Chỉ cần nghe cái tên “Kênh Nước Đen” là chúng ta có thể tưởng tượng được hiện trạng của con kênh với dòng nước đen ngòm bị ô nhiễm cùng với mùi rác thải bốc lên. Đây là con kênh chảy qua khu vực Bình Hưng Hòa A (Bình Tân) đến kênh Tham Lương (quận 12). Từ nhiều năm trước người dân đã phản ánh về mức độ ô nhiễm của khu vực này gây ảnh hưởng tới sinh hoạt và sức khỏe của họ.
Con kênh được chính quyền Tp.HCM đưa vào khởi công nâng cấp cải tạo từ quý I/2020 và cho tới tết năm 2022, sau 2 năm, đã hoàn thành. Theo tìm hiểu dự án này có tổng số vốn lên tới 629 tỉ đồng. Chiều dài của đoạn kênh được cải tạo dài 1,4km và chiều rộng 40km tính cả lòng kênh, mặt đường lưu thông (2 làn xe) và vỉa hè. Con kênh bước đầu cải tạo thành công khiến người dân ai nấy đều vui mừng vì đời sống sinh hoạt và mỹ quan khu vực được thay đổi.
Chia sẻ về lý do Kênh Nước Đen bị ô nhiễm nặng nhiều năm, bà Loan buôn bán ở dọc kênh (Bình Tân, Tp.HCM) cho biết: “Ngay đoạn dưới một chút là chợ, ở đây lại nhiều công ty xí nghiệp và nghĩa địa nên đủ mọi loại rác thải được vứt xuống kênh. Không chỉ rác thải sinh hoạt mà có thời gian người ta còn thấy xác chết nổi lềnh bềnh trên mặt nước. Sau tết cầu sửa lại thì sạch sẽ và an toàn hơn hẳn".
Ngoài việc nạo vét lòng kênh, lan can cũng được lắp cao hai bên bờ kênh để đảm bảo an toàn cho người dân lưu thông. Tường rào chắc chắn nên người dân có thể tản bộ, phơi quần áo dọc bờ kênh mỗi buổi chiều. Thêm vào đó vỉa hè cũng được xây dựng cùng với cây xanh, hệ thống chiếu sáng. Lòng đường được mở rộng và phân chia hai làn rộng rãi để dễ dàng lưu thông vào giờ cao điểm.
Bà Loan (Bình Tân, Tp.HCM) buôn bán và sinh sống gần đó cũng cho hay: “Từ sau tết mới buôn bán được chứ trước tết ế ẩm lắm, hiếm ai chịu dừng lại mua đồ vì mùi khó chịu quá. Kênh được sửa lại thì mình vui mừng chứ không biết nói sao nữa, đặc biệt là những người buôn bán quanh đây. Ở đây nhìn vậy chứ đông người qua lại lắm, người ta chỉ ngại vì đường một chiều nên ít đi vào các giờ không phải cao điểm thôi.”
Ông Quy (Bình Tân, Tp.HCM) cũng chia sẻ: “Kênh được nạo vét đỡ ô nhiễm hơn, mọi người không vứt rác bừa bãi nữa. Ở đây buổi chiều gió lùa vào nhà mùi rất là hôi đặc biệt nhà có trẻ con thì càng khó chịu nữa”. Anh An ngụ tại khu vực kênh nước đen thì bày tỏ việc con kênh được cải tạo sẽ là bước ngoặt kinh tế cho người dân nơi đây.
Tuy vậy sau khi cải tạo, một số đoạn hàng rào mới đã bị trộm dỡ ra lấy cắp khiến một vài đoạn trở nên nguy hiểm. Chính quyền đã nhanh chóng dùng lưới sắt để chắn lại những đoạn hở đó, hiện nay cơ bản hàng rào kênh đã được sửa chữa. Bà Loan kể lại: “Trước ở đây hàng rào còn bị dỡ ra lấy cắp nữa. Ở đây dân đa phần là dân nghĩa địa, phía đầu kênh có tận 2 cái nghĩa trang đó. Dân nghĩa địa thì phức tạp lắm.”
Song song với cải tạo Kênh Nước Đen, đoạn cống hộp được xây thành công viên từ năm 2005 cũng được sửa sang lại khang trang hơn để người dân có thể sinh hoạt và thư giãn tại đây. Công viên được trang bị các máy tập thể dục và một số tiện ích khác. Nhịp sống quanh công viên xây trên cống hộp Kênh Nước Đen rất là sôi động với đủ mọi dịch vụ.
Tuy đã nạo vét lòng kênh nhưng nước kênh vẫn còn bùn và khá đen, thi thoảng vẫn có thể thấy được lục bình và rác thải trôi nổi. Đi dọc bờ kênh những đoạn ống dẫn ngầm có thể đễ dàng được nhìn thấy, trông vẫn còn khá ngổn ngang.
Hiện tại bước đầu chính quyền đã cải tạo tới đoạn kênh Tham Lương, đoạn phía sau vẫn đang được tiếp tục và hiện vẫn còn thô sơ.
Quốc Lâm - Thu Hiền