Bổ sung thời điểm đặc xá trong trường hợp đặc biệt
Theo đó, đa số các vị ĐBQH tán thành với Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tư pháp, nhiều ý kiến tán thành với quy định của dự thảo luật về điều kiện được đề nghị đặc xá nhân sự kiện trọng đại, ngày lễ lớn của đất nước, về điều kiện được đề nghị đặc xá trong trường hợp đặc biệt. Tuy nhiên, ĐBQH đề nghị làm rõ khái niệm “sự kiện trọng đại”.
Nội dung này quy định tại Điều 5, dự thảo luật, có 3 thời điểm đặc xá: Một, nhân sự kiện trọng đại của đất nước; hai, nhân ngày lễ lớn của đất nước; ba là trong trường hợp đặc biệt do Chủ tịch nước quy định.
Như vậy, so với luật Đặc xá năm 2007 thì dự thảo lần này đã bổ sung thời điểm đặc xá trong trường hợp đặc biệt do Chủ tịch nước quyết định.
ĐBQH Nguyễn Hữu Chính đề nghị quy định cụ thể về sự kiện trọng đại của đất nước để làm căn cứ thực hiện luật Đặc xá một cách chủ động.
ĐBQH Nguyễn Hữu Chính (TP.Hà Nội) hoàn toàn nhất trí với việc bổ sung thêm thời điểm đặc xá. Quy định đã tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn khi có những trường hợp đặc biệt vì lý do chính trị, xã hội, đối ngoại cần phải được đặc xá nhưng không thực hiện được ngay mà phải chờ đến các thời điểm như trên.
Còn ĐBQH Y Khút Niê (Ama Sa Ly) (Đắk Lắk) cho rằng, quy định tại khoản 1, Điều 5 dự thảo luật: "Chủ tịch nước xem xét, quyết định về đặc xá đối với người bị kết án phạt tù có thời hạn, tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn đang chấp hành hình phạt tù nhân sự kiện trọng đại, ngày lễ lớn của đất nước" là chưa rõ ràng và cụ thể. ĐBQH Y Khút Niê đề nghị ban Soạn thảo cần làm rõ sự kiện trọng đại là những sự kiện nào, mức độ trọng đại ra sao nhằm tránh tình trạng có sự vận dụng sự kiện này để thực hiện việc đặc xá một cách tràn lan, không tuân theo một nguyên tắc nào và sẽ dẫn đến làm giảm ý nghĩa, tính nhân văn, tính khoan hồng của Nhà nước ta về đặc xá.
ĐBQH Y Khút Niê góp ý, cần quy định rõ ràng thời điểm đặc xá trong luật Đặc xá (sửa đổi).
“Về ngày lễ lớn của đất nước, tại Điều 115 của Bộ luật Lao động năm 2012 quy định: "Ngày lễ, Tết của nước ta bao gồm: Tết Dương lịch, Tết Âm lịch, ngày Chiến thắng 30/4, ngày Quốc tế lao động 1/5, ngày Quốc khánh 2/9, ngày Giỗ tổ Hùng Vương 10/3 âm lịch".
Như vậy, nếu quy định của dự thảo luật trong những ngày nêu trên thì ngày nào là ngày lễ lớn, ngày nào là ngày lễ nhỏ, tôi đề nghị cần phải được làm rõ. Theo Tờ trình của Chính phủ trong 10 năm thực hiện luật Đặc xá hiện hành, Chủ tịch nước đã ban hành 7 quyết định đặc xá cho trên 87.000 phạm nhân, trong đó năm 2019 có 2 quyết định, 1 lần vào dịp Tết Nguyên đán Kỷ Sửu và 79 năm ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam và 1 lần vào dịp Quốc khánh 2/9. Các năm còn lại, Chủ tịch nước ban hành quyết định vào các dịp Quốc khánh 2/9.
Theo tôi, thời điểm đặc xá nên quy định rõ ràng và cụ thể hơn trong dự thảo luật đó là: "Chủ tịch nước quyết định đặc xá mỗi năm một lần vào ngày Quốc khánh 2/9 hoặc vào dịp Tết Nguyên đán cổ truyền của dân tộc Việt Nam". Quy định như vậy sẽ giúp cho các cơ quan liên quan có trách nhiệm chủ động trong công tác tham mưu, đề xuất Chủ tịch nước xem xét, quyết định việc đặc xá một cách thuận lợi. Nếu quy định chung chung như trong dự thảo luật sẽ dẫn đến có sự vận dụng việc đặc xá một cách tùy tiện, tràn lan, làm mất đi ý nghĩa, tính nhân văn của việc đặc xá”, ĐBQH Y Khút Niê nêu quan điểm.
Làm rõ sự kiện trọng đại để thực hiện luật Đặc xá
Như vậy, ngày lễ lớn của đất nước đã được quy định rõ. Còn với sự kiện trọng đại của đất nước là dịp nào chưa có văn bản hướng dẫn.
"Do vậy, tôi đề nghị cần có quy định cụ thể hơn về nội dung này để giúp các cơ quan, tổ chức có thẩm quyền chủ động trong việc thực hiện quy định về luật Đặc xá”, ĐBQH Nguyễn Hữu Chính nói.
ĐBQH Triệu Thanh Dung cũng cho rằng, quy định thời điểm đặc xá trong dự thảo luật Đặc xá (sửa đổi) còn chung chung.
ĐBQH Triệu Thanh Dung (Cao Bằng) cho hay, quy định thời điểm đặc xá trong dự thảo luật chưa rõ, chưa trả lời được câu hỏi có phải tất cả ngày lễ lớn của đất nước đều được đặc xá không? Sự kiện trọng đại có trùng ngày lễ lớn không? Căn cứ nào để quyết định điều kiện trọng đại. “Tôi đề nghị ban Soạn thảo làm rõ thêm về sự kiện trọng đại và trường hợp đặc biệt hoặc nên bổ sung điều khoản Chính phủ quy định chi tiết về thời điểm đặc xá”, ĐBQH Triệu Thanh Dung nói.
Cùng quan điểm này, ĐBQH Võ Đình Tín (Đắk Nông) nêu ý kiến: “Hiện nay, Chính phủ mới quy định về các ngày lễ lớn mà chưa quy định về sự kiện trọng đại của đất nước, vì vậy đề nghị ban Soạn thảo cần làm rõ hơn định nghĩa về sự kiện trọng đại của đất nước để đảm bảo tính thống nhất trong quá trình triển khai thực hiện luật Đặc xá”.
Luật Đặc xá là một trong những luật được trình Quốc hội thảo luận, cho ý kiến tại kỳ họp thứ 5.
Nóng trong ngày>>> Luật Đặc khu: Chủ tịch Quốc hội kêu gọi người dân tin tưởng
Xem thêm Audio dưới đây về vấn đề nóng trong ngày:
