Theo lời kể của Jim Irvine, anh cùng gia đình đã có chuyến đi xuyên qua một cánh đồng ở Rutland vào năm 2020 và phát hiện ra một số đồ gốm lạ nằm lẫn trong đám lúa mì. Kiểm tra lại hình ảnh vệ tinh chụp cánh đồng, anh nhận thấy có một kiến trúc kỳ lạ xuất hiện lờ mờ, như thể "có ai đó đã dùng phấn vẽ lên hình ảnh vệ tinh".
Địa điểm này sau đó được tiếp quản bởi các nhà khảo cổ học từ đại học Leicester (ULAS), hợp tác cùng Historic England. Cuộc khai quật cũng có thêm sự tham gia của các nhân viên và sinh viên từ Trường Khảo cổ và Lịch sử Cổ đại thuộc đại học Leicester. Từ đó đến nay, nhiều cấu trúc tráng lệ của một biệt thự La Mã 1.700 tuổi đã được hé lộ.
Tờ Sci-News cho hay, trong biệt thự có rất nhiều vật dụng mà theo giới nghiên cứu là những cổ vật vô giá. Trong đó, quý giá nhất là một bức tranh khảm "độc nhất vô nhị" mô tả trận chiến của Achilles và Hector sau Chiến tranh thành Troy" trong sử thi Illiad của Hommer.
Bức tranh kích thước 11x7m được cho là từng nằm ở khu vực ăn uống giải trí của tòa nhà. Các chuyên gia khảo cổ suy đoán tòa biệt thự lớn này được xây dựng từ cuối thời kỳ La Mã, giữa thế kỷ thứ 3 và thứ 4 sau Công Nguyên, thuộc về một nhà quý tộc giàu có, có kiến thức về văn hóa cổ đại.
Tranh khảm thường được làm từ rất nhiều mảnh đá nhỏ màu sắc được tìm kiếm và chế tác công phu. Với tranh khảm La Mã, những vị chủ nhân giàu có thường sử dụng rất nhiều đá nhập khẩu tuyệt đẹp và đắt đỏ, với mục đích phô trương quyền lực và gia sản. Trải qua 1.700 năm, báu vật này càng có giá trị không tưởng.
"Đây chắc chắn là khám phá tranh khảm La Mã thú vị nhất ở Vương quốc Anh. Nó cho chúng ta những cái nhìn mới mẻ về thái độ của con người vào thời điểm đó, mối liên hệ của họ với nền văn hóa cổ đại, và nó cũng cho chúng ta biết rất nhiều điều về cá nhân đã lưu giữ tác phẩm này", John Thomas, người quản lý dự án về cuộc khai quật, cho biết.
Mới chỉ một phần cấu trúc của khu phức hợp biệt thự được khai quật, nhưng người ta đã xác định được các dấu vết thuộc về một chuồng trại lớn có lối đi, một nhà tắm hình tròn khổng lồ, nhiều đường hào bao quanh biệt thự...
Các nhà khảo cổ tin rằng những gì phát hiện được mới chỉ là khởi đầu. Toàn bộ khu phức hợp rất rộng lớn và còn ẩn chứa rất nhiều điều thú vị.
Minh Hoa (t/h theo Người Lao Động, Dân Việt)