Mới đây, bộ Công an đã hoàn thành Hồ sơ dự thảo đề nghị xây dựng dự án luật sửa đổi, bổ sung một số điều luật Tổ chức cơ quan điều tra hình sự năm 2015 để lấy ý kiến đóng góp của các cơ quan, tổ chức, cá nhân.
Tại dự thảo tờ trình gửi Chính phủ, bộ Công an đã nêu ra sự cần thiết xây dựng Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của luật Tổ chức cơ quan điều tra hình sự năm 2015 cũng như mục đích, quan điểm chỉ đạo xây dựng luật.
Đồng thời, bộ Công an cũng đề xuất 2 chính sách với mục tiêu, nội dung chính sách và giải pháp thực hiện chính sách, bao gồm chính sách sắp xếp tổ chức cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra của Công an nhân dân cho phù hợp với tình hình thực tế; Chính sách bổ sung trách nhiệm của Công an xã trong hoạt động điều tra hình sự.
Đối với chính sách sắp xếp tổ chức cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra của công an nhân dân cho phù hợp với tình hình thực tế, mục tiêu của chính sách là đảm bảo tính thống nhất giữa quy định của luật Tổ chức cơ quan điều tra hình sự năm 2015 với việc thể chế hóa các quan điểm của Đảng được thể hiện trong Nghị quyết số 39-NQ/TW; Nghị quyết số 18-NQ/TW; Nghị quyết số 22-NQ/TW đã được thể chế trong Nghị định số 01/2018/NĐ-CP.
Đồng thời, bỏ quy định liên quan đến tổ chức một số đơn vị thuộc cơ quan Cảnh sát điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra của công an nhân dân đã được giải thể, sáp nhập cho phù hợp với quan điểm chỉ đạo của Đảng, Nhà nước và thực tiễn triển khai tổ chức mới của bộ Công an.
Đề xuất bổ sung công an xã điều tra vụ án hình sự
Dự thảo đề xuất bổ sung trách nhiệm của công an xã trong hoạt động điều tra hình sự.
Cụ thể, bổ sung một số quy định về trách nhiệm của công an xã tương đương với trách nhiệm của công an phường, thị trấn, đồn công an cho phù hợp với việc bố trí công an xã chính quy bảo đảm an ninh trật tự. Nội dung sửa đổi, bổ sung như sau: "Công an xã, phường, thị trấn, đồn công an có trách nhiệm tiếp nhận tố giác, tin báo về tội phạm, lập biên bản tiếp nhận, tiến hành kiểm tra, xác minh sơ bộ và chuyển ngay tố giác, tin báo về tội phạm kèm theo các tài liệu, đồ vật, có liên quan cho cơ quan điều tra có thẩm quyền".
Bộ Công an lý giải, việc bổ sung trách nhiệm kiểm tra, xác minh sơ bộ tố giác, tin báo về tội phạm cho công an xã (tương đồng với trách nhiệm của công an phường, thị trấn, đồn công an) sẽ sử dụng được nguồn lực đáng kể từ công an xã trong hoạt động điều tra hình sự góp phần nâng cao hiệu quả đấu tranh, phòng chống tội phạm trên địa bàn cấp xã.
Trước đây, pháp lệnh Công an xã năm 2008 quy định lực lượng này có chức năng nắm tình hình an ninh trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn xã, đề xuất với chính quyền cùng cấp và công an cấp trên biện pháp bảo đảm an ninh trật tự để tổ chức thực hiện.
Ngoài ra, công an xã có thêm một số nhiệm vụ nòng cốt khác, như quản lý về cư trú; quản lý người sau nghiện ma túy; tiếp nhận, phân loại, xử lý các vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật; tổ chức bắt người phạm tội quả tang, người có quyết định truy nã...
Từ năm 2018, bộ Công an triển khai đề án đưa 25.000 công an chính quy về các xã, thị trấn. Hiện, cả nước có khoảng 80% đơn vị cấp xã được bố trí công an chính quy.
Đối với lực lượng công an xã bán chuyên trách, dự thảo Luật lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở của bộ Công an đang đề xuất chuyển họ thành lực lượng trị an viên.
H.M