng. Khi đá được sử dụng hết, mỏ đá bị bỏ hoang vào thế kỷ thứ hai sau Công nguyên và trở thành một bãi rác lớn".
Tại địa điểm khảo cổ này, các nhà khảo cổ học của Inrap đã phát hiện nhiều mảnh vỡ của chậu và đĩa, một số đồng xu, một số ghim quần áo, cũng như một số bức tượng nhỏ bằng đất nung, trong đó có hai bức tượng mô tả thần Vệ nữ trong các vai trò khác nhau. Được biết đến như nữ thần tình yêu trong thời kỳ La Mã, Venus trở nên “thân thiết” với các vị vua và thường là biểu tượng của quyền lực La Mã.
Nhà khảo cổ học Jason Farr nói: “Bởi vì chúng rất gần các thị trấn nên các mỏ đá thường xuyên được tái sử dụng. Mỏ đá lộ thiên thời Trung cổ (thế kỷ 14 đến thế kỷ 15), mỏ đá Rennes đã bị lấp hoàn toàn".
Các nhà khảo cổ học của Inrap cũng tìm thấy tàn tích của các tòa nhà bằng gỗ, lò nướng và giếng cho thấy khu vực này đã được tái sử dụng để sản xuất thủ công.
Theo các nhà khảo cổ, ngoài kho hiện vật có niên đại hàng thế kỷ, mỏ đá Rennes còn quan trọng vì nó đóng góp rất nhiều cho những hiểu biết về quá trình xây dựng, khai mỏ của người La Mã ngày xưa, những công việc mà họ đã nổi tiếng khắp thế giới. Nhiều mỏ đá như vậy đã được họ tạo nên khắp vùng Địa Trung Hải.
Minh Hoa (t/h)