Chỉ có nam giới có tuyến tiền liệt. Đó là hạch nhỏ nằm dưới bọng đái gần ruột già. Nó bao quanh niệu đạo, tức ống dẫn nằm bên trong dương vật qua đó nước tiểu và tinh dịch thoát ra. Hạch tuyến tiền liệt là thành phần của hệ thống sinh sản ở nam giới. Nó sản xuất phần lớn chất nhờn tạo tinh dịch nuôi dưỡng tinh trùng. Kích thước của tuyến tiền liệt thay đổi theo độ tuổi. Ở nam giới trẻ tuổi, kích thước tuyến tiền liệt lớn cỡ quả óc chó và phát triển hơn khi nam giới về già.
Ung thư tuyến tiền liệt (còn gọi là ung thư tiền liệt tuyến) là dạng ung thư phát triển trong tuyến tiền liệt ở nam giới. Tuy bệnh phát triển chậm, đa số người mắc ung thư tiền liệt tuyến ở mức nhẹ có thể sống nhiều năm nếu được phát hiện kịp thời nhưng nếu bệnh ở mức nặng sẽ lan ra rất nhanh và có thể gây tử vong. Ung thư tiền liệt tuyến có thể di căn sang các vùng khác đặc biệt là vào xương và các hạch bạch huyết khiến người bệnh đau đớn,đi tiểu gặp khó khăn, gặp vấn đề trong quan hệ tình dục và rối loạn chức năng cương dương.
Theo thống kê của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) vào năm 2018, ung thư tiền liệt tuyến đứng thứ 4 trong các loại ung thư phổ biến với số lượng 1.276.106 ca mắc mới và tỷ lệ tử vong đứng hàng thứ 8 trong các loại bệnh ung thư với 358.242 ca tử vong. Tại Việt Nam, ung thư tiền liệt tuyến đứng hàng thứ 11 với 3.959 ca mới mắc và có tỷ lệ tử vong đứng hàng thứ 13 với 1.873 ca tử vong năm 2018.
Đáng chú ý, hầu hết sự phát triển của ung thư tuyến tiền liệt thường rất chậm và không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn sớm. Nhiều người chỉ phát hiện bệnh khi đã tiến triển ở giai đoạn muộn dẫn tới điều trị khó khăn và có khả năng gây tử vong. Tuy nhiên ung thư tuyến tiền liệt có thể được kiểm soát tốt, kéo dài thời gian sống cho người bệnh, nâng cao chất lượng sống hơn nhiều bệnh ung thư khác khi được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, bài bản. Chính vì vậy các quý ông cần đặc biệt lưu ý khi thấy xuất hiện các triệu chứng bất thường sau:
Đau ở lưng, hông thường xuyên cũng là dấu hiệu phổ biến của ung thư tiền liệt tuyến. (Ảnh minh họa)
-Tiểu khó, tiểu lắt nhắt: Là hiện tượng buồn tiểu nhưng không thể đi được hoặc đang đi tiểu bị dừng lại đột ngột, hoặc có thể đi tiểu nhiều hơn bình thường. Tuyến tiền liệt bao quanh niệu đạo nên khi xuất hiện khối u, dù rất nhỏ, cũng có thể gây trở ngại mỗi khi đi tiểu hoặc xuất tinh.
-Tiểu đêm: Tình trạng này thường dễ bị nhầm lẫn với nhiều bệnh nhưng đây cũng là một dấu hiệu cảnh báo bạn mắc ung thư tiền liệt tuyến.
-Nước tiểu có máu: Nhưng thường lượng máu rất ít, đôi khi chỉ là một vệt màu hồng nhạt, mắt thường khó phát hiện được (tiểu máu vi thế). Một số bệnh khác như viêm đường tiết niệu cũng có thể gặp dấu hiệu này. Tuy dấu hiệu này ít phổ biến hơn cả song nếu thấy bạn cần đi khám ngay để được xét nghiệm và chẩn đoán chính xác ung thư tiền liệt tuyến.
-Máu trong tinh dịch: Lượng máu rất ít chỉ đủ làm cho tinh dịch hơi hồng hoặc có vệt máu nên dấu hiệu này thường không được người bệnh chú ý.
-Tuyến tiền liệt to hơn bình thường và có thể sờ thấy một nhân cứng.
-Đau ở lưng, hông, đùi trên thường xuyên: Đây cũng là dấu hiệu phổ biến của bệnh ung thư tiền liệt tuyến.
Khi bệnh tiến triển nặng có thể gặp các triệu chứng rõ ràng hơn như:
-Rối loạn cương dương: Do có khối u tiền liệt tuyến sẽ làm chặn lưu lượng máu đến dương vật để giúp cương cứng. Bệnh nhân có thể không cương được hay không giữ được tình trạng cương đủ lâu; phù 2 bàn chân; tiểu không tự chủ hay bí tiểu.
Khi bệnh đã di căn xương sẽ gây đau nhức xương, có thể bị gãy xương khi gặp một chấn thương nhẹ. Muộn hơn có thể gặp di căn não, phổi, gan, dạ dày, tuyến thượng thận, xuất huyết tiêu hoá, …
Tốt nhất cần phải lưu ý khám tầm soát ung tuyến tiền liệt hàng năm ở nam giới trên 50 tuổi. Nếu gia đình có người thân bị ung thư tuyến tiền liệt nên khám tuyến tiền liệt thường niên từ tuổi 40. Đặc biệt khi yhăm khám hậu môn trực tràng, với các bác sĩ có kinh nghiệm có thể phát hiện các dấu hiệu nghi ngờ của ung thư tuyến tiền liệt...
Minh Hoa (t/h)
