Nhiều lỗ hổng, bất cập
Những ngày qua, báo chí phản ánh tình trạng thiếu thuốc xảy ra không chỉ ở bệnh viện thuộc Tp.HCM mà còn ở bệnh viện trực thuộc Bộ Y tế. Theo đó, người bệnh BHYT phải tự tìm mua thuốc bên ngoài, máy chụp PET/CT bị "đóng băng" vì thiếu thuốc phóng xạ... Các trạm y tế cũng cho rằng không thu hút được người bệnh vì danh mục thuốc không đáp ứng được nhu cầu.
Trước tình trạng nhiều bệnh viện lo sai phạm trong đấu thầu mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế dẫn đến thiếu vật tư y tế và thuốc chữa bệnh, sáng 9/6, trao đổi với báo chí bên hành lang Quốc hội, GS.TS. Nguyễn Anh Trí, nguyên Viện trưởng Viện Huyết học và Truyền máu Trung ương, ĐBQH đoàn Hà Nội nhìn nhận, có một thực tế hiện nay xảy ra rất phổ biến tại các bệnh viện công trên toàn quốc, đó là bệnh viện thiếu vật tư y tế, thiếu thuốc men thiếu sinh phẩm, thiếu cả máy móc thiết bị.
Về điều này, ông Trí bày tỏ sự quan ngại, việc thiếu trang thiết bị, vật tư y tế, thuốc men ảnh hưởng đến chất lượng khám chữa bệnh gây tốn kém cho người dân rất nhiều nếu họ phải mua thuốc ở ngoài.
“Nguyên nhân là các giám đốc không mặn mà lắm, rất ngần ngại trong việc tiến hành các gói thầu mua sắm. Đây là thực tế xảy ra rất phổ biến được báo chí, xã hội lên tiếng”, ông Trí nói.
Bên cạnh việc dư luận nói do nhiều cán bộ y tế sai phạm quá, ông Trí chỉ thêm nguyên nhân sâu xa là trong hệ thống luật pháp vẫn còn nhiều lỗ hổng, bất cập, không cập nhật kịp tình hình.
“Những người quản lý bây giờ nhìn nhận lại, họ không sợ mà là thấy đang bị thiếu, mình cố tình làm thì sẽ vi phạm. Nói không dám là không đúng, mà họ đang chờ đợi sự thay đổi. Chờ đợi bổ sung, cập nhật thật chắc chắn hành lang pháp lý để làm yên tâm hơn. Gốc của vấn đề là ở chỗ đó”, ông Trí nêu quan điểm.
Về giải pháp để nhanh chóng giải quyết được tình trạng thiếu thuốc men, vật tư y tế, ông Trí cho rằng, trước mắt các cơ quan quản lý cấp bộ, Chính phủ phải nhanh chóng bổ sung, sửa chữa điều chỉnh các vấn đề dựa trên cơ sở Nghị quyết 12 của UBTVQH, nghị quyết 43 của Quốc hội.
Điều này để tháo gỡ ngay, kịp thời đảm bảo sự yên tâm cho cán bộ quản lý ngành y triển khai công việc, có thuốc, có sinh phẩm. Ông trí bày tỏ rất mong các bộ, đặc biệt Bộ Y tế, Chính phủ và một số bộ, ngành kịp thời làm ngay để giải quyết vấn đề thuốc men cho bệnh nhân.
“Lâu dài là phải rà soát lại tất cả hệ thống pháp luật, văn bản pháp luật hiện có để kịp thời nâng cấp bổ sung vào những quy định, để cho những người quản lý họ yên tâm. Đồng thời, với những cán bộ quản lý có lòng tham, tư túi thì không có cơ hội. Luật pháp đủ chặt để không cho phép làm điều đó, để họ biết sợ theo đúng nghĩa, không được vi phạm”, ông Trí nhấn mạnh về giải pháp mà mình đưa ra.
“Tôi buồn, tôi đau lòng vô cùng”
Không bào chữa cho những sai phạm của cán bộ y tế, nhưng ông Trí cho rằng cán bộ y tế đã được cử lên làm quản lý, họ không kém, không phải họ xấu cả.
“Nhưng, vì lâu nay thiếu hành lang pháp lý chuẩn mực, đầy đủ. Nên làm bị sai. Nhất là chống dịch như chống giặc, cứu bệnh như cứu hỏa, toàn việc rất gấp nên rất dễ bị sai. Có những người lúc bổ nhiệm họ rất tốt nhưng quá trình làm việc có những chỗ hở, lòng xấu, tính xấu vượt lên nên làm những việc sai trái. Tôi không bào chữa. Những người đó phải bị xử lý thích đáng. Tôi mong sẽ có hành lang pháp lý thật tốt để không có sơ hở”, đại biểu Trí nói.
Về liệu pháp tâm lý nào đối với người đứng đầu các cơ sở y tế hiện nay, để họ có thể vực dậy tinh thần trong công tác khám chữa bệnh cho nhân dân vượt qua sóng gió, ông Trí bày tỏ đây là vấn đề rất quan trọng, thậm chí ở giai đoạn này còn mang tính quyết định.
Theo ông Trí, Chính phủ rất cần thiết vào cuộc ngay để động viên, hướng dẫn, tạo điều kiện cũng như chỉ ra những việc để các cán bộ quản lý trong ngành y tế thấy được, việc tốt nên làm, làm ngay còn việc xấu, sai trái phải tránh ngay.
Nếu để cán bộ quản lý của ngành y tế còn lo lắng, còn ngần ngại thì ảnh hưởng lớn nhất là người bệnh.
“Tôi cũng đã từng là một cán bộ quản lý trong ngành y tế, đến bây giờ nhìn những người bệnh cũ của tôi họ thiếu thuốc, không điều trị được, thiếu hóa chất, sinh phẩm không làm xét nghiệm để theo dõi cho họ được, tôi buồn vô cùng, tôi đau lòng vô cùng.
Nên tôi rất mong xã hội hết sức thông cảm, chia sẻ với ngành y tế lúc này để người cán bộ quản lý của ngành y vững tâm, bình tâm trở lại, cảm thấy an yên để làm việc, để ngành y tế vững vàng trở lại. Vì, lợi ích cuối cùng là lợi ích cho người bệnh”, ông Trí bày tỏ.