Thủ tướng Slovakia Robert Fico và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky muốn ngồi xuống để giải quyết các vấn đề giữa hai bên, nhưng không thể thống nhất được địa điểm cho cuộc gặp.
Bất đồng ban đầu bùng phát liên quan đến việc Kiev không gia hạn thỏa thuận trung chuyển khí đốt Nga qua Ukraine, với Slovakia là một trong số các khách hàng. Nhưng tình hình đã trở nên ngày càng căng thẳng và hiện còn bao gồm các cáo buộc về tấn công mạng.
Trong một video được công bố hôm 13/1, được phát hành dưới dạng một bức thư ngỏ, ông Fico đã chỉ trích gay gắt quyết định của Kiev về việc để thỏa thuận hết hạn từ ngày 1/1. Thủ tướng Slovakia nhấn mạnh hậu quả kinh tế và chính trị của động thái này.
Thủ tướng Slovakia Robert Fico. Ảnh: France24
"Quyết định chặn đường ống vận chuyển khí đốt qua Ukraine của ngài đã gây ra tác hại to lớn không chỉ cho Slovakia mà còn cho toàn bộ Liên minh châu Âu (EU)", ông Fico viết trong bức thư. "Nó làm suy yếu khả năng cạnh tranh của một tổ chức mà Ukraine mong muốn gia nhập".
Ông Fico yêu cầu họp ngay với ông Zelensky để thảo luận về các giải pháp tiềm năng, bao gồm các biện pháp kỹ thuật thay thế để khôi phục quá cảnh. Ông cũng cho biết lãnh đạo hai bên nên ngồi vào bàn ở Slovakia, tại biên giới Slovakia-Ukraine, để thảo luận.
Ông Zelensky nhanh chóng trả lời, nhưng khẳng định địa điểm là ở trên đất Ukraine: "Được. Hãy đến Kiev vào thứ Sáu (ngày 17/1)".
Đường ống dẫn khí đốt từ Siberia đến thị trấn Sudzha của Nga, hiện nằm dưới sự kiểm soát của quân đội Ukraine tại khu vực Kursk. Sau đó, đường ống chảy qua Ukraine đến Slovakia, nơi đường ống thời Liên Xô chia thành các nhánh đi đến Cộng hòa Séc và Áo.
Không có thỏa thuận mới được ký kết để thay thế thỏa thuận đã hết hạn 2 tuần nay. Tranh chấp vẫn chưa lắng xuống kể từ đó. Tuần trước, ông Fico đã đe dọa sẽ cắt giảm lượng điện xuất khẩu rất cần thiết sang Ukraine và cắt giảm viện trợ cho những người tị nạn Ukraine đang ở Slovakia.
"Tôi muốn tập trung hoàn toàn vào việc giải quyết tình hình liên quan đến việc đình chỉ quá cảnh khí đốt", ông Fico viết. Ông nói thêm rằng quan điểm của ông về một số lĩnh vực khác với quan điểm của ông Zelensky, nhưng các cuộc đàm phán chung giữa chính phủ Slovakia và Ukraine đang hướng tới việc giải quyết cuộc tranh luận.
Cuộc khẩu chiến giữa Bratislava và Kiev tiếp tục leo thang vượt ra ngoài tranh chấp khí đốt, với việc Bộ trưởng Nông nghiệp Slovakia cáo buộc Ukraine là nguồn gốc của cuộc tấn công mạng lớn nhất vào Slovakia cho đến nay, tấn công vào sổ đăng ký đất đai của nước này và đóng cửa một cơ quan quản lý dữ liệu đất đai và tài sản.
Hậu quả cũng làm gia tăng căng thẳng trong chính quyền Bratislava, với việc liên minh cẩm quyền của Slovakia đang phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng: Trong khi đảng SMER của ông Fico và Đảng Dân tộc Slovakia (SNS) cực hữu ủng hộ một số phần trong chương trình nghị sự quốc tế của Moscow, Đảng Hlas (Tiếng nói) vẫn duy trì lập trường chỉ trích đối với Nga.
Cuộc khủng hoảng cũng làm nổi bật mối quan hệ căng thẳng giữa ông Fico và Tổng thống Slovakia Peter Pellegrini, cựu lãnh đạo Hlas, và là người chỉ trích Thủ tướng ngày càng gay gắt.
Ông Fico đã đưa ra thời hạn chót là tháng 3 để các đối tác của mình giải quyết bế tắc hiện tại.
Minh Đức (Theo Politico EU, RFE/RL)
