Sự việc xảy ra vào mùa hè năm 1974 giờ được nhiều trang tin nhắc lại. Vì sửa nhà nên Tôn Bổn Lợi, ở huyện Phù Câu, thuộc thị Chu Khẩu, Hà Nam, Trung Quốc quyết định đào một hố vôi trong trang trại nhà mình. Công việc đang diễn ra thuận lợi thì bất ngờ anh và người hàng xóm là Triệu Căn Vượng nghe tiếng động lớn. Hóa ra cái xẻng đã va vào vật gì đó cứng bên dưới lòng đất.
Triệu Căn Vượng nhìn thấy "miệng hố” nhỏ bên dưới. Đào lên, họ phát hiện đó là cái nồi bằng đồng. Dừng công việc đào hố, Tôn Bổn Lợi và người hàng xóm nhanh chóng đem vật lạ về nhà. Trên đường, Tôn Bổn Lợi làm cái nồi rơi khiến nó vỡ làm 4,5 mảnh.
Trong lúc đào đất, họ vô tình đụng trúng "miệng hố" lạ. (Ảnh: Sohu)
Nào ngờ, bên trong cái nồi lại có vàng rơi ra. Tôn Bổn Lợi "đứng hình" không nói nên lời. “Trời ơi, đây là vàng", anh nói và nhặt vàng lên cho vào túi rồi cùng Triệu Căn Vượng quay lại chỗ hố đang đào dở. Họ lại tìm thấy một cái nồi đồng thứ 2 nhưng bên trong không có vàng, mà chứa nhiều vật thể giống cái thìa.
Tin Tôn Bổn Lợi đào trúng vàng lan truyền khắp làng. Một vài người quá khích lao vào cướp số vàng đào được, ngôi nhà trở nên ồn ào không ngớt. Mọi thứ vượt quá tầm kiểm soát, Tôn Bổn Lợi và Triệu Căn Vượng chạy tới báo cáo với trưởng thôn. Trưởng thôn lại báo cáo lên lãnh đạo huyện.
Ngày hôm sau, các loa phóng thanh trong làng bắt đầu phát đi yêu cầu người dân phải bảo vệ di tích văn hóa. Những người hôm trước đến nhà Tôn Bổn Lợi được kêu gọi trả lại số vàng đã lấy càng sớm càng tốt nhưng không ai đến.
Giới chức huyện cử vài cảnh sát đến từng nhà để thu hồi. Cuối cùng, 392 miếng vàng cùng một số di vật văn hóa được thu hồi. Một số người đã nấu chảy 2 món cổ vật hình cái thìa nên họ không thể giao nộp.
Các chuyên gia khảo cổ từ bảo tàng của tỉnh được cử xuống Phù Câu để điều tra. Sau khi kiểm định kỹ càng, họ phát hiện những nồi đồng và vàng bên trong đều từ thời Chiến quốc. Chúng thực chất là những cái lư hương cổ bằng đồng xanh. Đó đều là bảo vật quý hiếm. Các chuyên gia nhanh chóng khai quật thêm ở khu vực nhà Tôn Bổn Lợi nhưng họ không tìm thêm được gì.
Theo nhận định của chuyên gia, những món cổ vật này là của hoàng thất nước Sở chôn dưới đất, họ không kịp quay lại lấy nên nó mới tồn tại đến ngày nay.
Số vàng đó được phân thành 2 loại là đồng tiền vàng và vàng thỏi. Trên mặt được khắc niên đại, ý nghĩa lịch sử rất lớn. Bất ngờ hơn cả là giới khảo cổ nói những món cổ vật hình thìa kia mới có giá trị lớn. Chúng là loại tiền đặc biệt của nước Sở. Nguyên liệu để làm nên những đồng tiền này không phải thiếc mà là bạc, loại vật liệu quý hiếm lúc bấy giờ. Hơn nữa, kỹ thuật đúc ra những đồng tiền này là tinh xảo nhất.
"Nồi đồng" chứa nhiều vật lạ. (Ảnh: Sohu)
Giá của một đồng tiền thời Hán trong lần đấu giá đạt tới mức 10 triệu NDT (tương đương 34 tỷ đồng). Những đồng tiền thời Chiến quốc sẽ có giá trị cao hơn rất nhiều lần. Theo ước tính của họ, tổng giá trị các món cổ vật mà Tôn Bổn Lợi tìm thấy sẽ không dưới 3 tỷ NDT (hơn 10.000 tỷ đồng).
Cùng chủ đề đào giếng tìm được vật cổ, trước đó, ông Gamage, sống ở Ratnapura, phía Nam Sri Lanka, là 1 thương gia chuyên buôn bán đá quý đã thuê thợ đến đào cho nhà ông 1 cái giếng ở sau vườn.
Thế nhưng, việc thi công đang diễn ra giữa chừng thì những người thợ bảo ông rằng họ đã phát hiện ra những hòn đá kỳ lạ hiếm có khi đào giếng.
Ông Gamage đi ra xem thế nào thì bắt gặp "1 mẫu vật đá khổng lồ" có màu xanh nhạt. Dường như nó là 1 khối những hòn đá dính vào nhau bởi hỗn hợp bùn và đất sét.
Sau đó, họ đã mất nhiều tháng kỳ cọ và rửa sạch khối đá này khỏi bùn đất và các tạp chất. Chính quyền địa phương cũng mất tới hàng năm trời mới có thể kiểm định được, và kết luận đã được đưa ra. Đây không phải là loại đá bình thường, mà là đá sapphire - 1 loại đá quý vô cùng quý giá.
Khối đá nặng 510kg, tương đương 2,5 triệu cara, được đặt tên là "'Serendipity Sapphire" (tạm dịch Sapphire Tình cờ) và ước tính nó trị giá tới 100 triệu đô la Mỹ.
Trong quá trình làm sạch khối đá, đã có 1 số viên đá sapphire chất lượng cao rơi ra, song các chuyên gia vẫn chưa biết được có bao nhiêu viên đá quý giá như vậy. Đá sapphire ngôi sao xanh là loại đá sapphire có 1 ngôi sao ở giữa do hiện tượng phản xạ ánh sáng.
Lam Anh (T/h theo VTC, Gia đình &Xã Hội)
