Tổng thống đắc cử Ukraine Volodymyr Zelensky.
Những "ẩn số" về Tổng thống đắc cử
Theo kết quả sơ bộ, diễn viên hài Volodymyr Zelensky đã trở thành Tổng thống đắc cử Ukraine với một tỷ lệ áp đảo đáng kinh ngạc gần 49% so với đối thủ là nhà lãnh đạo đương nhiệm Petro Poroshenko. Nhưng trên thực tế, công chúng vẫn còn mơ hồ về nhiều thứ khi ông Zelensky hầu như không nói rõ về việc sẽ dẫn dắt đất nước như thế nào trong tương lai.
Cựu diễn viên hài không nói nhiều trong bài phát biểu chiến thắng của mình hôm 21/4, thay vào đó, ông chỉ nói chung chung một cách lạc quan rằng: “Tất cả mọi thứ đều có thể”.
Mặc dù vậy, ông Zelensky sẽ sớm phải đối mặt với thách thức lớn khi trở thành nhà lãnh đạo Ukraine, trong đó không thể không nói đến mối quan hệ sóng gió với người láng giềng Nga.
“Thử thách đầu tiên của ông ấy sẽ đến từ các bài kiểm tra của Tổng thống Putin, Andrius Kubilius, cựu Thủ tướng Litva nhấn mạnh.
Trong một diễn biến đáng chú ý, Tổng thống Nga Putin đã từ chối gửi lời chúc mừng đến ông Zelensky, mặc dù nhiều nhà quan sát trước đó cho rằng Moscow ủng hộ diễn viên hài này trước thềm bầu cử.
Các nhà ngoại giao cũng bày tỏ về việc rất khó để biết được chiến thắng của ông Zelensky sẽ có ý nghĩa gì đối với mối quan hệ Ukraine-Nga đang ngày càng khốc liệt, bởi vì các chính sách thực tế của ông rất ít được biết đến và mức độ quyền lực của ông cũng chưa được xác định.
Vào đêm bầu cử, Zelensky cho biết ông sẽ khởi động lại các cuộc đàm phán với Nga và Tổng thống Putin để chấm dứt cuộc xung đột ở miền Đông Ukraine. Nhưng Zelensky cũng nói rằng, ông muốn phát động một “cuộc chiến thông tin” để chống lại Nga và tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý về việc gia nhập Liên minh châu Âu và trở thành thành viên NATO - điều chắc chắn sẽ khiến Điện Kremlin không hài lòng.
Một nhà lãnh đạo mới thay thế Tổng thống Petro Poroshenko sẽ khiến công chúng quốc tế nghĩ ngay đến viễn cảnh cuộc xung đột Ukraine-Nga sẽ có sự chuyển biến như thế nào - tích cực hơn hay có thể tồi tệ hơn.
Trước đó, các quan chức quân đội Ukraine lo ngại rằng, bất kỳ cuộc xung đột nào trong tương lai với Nga chắc chắn sẽ diễn ra trên biển. “Lỗ hổng của chúng tôi là bảo vệ biên giới trên biển”, Andriy Ryzhenko, Phó Tham mưu trưởng Hải quân Ukraine thừa nhận.
Vào tháng 11/2018, hải quân Nga đã nổ súng, bắt giữ các tàu Ukraine ở eo biển Kerch khiến căng thẳng giữa hai quốc gia ngày càng tăng cao.
Ông Ryzhenko nói rằng trong 6 năm tới, Ukraine muốn giành quyền kiểm soát 12 hải lý quanh Biển Đen nhưng cho biết nhiệm vụ này sẽ rất khó khăn: “Ukraine có hai tàu pháo và hai tàu phụ trợ trong khi Nga thì có hơn 100 tàu khác nhau”.
Những căng thẳng trước đó liên quan đến Nga đã khiến Tổng thống đương nhiệm Petro Poroshenko tỏ rõ ý định gia nhập NATO vì tin rằng điều khoản phòng thủ tập thể sẽ giúp nước này đối chọi với Moscow trong tương lai.
Ukraine chỉ có hai tàu pháo để thực hiện các sứ mệnh trên biển.
Nhưng các quan chức quân sự phương Tây nói rằng, liên minh đang bị tê liệt bởi những bất đồng về xung đột Ukraine, liên quan đến việc sợ bị lộ thông tin tình báo thông qua các kênh chính thức của NATO vì một số quốc gia, đặc biệt là Hungary và Ý, được coi là ủng hộ Nga.
Tuy nhiên, các nước NATO đã đồng ý vào ngày 4/4 về việc tăng cường hỗ trợ quân sự cho Ukraine, theo Foreign Policy.
Những vấn đề trên được coi là nghiêm trọng đối với Tổng thống đắc cử Zelensky. Kinh nghiệm chính trị duy nhất mà ông có chỉ vai diễn một vị tổng thống trên TV và thậm chí người ta cũng nói về việc phong cách vui vẻ, ít nghiêm túc của ông có phù hợp để giải quyết những thách thức to lớn như vậy hay không.
"Chiến thuật" thông minh
Đối với một số người, chiến thắng của Zelensky có các yếu tố dân túy như xu hướng ở nhiều cuộc bầu cử trên thế giới. Khi Zelensky nói về chính trị, ông hứa sẽ chống lại tình trạng tham nhũng của Ukraine và giải quyết cuộc chiến với Nga.
Thế mạnh lớn nhất của Zelensky là danh tiếng gây chú ý và cách thể hiện khéo léo, biết tận dụng khả năng diễn xuất. Ông khăng khăng tổ chức một cuộc tranh luận với đối thủ bên trong sân vận động Olympic của Ukraine, khiến người ta gợi nhớ đến một trận bóng đá châu Âu với những đám đông hô vang cuồng nhiệt.
Trong cuộc tranh luận, Zelensky đã tấn công đối thủ Poroshenko về sự tăng trưởng kinh tế chậm chạp của Ukraine. Những người ủng hộ Zelensky đã reo vang tán thành.
Trên tất cả, chiến thắng của Zelensky cho thấy người Ukraine muốn có một thế hệ lãnh đạo mới.
“Đội ngũ của Zelensky đã cho thấy sự sáng tạo trong việc sử dụng các phương tiện truyền thông mới và khả năng nói chuyện chạm đến trái tim của tất cả các thế hệ, tầng lớp và các nhóm khu vực”, Mikhail Minakov từ Trung tâm Wilson nêu quan điểm.
