Kỳ 1: Lãnh địa của trăn
Nhắc đến Nguyễn Công P., người dân ở thị trấn nông trường Thảo Nguyên (Mộc Châu, Sơn La), không ai là không biết. Vị đại gia này nổi tiếng cả vùng Tây Bắc về buôn bán các loại thú nhồi bông và cung cấp các loại cao.
Lạc vào nhà đại gia này, tôi thực sự choáng, khi khắp 4 bức tường phòng khách, kín các căn phòng treo la liệt các loại đầu lâu thú, kín nền nhà là các loại thú nhồi bông, từ hổ, báo, mèo rừng, nai, hoẵng, gấu, bò tót, trâu rừng… đến đầu trăn ngắc ngoải.
Bản Thín nằm dưới chân núi Pha Luông
Trong nhà đại gia P. lúc nào cũng đỏ lửa nấu các loại cao. Cao hổ thì phải đặt hàng, vì nguồn hổ hiếm, nhưng cao trăn thì khách đặt cả tạ cũng có. Tôi hỏi rằng, nguồn cao trăn ở đâu lắm thế, đại gia này bảo rằng, dãy núi Pha Luông, đoạn chạy qua Vườn quốc gia Xuân Nha, thuộc huyện Mộc Châu có rất nhiều trăn.
Theo lời đại gia P., chỉ cần ông đặt hàng trước 1 tuần, thì đám con buôn sẽ gom được cả tạ trăn, mà đảm bảo 100% là trăn hoang dã. Việc bắt trăn cũng không quá vất vả, chỉ việc xách bao, đeo chiếc đèn pin, chui vao hang động, là có thể thu hoạch được cả… bao trăn!
Nghe đại gia P. nói vậy, tôi tỏ vẻ không tin. Thi thoảng, người dân bắt được con trăn hoang dã, đã khiến cả vùng rộng lớn xôn xao, chứ làm gì có chuyện trăn hoang dã còn nhiều đến thế. Đại gia P. quả quyết với tôi rằng, ngay cửa Vườn quốc gia Xuân Nha, có một số hang động, trong đó, nổi tiếng là hang Hằng, có rất nhiều trăn.
Dãy núi Pha Luông ở huyện Mộc Châu
Dù không tin lời đại gia P. lắm, xong tôi vẫn thử tìm đến dãy núi Pha Luông, đi tìm hang động kỳ bí, nơi có rất nhiều trăn, theo chỉ dẫn của vị đại gia có cả dây chuyền nấu cao kia.
Từ ngã ba Vân Hồ, thủ phủ của các ông trùm buôn bán ma túy khét tiếng, tôi rẽ vào con đường dẫn đến xã Xuân Nha, nằm dưới chân dãy núi Pha Luông. Những bản người Mông hiện lên trong màn sương mờ, với hoa mận, hoa mơ bung nở trắng li li như những bông tuyết.
Con đường đã trải nhựa, nhưng dốc ngược như đường lên trời, lúc quanh co bên vách núi, lúc xuyên qua núi đá như máng nước. Đi mãi mà chẳng gặp người. Con đường dốc dác xuyên đại ngàn sang Lào này nghe đồn rằng, cửu vạn ma túy đi lại nhiều hơn cả đồng bào bản địa.
Con đường gần 20 km từ Mộc Châu vào Xuân Nha chìm nghỉm trong mây, nhưng thung lũng Thín hiện ra trong nắng nhạt, ấp áp. Dọc con đường xuyên qua bản, thanh niên trai tráng dựng nhà đông như hội.
Dựng nhà ở bản Thín
Đồng bào Thái ở đây thường dựng nhà vào cuối năm và việc dựng nhà chủ yếu do thanh niên. Họ làm nhà giúp nhau một cách vô tư, không lấy tiền.
Trưởng bản Vì Văn Đoài bảo: “Bản Thín của mình nằm dưới thung lũng, bốn bề núi cao vây bọc, nên dù khắp các đỉnh núi mây mù, lạnh giá, thì bản Thín vẫn quang đãng, ấm cúng. Nhiệt độ ở đây lúc nào cũng cao hơn Mộc Châu gần 10 độ. Mùa hè thì nóng lắm. Mình đi Hà Nội rồi. Thủ đô không nóng bằng bản Thín của mình đâu”.
Tôi gật gù ra vẻ hiểu biết: “Bốn bề lạnh giá, mà bản Thín lại nóng ấm thế này, chắc là trăn rắn khắp nơi tụ về nhiều lắm!”.
Trưởng bản Đoài bảo: “Ồ, nhà báo nói đúng rồi. Bản Mình nổi tiếng có nhiều trăn rắn mà. Chẳng mấy ngày là không có người tóm được trăn, rắn. Đêm nào trăn chẳng mò về bản bắt gà. Bản mình cứ nghèo, cứ đói mãi vậy thôi. Nuôi con gà, con dê, con lợn nào có dám thả ra rừng. Mấy ông trăn xơi hết ngay. Mà nhốt trong chuồng rồi, ông trăn vẫn tìm về ăn vụng của bản mình”.
Trưởng bản Vì Văn Đoài
Theo trưởng bản Đoài, vừa mới đây thôi, cách chừng nửa tháng, cả bản nháo nhào chạy ra đường xem có sự gì lạ, thì thấy hai thanh niên lững thững vạch rừng đi ra đường cái. Chuyện cứ như phim kinh dị: Hai thanh niên gánh cây gỗ trên vai. Trên cây gỗ ấy là con trăn khổng lồ quấn như sợi thừng quanh cây gỗ. Đầu và đuôi trăn bị buộc thít chặt bằng dây lạt nên không ngắc ngoải được.
Trưởng bản Đoài biết rằng, bắn trăn hoang dã là vi phạm pháp luật, là giết hại động vật trong sách đỏ, nhưng khổ nỗi, nhiều đồng bào trong bản lại… vui mừng khôn xiết. Đồng bào ghét con trăn ấy lắm, vì nó to như thế, nặng đến mấy chục cân như thế, sống dễ đến chục năm trong rừng như thế, thì nó xơi không biết bao nhiêu dê, lợn, gà của đồng bào rồi.
Trưởng bản Đoài bảo, mấy chục năm trước, rừng Xuân Nha rất nhiều hổ và chó sói. Hổ tuy khiến đồng bào khiếp sợ, nhưng chó sói mới là lũ phá hoại đồng bào nhiều nhất. Trâu bò thả lên rừng toàn bị bọn sói đỏ đớp thủng mông, moi lòng phèo ra xơi. Đớp chết con này, ăn hết lòng phèo, chúng lại giết hại con khác.
Trăn thường xuyên về bản Thín 'ăn trộm' gia cầm của đồng bào
Rừng Xuân Nha bị lâm tặc khai thác cạn kiệt, bị đồng bào di cư chặt hạ nhiều nơi, nên hổ biến mất, sói cũng bị đuổi đi xa, những tưởng cuộc sống đã bình yên, nhưng lại bị bọn trăn quấy rối. Chính vì thế, dù biết rằng, trăn là loài vật trong sách đỏ, bị cấm săn bắt, nhưng nếu loài động vật ấy cứ đêm đêm mò vào tận chuồng xơi gà, vịt, dê, lợn của đồng bào, thì đồng bào ức nó lắm. Đó cũng là tâm lý dễ hiểu.
Tôi hỏi trưởng bản Đoài: “Trưởng bản biết trăn là loài vật được ghi trong sách đỏ, cấm săn bắt, giết hại? Vậy trưởng bảo có tuyên truyền cho người dân hiểu không?”.
Trưởng bản Đoài bảo: “Mình biết chứ, nhưng con trăn nó phá đồng bào mình quá. Thú thật với nhà báo là mình cũng… xơi thịt trăn liên tục ấy mà. Nhà báo không tin thì mình lấy mỡ trăn cho nhà báo xem nhé. Nhà mình có nhiều mỡ trăn lắm. Nó ở rừng thì nó là giống hoang dã, cần bảo vệ, nhưng nó mò về nhà mình, ăn gà nhà mình, thì nó là kẻ thù của mình, mình phải ăn thịt nó chứ. Mình không ăn thịt nó, thì nó ăn gà, ăn lợn nhà mình”.
Tôi và trưởng bản Đoài đang tranh luận về việc bảo vệ trăn hay tóm trăn mổ thịt, thì bà Vì Thị Chuẩn ghé vào nhà trưởng bản. Trưởng bản Đoài bảo: “Chị Chuẩn là chị gái mình đấy. Trăn vừa về nhà chị ấy trộm gà, bị mấy người nhà mình tóm sống và ăn thịt nó rồi”.
Theo VTC
