Quân đội Giải phóng Syria
Quân đội Giải phóng Syria (FSA) được thành lập vào tháng 7-2011 bởi Đại tá Riyad al-Asad và nhận được sự hỗ trợ từ các quốc gia phương Tây. Ngày nay lực lượng gồm 80 000 quân, hoạt động trên tất cả các tỉnh thành tại Syria này do Tướng Salim Idriss dẫn dắt.
Sau cuộc gặp với tướng Idriss hồi tháng 5 vừa qua, nghị sĩ Mỹ John McCain nhận định: “Tướng Idriss và những người lính của ông chia sẻ rất nhiều lợi ích và giá trị với chúng ta (nước Mỹ)”. Thực tế Washington cũng đã viện trợ cho FSA.
Tuy nhiên theo CNN, FSA đang gặp phải vấn đề lớn khi quân số ngày một hao mòn. Khác với một số tổ chức được cơ cấu chặt chẽ, FSA chào đón tất cả mọi người tham gia. Chính vì vậy nhiều thành viên đã rời bỏ FSA để ra gia nhập vào các lực lượng Hồi giáo có tổ chức chặt chẽ và ý thực hệ mạnh mẽ hơn.
Các lực lượng Hồi giáo ôn hòa
Các nhóm Hồi giáo ôn hòa có cùng ý thức hệ với tổ chức Anh em Hồi Giáo. Họ mong muốn thay đổi những quy tắc thế tục bằng luật lệ của đạo Hồi và loại bỏ bớt quyền tự do cá nhân. Những nhóm này kết thành một khối chung xung quanh lực lượng chính là Mặt trận giải phóng Hồi giáo Syria (SILF).
Được thành lập tháng 9-2012, SILF gồm 19 phe phái khác nhau với tổng cộng hơn 40.000 binh lính. Liên minh gồm một số đơn vị lớn mạnh nhất tại Syria hiện nay như Lữ đoàn Tawhid – nhóm phiến quân quyền lực tại tỉnh phía bắc Aleppo hay nhóm Liwa al-Islam tại thủ đô Damascus. Tại tỉnh miền trung Homs, thành viên tiêu biểu nhất của SILF là Lữ đoàn Faruq – nhóm từng được báo chí nhắc đến khi xuất hiện đoạn video có cảnh một người lính Faruq đang ăn thịt một binh sĩ chính phủ.
Các nhóm Hồi giáo ôn hòa nói trên đã kết hợp cùng FSA thực hiện nhiều chiến dịch. Họ cũng có liên lạc với một số nước phương Tây nhưng không nhận được bất kỳ viện trợ này từ các chính phủ này.
Salafists
Salafists là nhóm những người Hồi giáo theo đường lối cứng rắn. Họ xa lánh chủ nghĩa hiện đại và những ảnh hưởng từ phương Tây đồng thời cổ súy cho những luật lệ hà khắc cổ. Nhóm này cũng gây nên sự tranh cãi khi miêu tả dân tộc thiểu số Alawi tại Syria là những kẻ dị giáo và đáng bị trừng phạt.
Vào tháng 12 năm ngoái, 11 nhóm Salafists đã cùng hợp lại thành một lực lượng chung tên là Mặt trận Hồi giáo Syria (SIF). Trong số đó có lữ đoàn Ahrar al-Sham - một trong những nhóm nổi dậy quyền lực nhất, hoạt động tại nhiều tỉnh thành ở Syria, từ Latakia tới al-Raqqa và Lữ đoàn al-Haqq tại Homs.
Theo các thành viên SIF, lực lượng này tập hợp 30.000 chiến binh trong đó có cả người nước ngoài nhưng chủ yếu vẫn là người Syria. SIF không sử dụng phương thức đánh bom tự sát nhưng vẫn dùng xe cài đặt bom để nhằm vào các mục tiêu của quân đội chính phủ.
Nhóm này cũng thường xuyên kết hợp với các lực lượng nổi dậy khác. SIF làm việc với các nhà báo phương tây nhưng tránh không quan hệ với chính phủ nước ngoài.
Chiến binh thánh chiến
Mặc dù là “kẻ đến sau” trong cuộc nội chiến ở Syria nhưng những chiến binh thánh chiến có liên hệ với al-Qaeda hiện đang là nhóm phiến quân mạnh nhất trên các chiến trường.
Trong số các nhóm chiến binh thánh chiến phải kể đến Jabhat al-Nusra - tổ chức gồm những người Syria từng chiến đấu tại Iraq khi nước này đang đặt dưới sự cai quản của Mỹ. Được thành lập tháng 1-2012, Jabhat al-Nusra là “người tiên phong” trong việc sử dụng các vụ đánh bom tự sát, nhắm vào cả mục tiêu dân sự và quân sự.
Trong tháng 4 vừa qua, các nhóm đồng minh của al-Qaeda tại Iraq cũng đã sáng lập nên một tổ chức quân sự mới với tên gọi Nhà nước Hồi giáo ở Iraq và Syria (ISIS). ISIS nhanh chóng thu hút nhiều thành viên của Jabhat al-Nusra và hiện tổ chức này đang hoạt động tại hầu hết các tỉnh thành Syria.
Một nhóm chiến binh thánh chiến khác tại Syria là Quân đội của những người di cư và trợ giúpdo thủ lĩnh người Chechnya Abu Umar dẫn đầu. Thành viên của các nhóm này chủ yếu đến từ khu vực Caucasus.
Tổ chức tình báo Mỹ tin rằng hiện có hơn 6.000 chiến binh thánh chiến nước ngoài, bao gồm cả những người phương Tây tại Syria. Họ giết chết thường dân Alawi, bắt cóc người phương Tây và tấn công các nhóm nổi dậy khác. Họ kiểm soát các cơ sở hạ tầng quan trọng như đập nước hay các cơ sở sản xuất dầu. Các nhà phân tích nhận định ISIS muốn sử dụng cuộc xung đột Syria như một bàn đạp để gây bất ổn cho các nước láng giềng.
Vũ Bảo (Theo CNN)
