Làng nghệ thuật Việt Nam đã mất đi không ít tài năng vì căn bệnh ung thư phổi. Nghệ sĩ Duy Thanh vừa trút hơi thở cuối cùng sau 5 năm chống chọi với căn bệnh ung thư phổi quái ác. Trước nghệ sĩ Duy Thanh là nghệ sĩ Hán Văn Tình, nghệ sĩ Văn Hiệp, ca sĩ Minh Thuận… Thực tế, tại Việt Nam, ung thư phổi xếp thứ nhất trong 10 loại ung thư thường gặp trên cả 2 giới và là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu.
PGS.TS Lê Đình Roanh (trung tâm Nghiên cứu và Phát hiện sớm ung thư) cho biết: "Ung thư phổi ngày càng có xu hướng gia tăng và gần đây, bệnh xuất hiện ở những người trẻ tuổi nhiều hơn. Các chuyên gia ung thư khuyến cáo, nếu có kiến thức về các triệu chứng, biểu hiện của ung thư phổi sẽ giúp chúng ta kịp thời phát hiện ra bệnh, từ đó có phương pháp điều trị thích hợp và hiệu quả nhất".
Ung thư phổi thường ít phát hiện ở giai đoạn sớm bởi có đến 40% bệnh nhân được chẩn đoán bệnh khi ung thư phát triển. Phần nhiều bệnh nhân phát hiện đã sang giai đoạn 3.
Những dấu hiệu sớm phát hiện ung thư phổi
Ho nhiều: Các triệu chứng thường gặp là ho, chiếm khoảng 70% các trường hợp, khó thở, ho ra máu, viêm phổi tái diễn, đau ngực. Có thể kèm triệu chứng khan tiếng, do khối bướu xâm lấn trực tiếp hay do các hạch bạch huyết ở trung thất bị di căn và làm liệt dây thanh âm.
Sụt cân: Việc sụt cân diễn ra nhanh chóng mà không rõ nguyên nhân, không liên quan đến việc bạn đã cắt giảm calo hoặc tập thể dục... thì rất có thể là do bệnh tật gây ra. Nếu bạn cảm thấy ăn không ngon miệng, nguyên nhân có thể xuất phát từ một khối u bên trong cơ thể bạn, không ngoại trừ khối u ở phổi, dẫn đến ung thư phổi sau này.
Đau tay, vai và các ngón tay: Khi bướu ở tại đỉnh phổi, hiện tượng xâm lấn thành ngực và mạng thần kinh cánh tay gây đau cánh tay và đau vai kèm dị cảm da. Nhóm triệu chứng này được gọi là hội chứng Pancoast.
Thường xuyên bị nhiễm trùng: Ung thư phổi có thể gây ra tình trạng nhiễm trùng ảnh hưởng đến đường hô hấp và dẫn đến các bệnh như viêm phế quản hoặc các bệnh nhiễm trùng mạn tính khác.
Bất thường ở các mô vú: Dấu hiệu này thường gặp ở nam giới nhiều hơn. Đó là tình trạng vùng ngực to lên do các tế bào bệnh ung thư kích thích sự tiết nội tiết tố một cách bất thường.
Những dấu hiệu tiền ung thư
Những dấu hiệu tiền ung thư rõ rệt gặp ở khoảng 10% bệnh nhân ung thư phổi. Tổng trạng bệnh nhân suy giảm do yếu tố hoại tử bướu. Bệnh lý xương khớp phì đại có lẽ do thiếu oxy mạn tính, biểu hiện là hiện tượng ngón tay dùi trống. Các hội chứng khác gồm có: Rối loạn đông máu, các biểu hiện của da, thần kinh, nội tiết, thận và hệ cơ.
Phòng ngừa ung thư phổi
Tỉ lệ mắc ung thư phổi của người hút thuốc lá so với những người không hút cao hơn gấp 10 lần. Do đó việc cần nhấn mạnh đầu tiên để phòng tránh ung thư phổi là bỏ thuốc lá và cũng tránh xa khói thuốc xung quanh.
Cần tập thể dục thường xuyên, các vận động thể lực kể cả đơn giản như làm vườn 2 lần/tuần có thể giúp bạn giảm nguy cơ mắc ung thư phổi.
Để phòng tránh ung thư phổi, chúng ta nên bổ sung nhiều rau xanh, hoa quả tươi trong thực đơn hằng ngày. Hãy ăn các loại rau, củ, quả đa dạng, nhiều màu sắc khác nhau như súp lơ, rau chân vịt, hành, táo, cà chua, cam…
Đối với những công nhân làm việc trong môi trường rò rỉ hóa chất cũng phải áp dụng những biện pháp bảo hộ hiệu quả, tránh hoặc giảm tối thiểu việc tiếp xúc với những yếu tố độc hại gây ung thư.
Các bác sĩ khuyến cáo, bệnh nhân cần được khám lâm sàng một cách tỉ mỉ, đặc biệt đối với các trường hợp đã biết rõ hoặc nghi ngờ ung thư phổi vì những biểu hiện đa dạng.
N.Giang