Trong đợt mưa lũ cuối năm 2018, huyện Mường Lát bị thiệt hại nặng nề về tài sản và tính mạng của người dân. Có 7 người chết và mất tích, 139 ngôi nhà bị sập hoàn toàn, 541 hộ phải di dời, 15 trường học và điểm trường bị hư hỏng, 25 đập thủy lợi và nhiều km đường giao thông bị sạt lở. Ước tính tổng thiệt hại do mưa lũ gây ra với huyện Mường Lát là hơn 1.000 tỷ đồng.
Trước tình hình đó, mới đây, UBND huyện Mường Lát có tờ trình gửi UBND tỉnh Thanh Hóa về việc di dời và tái định cư (TĐC) khẩn cấp 359 hộ dân sống trong vùng có nguy cơ sạt lở đất và lũ ống, lũ quét cao trên địa bàn huyện này. Ngày 28/2, ông Nguyễn Đức Quyền, Phó chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Thanh Hóa đã chỉ đạo giao Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) chủ trì, phối hợp với các sở ngành, đơn vị liên quan khẩn trương nghiên cứu đề nghị của UBND huyện Mường Lát, có ý kiến tham mưu đề xuất, báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh.
Ngày 4/3, sở NN&PTNT đã có báo cáo gửi UBND tỉnh này. Theo đó, sở NN&PTNT đề nghị làm rõ đối tượng phải di dời, nêu rõ số hộ phải di dời ứng với từng loại hình thiên tai (sạt lở đất, lũ quét, lũ ống, sụt lún đất, lốc xoáy; hộ gia đình sinh sống ở vùng có nguy cơ bị sạt lở đất, lũ quét, lũ ống, sụt lún đất, ngập lũ, lốc xoáy; hộ gia đình sống nhỏ lẻ, khó khăn về đời sống như thiếu đất, nước để sản xuất, sinh hoạt, thiếu cơ sở hạ tầng...) và có đánh giá thực trạng đời sống của các hộ dân tại nơi ở cũ.
Trước đó, theo kết quả kiểm tra, khảo sát địa chất thực tế các khu vực sạt lở, có nguy cơ sạt lở tại huyện Mường Lát và UBND tỉnh đã đồng ý chủ trương cho huyện Mường Lát lập phương án di dời và TĐC khẩn cấp đối với 150 hộ dân có nguy cơ ảnh hưởng bởi sạt lở đất và lũ quét thuộc các bản Trung Thắng, Ún, Sa Lung (xã Mường Lý) và bản Tung, Ma Hác, Lìn (xã Trung Lý).
Tuy nhiên, tại báo cáo tổng hợp mới nhất của huyện Mường Lát gửi UBND tỉnh Thanh Hóa thì số hộ cần lập phương án di dời và TĐC khẩn cấp là 359 hộ (tăng thêm 209 hộ). Sở NN&PTNT đề nghị UBND huyện Mường Lát làm rõ nguyên nhân tăng số hộ cần di dời.
Theo phương án, mức hỗ trợ cho mỗi hộ di chuyển nhà là 20 triệu đồng/hộ. Tuy nhiên, tại điểm c, Khoản 2, Điều 3, Quyết định số 1776/QĐ-TTg ngày 21/11/2012 của Thủ tướng Chính phủ thì mức hỗ trợ đối với các xã biên giới là 30 triệu đồng/hộ; đối với các xã còn lại là 20 triệu đồng/hộ.