Mỗi địa phương quy định một kiểu
Trong những ngày qua, một số địa phương có văn bản “vận động” bà con quê mình đang làm ăn nơi xa không nên về quê ăn Tết hoặc ra quy định yêu cầu lao động về sớm để cách ly. Cụ thể, thành phố Thanh Hóa gửi thư ngỏ vận động người thân sinh sống, học tập, công tác xa tạm thời không về quê dịp Tết nếu không thực sự cần thiết.
Trong khi đó Quảng Ngãi lại đưa ra quy định, người đến/về từ các tỉnh, thành có số ca mắc Covid-19 cao như Tp.Hồ Chí Minh, Bình Dương, Đồng Nai… và các khu vực có nguy cơ cao và nguy cơ rất cao, đã tiêm đủ 2 liều vắc-xin hoặc đã khỏi mắc Covid-19 trong vòng 6 tháng (tính đến thời điểm về) thì sẽ xét nghiệm bằng phương pháp RT-PCR vào ngày đầu tiên đến Quảng Ngãi; tự theo dõi sức khỏe tại nhà, nơi lưu trú trong vòng 7 ngày kể từ ngày về địa phương...
Chính quyền tỉnh Quảng Nam cũng đề nghị các địa phương vận động người thân đang sinh sống, làm việc ở nơi có dịch không trở về tỉnh "khi không thật sự cần thiết".
Tỉnh Vĩnh Phúc cũng ra công văn, ngoài yêu cầu giấy xét nghiệm âm tính, còn kêu gọi các gia đình vận động người thân đang học tập, làm việc xa quê hạn chế đi về tỉnh dịp Tết dương lịch lẫn Tết Nguyên đán.
Lạng Sơn quy định người từ vùng xanh, vàng khai báo y tế, không hạn chế đi lại. Người về từ vùng cam, đỏ cần có giấy xét nghiệm âm tính trước khi về, nếu chưa có sẽ test nhanh tại chốt. Người từ vùng đỏ đã tiêm đủ liều vắc-xin hoặc đã khỏi bệnh thì theo dõi sức khỏe tại nhà 7 ngày, xét nghiệm một lần. Người tiêm chưa đủ liều cách ly tại nhà 7 ngày, xét nghiệm 2 lần. Người chưa tiêm mũi nào cách ly tập trung 14 ngày, xét nghiệm 3 lần, theo dõi sức khỏe thêm 14 ngày.
Năm nay tỉnh Lai Châu quy định người về ăn Tết cần khai báo y tế trên PC-Covid và tại trạm y tế địa phương. Cách ly, xét nghiệm áp dụng theo hướng dẫn của Bộ Y tế, tức chỉ định tùy từng trường hợp với người về từ vùng cam và đỏ.
UBND tỉnh Yên Bái đã ban hành quy định mới về việc điều chỉnh các biện pháp phòng, chống dịch Covid-19 đối với người về từ nơi khác vào ngày 17/1. Theo đó, quy định người về từ vùng đỏ và cam đã tiêm đủ liều vắc-xin thì phải cách ly tại nhà 7 ngày, lấy mẫu xét nghiệm RT-PCR 3 lần và tiếp tục tự theo dõi sức khỏe trong 14 ngày tiếp theo. Người chưa tiêm đủ 2 mũi vắc-xin phải cách ly tại nhà 14 ngày, lấy mẫu xét nghiệm RT-PCR 4 lần và tiếp tục tự theo dõi sức khỏe trong 14 ngày tiếp theo.
Ngoài ra, người dân về Yên Bái từ vùng vàng thì phải cách ly tại nhà 7 ngày và tự theo dõi sức khỏe trong 7 ngày tiếp theo. Còn người về từ vùng xanh, Yên Bái yêu cầu tự theo dõi sức khỏe trong 14 ngày.
Tại Điện Biên, người về khai báo y tế tại trạm xá xã. Người từ vùng cam đã tiêm đủ liều hoặc khỏi bệnh, tự theo dõi sức khỏe 7 ngày, xét nghiệm 2 lần. Người tiêm chưa đủ mũi vắc-xin hoặc chưa tiêm cách ly tại nhà 7 ngày, xét nghiệm 2 lần, theo dõi thêm 7 ngày. Người từ vùng đỏ phải có giấy xét nghiệm âm tính trước khi về. Người chưa tiêm hoặc tiêm chưa đủ liều, tiêm đủ liều nhưng mũi cuối chưa đủ 14 ngày thì cách ly tại nhà 14 ngày, xét nghiệm 3 lần, tự theo dõi sức khỏe thêm 7 ngày. Nếu nhà không đủ điều kiện thì cách ly tập trung 14 ngày, theo dõi sức khỏe thêm 7 ngày.
Phú Thọ yêu cầu người từ nơi có cấp độ dịch 1 và 2 (vùng xanh, vàng) tự theo dõi sức khỏe tại nhà trong 7 ngày. Người về từ vùng đỏ và cam được yêu cầu có kết quả xét nghiệm âm tính với SARS-CoV-2 trong vòng 72 giờ và cách ly tại nhà 7-14 ngày, tùy theo trường hợp tiêm đủ hoặc chưa tiêm đủ 2 liều vắc-xin.
Từng là điểm nóng về Covid-19 năm 2021 nhưng Bắc Ninh hiện nới rộng quy định với người dân từ địa phương khác trở về. Theo đó, người từ những nơi có cấp độ dịch 3 và 4 chỉ cần xét nghiệm nhanh kháng nguyên SARS-CoV-2, nếu âm tính thì không phải cách ly.
Dù vậy, với các hoạt động trong tỉnh, Bắc Ninh quy định khá chặt chẽ khi đề nghị người dân không ra ngoài từ 22h đêm đến 4h sáng, trừ trường hợp đi làm công vụ, đưa người đi cấp cứu, làm ca đêm... Địa phương yêu cầu dừng toàn bộ dịch vụ karaoke, vũ trường, quán bar, phòng gym, rạp chiếu phim; hàng quán chỉ bán mang về.
Tỉnh Hưng Yên yêu cầu người từ nơi khác về quê phải có xét nghiệm âm tính với SARS-CoV-2 trong vòng 72 giờ. Đồng thời, không phân biệt là về từ vùng nào, người dân đã tiêm đủ 2 mũi phải tự cách ly tại nhà 7 ngày, nếu chưa tiêm đủ thì cách ly 14 ngày. Quyết định được đưa ra khi liên tục trong 2 tuần qua, địa phương có số ca mắc trung bình trên 300 ca/ngày.
Các địa phương miền Trung gồm: Hà Tĩnh, Thừa Thiên-Huế và Quảng Trị yêu cầu người đã tiêm đủ liều vắc-xin về từ vùng đỏ và cam vẫn phải cách ly tại nhà 7 ngày. Người chưa tiêm vắc-xin cách ly 14 ngày, tiếp tục tự theo dõi sức khỏe trong 14 ngày tại nhà hoặc nơi lưu trú.
Một số địa phương Nam Bộ như: Cà Mau, Sóc Trăng, Tp.Cần Thơ, Vĩnh Long, Kiên Giang… vẫn thích ứng an toàn, không quy định cách ly người về từ tỉnh, thành phố khác.
Về quê ăn Tết là nhu cầu chính đáng của người dân. Ảnh minh họa.
Bộ Y tế quy định ra sao?
Trước việc nhiều địa phương có thư ngỏ, văn bản vận động người dân hạn chế về quê dịp Tết "nếu không cần thiết", PGS.TS Nguyễn Đức Lộc, Viện trưởng Viện nghiên cứu Đời sống Xã hội (Viện Social Life) nhận định, những lời kêu gọi kiểu này không tạo cảm xúc tích cực cho xã hội, còn có thể gây tâm lý kỳ thị người ở xa về với cộng đồng tại địa phương. "Điều đó có thể khiến người dân bức xúc khi chính quyền vô cảm với nỗi nhọc nhằn của lao động xa quê", vị chuyên gia này đánh giá.
Cũng theo ông Lộc, khi độ bao phủ vắc-xin cả nước đã ở tỷ lệ cao, nếu cứ sợ, thì chẳng lẽ đợi ngày "Zero" Covid-19 mới về quê ăn Tết chăng? Hay việc ra quy định như thế này là "làm khó" người dân về quê dịp Tết sẽ tạo ra tiền lệ không hay….
Liên quan đến vấn đề này PGS.TS Nguyễn Huy Nga, nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) khẳng định, địa phương nào vận động, ban hành quy định con, cấm cản người dân khi về quê ăn Tết là trái với tinh thần Nghị quyết 128 của Chính phủ. Do đó, những địa phương này phải xem lại đạo đức công vụ cũng như tinh thần phục vụ nhân dân của mình.
“Do phải mưu sinh nên nhiều người phải làm ăn ở rất xa, giờ mới được về quê mấy ngày mà địa phương lại vận động họ không về. Bên cạnh đó, địa phương nào mà đưa ra quy định bắt cách ly 7-14 ngày cũng là trái với tinh thần của Nghị quyết 128, gây khó dễ cho người dân. Có lẽ địa phương nghĩ rằng dịp Tết người dân về không may xảy ra dịch lại khiến họ vất vả nên tốt nhất là cấm, hạn chế chăng?”, ông Nga bày tỏ.
“Đón Tết an toàn” là hoàn toàn phù hợp với Nghị quyết 128 của Chính phủ là thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19 trong đều kiện “bình thường mới”. Bởi vậy để đảm bảo việc vui xuân đón Tết an toàn, Bộ Y tế đã có công văn gửi Văn phòng Chính phủ báo cáo những nội dung về tăng cường phòng chống dịch Covid-19 trong thời gian nghỉ Tết Nguyên đán. Trong đó, đề nghị xem xét dừng các hoạt động tập trung đông người không cần thiết, các hoạt động vui chơi, lễ hội, tôn giáo tại các địa phương có nguy cơ bùng phát dịch.
Đồng thời, nhấn mạnh việc sinh hoạt, đi lại, giao thương của người dân trong thời gian nghỉ Tết tuân thủ đúng và đầy đủ quy định 5K. Như vậy, Bộ Y tế không nêu các điều kiện về việc xét nghiệm, cách ly với người về quê ăn Tết.
Cách ngăn chặn Covid-19 lây lan
Giữ khoảng cách an toàn với người khác (ít nhất 1 mét), kể cả khi họ không có biểu hiện bệnh.
Đeo khẩu trang ở nơi công cộng, nhất là khi ở trong nhà hoặc khi không thể giữ khoảng cách.
Chọn những không gian mở, thông thoáng thay vì những không gian kín. Mở cửa sổ nếu ở trong nhà.
Thường xuyên rửa tay. Dùng xà phòng và nước hoặc dung dịch rửa tay chứa cồn.
Tiêm vắc-xin khi đến lượt. Tuân thủ chỉ dẫn của địa phương về việc tiêm vắc-xin.
Khi ho hoặc hắt hơi, hãy che mũi và miệng bằng khăn giấy hoặc khuỷu tay.
Ở nhà khi bạn cảm thấy không khỏe.
Trúc Chi (t/h theo Đảng Cộng Sản, Tuổi Trẻ, VTC News)
